Hoe Chuck Holmes ‘s werelds eerste homoporno-imperium stichtte

“Falcon was de outlet waarmee Chuck ons homo’s iets bracht waar de wereld nog nooit bij had stilgestaan,” vertelt pornoregeisseur Marc MacNamara aan VICE: “Anaal.” Maar Falcon had meer dan alleen seks in de aanbieding, zegt hij: “Het was een gemeenschap. Het was een plek waar je je een onderdeel van iets groters kon voelen.”

In tegenstelling tot de geschoren borstkassen van de acteurs in de films van Falcon, verliep Chuck Holmes’ reis een stuk minder gladjes. Hij is door zijn lucratieve rol bij Falcon beschreven als de “gay Hugh Hefner” en door zijn filantropische en politieke werk als “een gay Rockefeller”, maar zijn American Dream is vrij gecompliceerd. Holmes was een van de oprichters van de Human Rights Campaign en een belangrijke fondsenwerver voor het presidentschap van Bill Clinton, maar heeft tijdens de AIDS-crisis ook gevochten tegen het gebruik van condooms in de films van Falcon, en kreeg kritiek voor het neerzetten van een model van mannelijkheid dat altijd brandschoon en steevast wit was. 

Desalniettemin valt er over de impact van Holmes niet te twisten. Zijn bedrijf heeft niet alleen een hele industrie neergezet, het hielp homoseksualiteit ook de kast komen. “In de jaren zeventig was het veel minder gebruikelijk dat homoseksuele mannen uit de kast en open over hun seksualiteit waren,” zegt MacNamara. “We waren iemands leuke oom of flamboyante buurman, maar nooit seksuele wezens.” Toen verscheen Falcon op het toneel: “Falcon en Chuck hebben onze wereld veranderd, en hoe de wereld ons zag.”

Holmes zag er aanvankelijk niet bepaald uit als een koning van homoporno. John Rutherford van Colt Studios beschrijft wat hij de “Chuck Holmes-look” noemt: “Hij droeg altijd – en dan ook altijd – een Ralph Lauren-polo, een kaki broek en een riem. En het enige wat hij daaraan veranderde was de kleur van de polo.” Chuck, die nog steeds doorging voor een makelaar, stak nogal schril af bij de besnorde leather daddy’s van het San Francisco van de jaren zeventig. Hij was conservatief. Geschoren. Maar het was deze baardloze look waarmee Holmes miljoenen zou verdienen; de films van Falcon werden synoniem met het beeld van een gebruinde, gladgeschoren, Calvin Klein-dragende student. 

“Ik ontmoette hem voor het eerst toen hij een gastspreker was bij een vak genaamd ‘Seksuele Variaties’ op San Francisco State University,” vertelt Rutherford aan VICE. “Ik heb hem toen niet persoonlijk ontmoet, maar ik was een paar maanden later uit de kast gekomen als gay, en mijn partner had me meegenomen naar het kantoor van Falcon om te solliciteren voor een baan als cameraman.” Rutherford was toen ook halverwege de twintig. “Chuck was in zijn kantoor en ik werd aan hem voorgesteld toen we erlangs liepen,” zegt hij. “Het was erg formeel en hij was erg intimiderend.”

Het belangrijkste is echter dat hij werd aangenomen. Rutherford zou later het hoofd van productie en uiteindelijk directeur van Falcon Studios worden, maar in de vroege jaren zeventig dacht hij daar nog helemaal niet aan. “Chuck en ik zijn pas veel later hechte vrienden en collega’s geworden,” zegt Rutherford. 

Nadat hij een goed team van jonge creatievelingen bij zijn bedrijf had samengebracht, deed Holmes feitelijk een stap terug en liet hij ze hun gang gaan. “Chuck was niet echt betrokken bij de dagelijkse gang van zaken en vertrouwde mij om zijn visie gaande te houden,” zegt Rutherford. “We leken erg op elkaar qua smaak, en nadat ik Chuck leerde kennen, realiseerde ik me dat we op persoonlijk niveau ook op veel manieren op elkaar leken,” herinnert hij zich. “We waren allebei enig kind, hadden allebei gescheiden moeders, en waren allebei een beetje onzeker over onze seksualiteit en over wat het betekende om homo te zijn.”

Die onzekerheid was niet onterecht – het was tenslotte de vroege jaren zeventig. Seks tussen mensen van hetzelfde geslacht was pas tien jaar eerder gedecriminaliseerd in de VS, en elke pornoproducent had door wetten over osceniteit een aanklacht boven het hoofd hangen. In 1973 werd Holmes aangeklaagd omdat hij “obscene materialen” via de post zou hebben verstuurd, maar dankzij de hulp van Michael John Kennedy, de advocaat die de Black Panthers vertegenwoordigde, is hij nooit berecht. Maar deze ervaring, samen met het feit dat andere pornografen voor vergelijkbare “misdaden” naar de gevangenis werden gestuurd, is Holmes  ongetwijfeld bijgebleven.

“Chuck was altijd ergens bang voor, maar dat heeft hem ook scherp gehouden,” zegt Rutherford. In de begindagen van Falcon Studios moest iedereen op zijn hoede zijn. “We stopten met verkopen aan staten die als religieuzer of rechtser werden beschouwd,” weet hij nog. “We maakten ook twee versies van sommige video’s – eentje voor in de winkel die wat ‘properder’ en minder ‘extreem’ was, en eentje met meer grafische en ‘extreme’ content die alleen via een postorder direct bij de klant terecht kwam."

Postorders klinken nu misschien onmogelijk ouderwets, maar dat is hoe Holmes zijn gay porno-imperium heeft opgebouwd. Er zaten advertenties voor Falcon weggestopt in de achterkant van mannenbladen. Klanten meldden zich aan en wachtten tot er porno in de brievenbus lag. Met Falcon hoefden ze niet lang te wachten. Terwijl het bij andere studio’s twee weken duurde, kon Holmes een postorder in 24 uur verwerken. Hij had al snel de grootste mailinglijst van iedereen. “De eerste paar dagen gaf de postbode hem allemaal dozen vol met enveloppen die met contant geld gevuld waren,” zegt Rutherford. “Hij verdiende tienduizenden dollars per dag, aangezien elke filmloop voor minstens 150 dollar (138 euro) werd verkocht.”

De allergrootste hit van deze periode was een film genaamd The Other Side of Aspen, een volwaardige film waarin we een ski-instructeur zien die door het raam van een chalet gluurt en twee neukende mannen ziet. Later ontdekt hij dat zijn klanten ook seks aan het hebben zijn, en doet hij eraan mee. Daarna – je gelooft het niet! – komen de twee gozers van het chalet ook nog langs en hebben ze allemaal een orgie. Het was bedrieglijk eenvoudig, maar in die tijd was het revolutionair. De meeste homoporno bestond destijds simpelweg uit “loops” (korte clips van seksscènes) – en de meeste waren bepaald geen goed geproduceerde werken over hete gasten die in skichalets aan het batsen zijn.

“Ik denk niet dat homomannen ooit zulke mooie vrijende mannen hadden gezien,” zegt Tom Chase, acteur bij Falcon Studios, over de film. “Neuken en fisting en trio’s, allemaal gedaan door oprecht aantrekkelijke mannen.” Maar het verhalende element leek nog het meest revolutionair. “Ik haat het om het woord ‘normaal’ te gebruiken,” erkent MacNamara, “maar het normaliseerde gay seks. Er was een tederheid, een intieme en herkenbare connectie tussen twee mannen.”

Dit alles betekende dat, tegen de tijd dat videorecorders en videobanden in de jaren tachtig hun intrede deden, Holmes’ pornobedrijf klaar stond om te exploderen. “Klanten konden nu gewoon in hun woonkamer een video in hun apparaat stoppen,” zegt Rutherford. “De dagen dat je een filmprojector moest installeren om het te kijken, of naar een seksbioscoop moest gaan, waren voorbij.”

Dit had een enorme impact op de homogemeenschap. Als we MacNamara mogen geloven was het discreet om videobanden op de post te krijgen, maar tegelijkertijd ook radicaal normaal – meer een onderdeel van het dagelijks leven dan een stout geheim. “Het besef dat er ook anderen zoals jij zijn – anderen die ook ‘normale’ goede mensen zijn, en die toevallig ook hun pik in andermans kont willen steken,” legt hij uit.

Er zaten ook praktische pluspunten aan de opkomst van videotapes. “Het telefoonnummer van het bedrijf stond achterop de videodozen,” zegt Chase. Halverwege de jaren negentig belde hij het nummer en zei hij dat hij in een film wilde spelen. “Ik moest een introductiebrief opsturen met drie Polaroids erbij – ze wilden een rauwe weergave van wie ik was.” Twee weken nadat Falcon de brief van Chase had ontvangen, werd hij aangenomen en in zijn eerste film gecast: Backwoods, waarin hij een “openlucht-seksavontuur” beleeft onder het Californische bladerdak. Na het filmen bood Falcon Studios hem een exclusief contract aan. “Ik was verrukt,” zegt Chase. “Ik was klaar om mijn droom uit te laten komen.”

Hij kwam tijdens een spannende tijd in de business terecht. “Ik werd in 1995 aangenomen, toen toen de omzet en het budget van Falcon Studios op een toppunt waren,” legt Chase uit. “De studio gaf tot wel 300.000 dollar (278.000 euro) uit aan blockbusterfilms.” In een mum van tijd was Chase uitgegroeid tot een bona fide pornoster. “In het tweede jaar van mijn carrière begon ik de vruchten van publieke beroemdheid te plukken,” zegt hij. “Een maître d’hotel in Los Angeles heeft een keer een volle tafel voor me vrijgemaakt zodat ik meteen bij mijn vrienden kon zitten,” weet Chase nog. “Een steward heeft me ooit naar de eerste klas geüpgraded.”

In 1996 ontmoette Chase Chuck ook voor het eerst. “Hij was knap, slim en succesvol,” herinnert Chase zich. “Ik mocht hem meteen, en hij mocht mij ook.” Op dat punt was Holmes een reus in de industrie, maar Chase zegt dat hij “benaderbaar” was. “Hij werd Holmes’ persoonlijke trainer, en daarna zijn hechte vriend. Hij ontdekte zelfs waar de iconische “gladgeschoren boy next door”-stijl vandaan kwam.

“Die brandschone look bij Falcon kan worden herleid naar een specifieke avond halverwege de jaren zestig, toen Chuck met zijn vader een vrijgezellenfeest bijwoonde,” herinnert Chase zich. “Ze keken een 8mm-film van heteroporno. De vrouwen hadden vieze voeten, en de mannen hadden vieze nagels.” Holmes vond dit “misselijkmakend”. “Bij Falcon werd alles mooier gemaakt en werden de lichamen voorbereid – geschoren, getrimd, getraind – om de behoefte aan smakelijke close-ups te bevredigen,” zegt Chase. Misschien was het ook om Holmes’ eigen verlangens te bevredigen. “Chuck hield van schone jongens die vieze dingen deden,” zegt Rutherford. “Hij hield ervan als ze witte Calvin Klein-onderbroeken droegen, vanwege hun snit en hoe mooi ze afsteken tegen een gebruinde huid.”

Ook al kwam de “look” van Falcon voort uit Holmes’ eigen persoonlijke verlangens, het had wel een cultureel domino-effect. “Het had een grote impact op de homobevolking, in dat het voor een hele generatie opvattingen over mode en hygiëne heeft bepaald,” zegt Chase. “Ook voor mij.”

“Lichaamshaar was een model van mannelijkheid,” zegt MacNamara, “maar toen Falcon de Calvin Klein-advertenties begon na te doen, kregen we ineens een man te zien die een getrimd alternatief was.” Hij gelooft dat dit “een noodzakelijke stap” was, die “de vele types homomannen” tentoonstelde. Dit zou kunnen kloppen. Maar voor Holmes – immer een zakenman – was het ook een beetje een gevalletje ‘voor wat hoort wat’. “Er werd Calvin Klein-ondergoed gebruikt omdat Chuck bevriend was met Calvin Klein,” legt Chase uit. “Het was de bedoeling om het merk te promoten.”

Dus, heeft de gay mannelijkheid uit het Reagan-tijdperk Falcon gevormd, of andersom? “Ik krijg vaak de vraag hoeveel invloed Falcon had op de homogemeenschap, en ik vind het moeilijk te zeggen,” zegt Rutherford. “Het is een beetje als het oude gezegde: wat kwam er eerst, de kip of het ei?’ Ik denk allebei.”

Daarmee komen we ook aan bij de voornaamste aanklacht tegen Holmes’ porno-imperium. Het was, eenvoudigweg, erg wit. “Het gebrek aan diversiteit had helemaal niks te maken met het publiek of vertegenwoordiging binnen de homogemeenschap,” houdt Rutherford vast. “Chuck had nou eenmaal een voorkeur voor blonde mannen die vieze dingen doen.”

“Wat zijn motieven ook waren,” stelt MacNamara, “ik vind wel dat hij tekortschoot en dat het een groot onrecht was dat hij beperkingen stelde aan de mannen die hij castte. Als hij een diverse parade van mannelijkheid wilde laten zien, was er veel te weinig raciale diversiteit.”

Wat de reden ook was, het heeft een lange tijd geduurd voordat Falcon mannen van kleur begon te casten. “Eens in de zoveel tijd stond hij toe dat ik een beetje diversiteit toevoegde,” weet Rutherford nog. Op den duur kregen zwarte modellen zoals Race Cooper exclusieve contracten bij Falcon aangeboden. “Chuck vond het uiteindelijk prima, zolang er maar geld mee werd verdiend en het goed werd ontvangen,” zegt Rutherford. 

Voor Holmes waren de bedrijfsresultaten het allerbelangrijkst. Hoewel Falcon bakken met geld verdiende, en de eigenaar zelf een luxe leven leidde, kregen andere teamleden “minder betaald dan ze waard waren,” herinnert Rutherford zich. “Voor de kerstdagen kwam Chuck mijn kantoor binnen en vertelde hij wat hij elke medewerker als kerstbonus wilde geven: 20 dollar (18,50 euro) per persoon. Ik lachte en vertelde hem dat dat te weinig was, en hij antwoordde, ‘ze kunnen dat krijgen, of een kalkoen’. Dat vat het wel een beetje samen.”

Die gierigheid liet hij niet in andere velden zien. “Chuck was erg vrijgevig als het ging om liefdadigheid,” zegt Rutherford. Hij werd een grote donateur bij goede doelen zoals San Francisco Community Center Project en Amnesty International, en gay belangengroepen zoals de LGBT Victory Fund en de Human Rights Campaign, waar hij ook in de raad van bestuur heeft gezeten. 

“Ik denk echter wel dat hij zich een weg naar binnen heeft gekocht om geaccepteerd te worden,” suggereert Rutherford. “Hij was bereid om welk bedrag dan ook te betalen om in de gemeenschap geaccepteerd te worden, aangezien hij zoveel stigma had ervaren vanwege zijn carrièrekeuzes.” Dit stigma betekende dat Holmes, ondanks zijn enorme succes, toch met een bepaalde hoeveelheid schaamte bleef zitten. “Als hij met iemand praatte die niet in de pornoindustrie zat, zei hij altijd dat hij in de wereld van schoonmaakproducten voor videocassettes zat,” zegt Rutherford. “Hij haatte het woord ‘porno’ of ‘pornografie’.”

Als Holmes het moeilijk vond om het stigma van zich af te schudden, kwam dat waarschijnlijk voor een deel door de tijd waarin hij werkzaam waas. De restrictieve jaren zeventig waren net voorbij, maar voordat de opleving op gang kon komen stond er alweer een nieuwe dreiging voor de deur. “De rauwe waarheid van AIDS verbrijzelde het glazen huis wat we heel eventjes thuis hebben kunnen noemen,” zegt Chase. 

In de late jaren tachtig testte Holmes positief voor HIV, en maakte hij AIDS-activisten boos terwijl hij zelf tegen het virus vocht. “Chuck en Falcon waren een van de laatste bedrijven die condooms begonnen te gebruiken in hun films,” zegt Rutherford. “Chuck dacht gewoon dat niemand meer voor een Falcon-film zou betalen als de acteurs ineens condooms gingen dragen. Dat had hij natuurlijk fout.”

Net als bij de kwestie van de volledig witte casting, is Holmes uiteindelijk van gedachten veranderd. De eerste film die Rutherford heeft geregisseerd was ook meteen de laatste zonder condooms. “Ik weet nog dat ze spermicide gebruikte dat in de konten van de modellen werd gespoten om het virus te doden, want sommige mensen dachten dat dat zou werken,” zegt hij. Maar vanaf dat punt lieten ze alleen veilige seks zien: “We wilden dat iedereen positief was en altijd aan veilige seks deed.” 

Voor veel mensen leek het alsof Chuck Holmes was veranderd door de AIDS-crisis, en door het feit dat hij zelf AIDS-positief was. Het heeft hem tenminste aangespoord om nog actiever betrokken te zijn bij politieke bewegingen en campagnes voor lhbti-rechten. Op 48-jarige leeftijd deed hij mee aan zijn eerste protestmars, en hij heeft niet alleen Democratische campagnes gefinancierd, maar ook met de voormalige president Bill Clinton samengewerkt aan AIDS-onderzoek. “Later in zijn leven, toen hij meer liefdadigheid deed, kon je zien dat hij actief betrokken was bij de wereld een betere plek maken voor homoseksuele mannen, ondanks dat ruimtes deelde en contact had met mensen die zijn werk bij Falcon veroordeelden,” zegt MacNamara.

In 2000 overleed Holmes aan AIDS-gerelateerde aandoeningen. Hij was 55. Maar Flacon Studios bestaat nog steeds – en heeft het volgehouden tot in het tijdperk van internetporno. En hoewel hij misschien niet zo wereldwijd bekend is geworden als Hugh Hefner, leeft Holmes’ nalatenschap nog steeds voort. “Chuck heeft voor de meeste mannen van de jaren zeventig tot negentig de weg gewezen naar seksuele bevrijding,” zegt Chase. “Hij heeft voor ons allemaal de deuren geopend om onszelf vrijelijk en zonder schaamte uit te drukken.”

“Chuck was op de juiste plek op het juiste moment, en het was slim van hem om zijn gevoel voor zakendoen te gebruiken in een industrie waar niemand dat nog aan het doen was,” zegt Rutherford uiteindelijk. “De meeste andere gay filmmakers in de porno-industrie deden het om seks te hebben, en verdienden daarbij per ongeluk een hoop geld. Chuck kwam voor de seks, maar terwijl hij daar was heeft hij met zakelijke keuzes veel meer geld verdiend.”

Chuck Holmes: zaken en genot. Ralph Lauren en gay seks; Calvin Klein-ondergoed en diners met Al Gore. “Hij is een icoon, en wordt volgens mij niet genoeg geprezen,” concludeert MacNamara. “Chuck werd meedogenloos veroordeeld, maar hij heeft de moed erin gehouden omdat hij wist dat wat hij leverde meer dan alleen porno was; het veranderde de wereld voor de homogemeenschap.”

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE US.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.