Hoe ik via FC Utrecht in de kunstwereld belandde

Er zijn niet veel voetballers die je in hun vrije tijd door een museum ziet struinen. Dat is bij Marc-Antoine Fortuné wel anders. De Fransman kan zichzelf uren verliezen voor een mooi schilderij. Na een carrière bij onder andere FC Utrecht, Celtic en West Bromwich Albion wil Fortuné met zijn collectief Ballxart meer voetballers enthousiast maken voor kunst.

Fortuné woont tegenwoordig in Brussel met zijn vriendin, en hij is constant in de weer om voetballers en kunstenaars bij zijn initiatief te betrekken. Onder meer wereldkampioen Olivier Giroud heeft zich al bij hem aangesloten.

Aan de telefoon vertelt Fortuné over zijn tijd in Utrecht, het verlies van zijn vriend David di Tommaso en waarom hij gaat schilderen als hij boos is.

VICE: Hey Marc-Antoine, waar is je passie voor kunst begonnen?
Marc-Antoine Fortuné: Ik ben eigenlijk altijd al de vreemde eend geweest in mijn familie. Ik probeerde mezelf altijd uit te drukken op een andere manier, door bijvoorbeeld te schilderen. Toen ik als speler in Engeland bij West Bromwich Albion terecht kwam, werd ik compleet gegrepen door kunst.

Hoe kwam dat?
Ik was op huizenjacht en op een gegeven moment kwam ik in een appartement terecht waar een schilderij aan de muur hing. Ik dacht: wow, die is echt mooi. Het bleek van een Braziliaanse tweeling te zijn, die zichzelf Osgemeos noemen. Ik vroeg aan de huisbaas of dat schilderij zou blijven hangen. Hij moest hard lachen en zei: “Dan moet je wel wat meer gaan betalen.” Uiteindelijk werd ik goede vrienden met de huisbaas en werd hij mijn mentor in de kunstwereld. Soms zat ik na een training drie uur lang in zijn huis over kunst te praten.

Voetballers hebben vaak compleet andere interesses. Praatte je ook met teamgenoten over je nieuwe passie?
Ja, ik wilde juist de kunstpersoon zijn in de voetbalwereld. Ik wilde mijn ervaring delen, zodat zij uiteindelijk ook kunstliefhebbers zouden worden. Ik schilderde zelf ook weleens en dat liet ik dan aan mijn teamgenoten zien. Aan het begin vonden ze dat grappig, maar op een gegeven moment kregen ze door hoe belangrijk het voor mij was om me zo uit te drukken. Ik heb ook weleens voor een wedstrijd bij Southend United een canvas meegenomen naar de club. Daar hebben we toen een keer met z’n allen een kunstwerk op gemaakt door een opstelling te maken van iedereens vingerafdrukken. Ik vond het mooi om de jongens op die manier te laten samenwerken.

Wat voor kunst maak je zelf eigenlijk?
Ik maak schilderkunstwerken. Die zijn vaak abstract en gaan over mijn gevoelens. Soms moet ik gewoon even alles eruit gooien en dat werkt bij mij het beste door te gaan schilderen. Meestal doe ik dat als ik boos ben. Ik denk dat boosheid een gevoel is dat tot veel creativiteit kan leiden. Juist in boosheid vind ik positieve dingen om te schilderen.

Wanneer is er een mooi schilderij uit je boosheid ontstaan?
Haha, dat is privé. Dat hou ik liever voor mezelf.

Wat heeft kunst je gebracht in je leven?
Kunst laat me vooral nadenken over wie ik echt ben. Daarom vind ik het zo lekker om naar een galerie te gaan en allerlei kunstwerken te bekijken. Laatst was ik bijvoorbeeld naar een fotografische tentoonstelling. Het ging over allerlei stukken fruit en groenten. Ze begonnen allemaal vers en gingen steeds meer rotten. Ik ben daar gaan zitten en begon over het leven na te denken. Het was een mooie ervaring.

Je bent tegenwoordig druk bezig in de kunstwereld met Ballxart. Wat is dat precies?
Ik wil met Ballxart een brug slaan tussen voetbal en kunst. Mensen denken altijd dat voetballers alleen maar om geld, auto’s en roem geven. Er wordt nooit gedacht dat een voetballer ook een kunstverzamelaar of een artiest kan zijn. Ik wil voetballers meenemen in de wereld van de kunst. Olivier Giroud heeft zich bijvoorbeeld al aangesloten bij mijn initiatief. Hij is nu nog niet een heel grote kunstliefhebber, maar ik denk wel dat hij dat via mij kan worden. Het is mijn doel om hem kunst te laten begrijpen, voor zover dat kan. Soms hoef je het ook niet te begrijpen.

Hoe moet ik dat precies voor me zien? Ga jij met Olivier Giroud naar een expositie om hem enthousiast te maken over kunst?
Dat is zeker mogelijk. Dat is het hele principe van Ballxart: een speler assisteren die meer over kunst wil weten. Ik ga ze meenemen naar shows en kunstbeurzen. Daarnaast wil ik ook wat betekenen voor de kunstwereld in Afrika. Ik kom officieel uit Frans-Guyana en wil Afrika als continent meer aandacht geven. In het voetbal zijn er genoeg sterren uit Afrika die succes hebben, maar er zijn ook heel veel Afrikaanse artiesten met veel talent. Daar zien we nu nog te weinig van, vind ik. Het lijkt me mooi om op een gegeven moment evenementen in Afrika op te zetten. Ik wil dat Afrika naast Europa ook een plek wordt voor kunstliefhebbers.

Ik wil natuurlijk ook met je praten over je tijd in Nederland bij FC Utrecht. Hoe kijk je daar op terug?
Het was een geweldige tijd in mijn leven. Ik kwam van het tweede niveau van Frankrijk en FC Utrecht heeft me de kans geboden om op het hoogste niveau te spelen. Ineens speelde ik tegen grote teams als Ajax en Feyenoord. In Nederland kreeg ik door dat het echt wat kon worden in mijn carrière. Ik ben de mensen dankbaar die hun best hebben gedaan om me snel thuis te laten voelen.

Wie waren die mensen vooral?
Er was een coördinator die Marian heette. Ze hielp me echt met van alles. Ze hielp me bijvoorbeeld heel erg met de taal. Ik moest van haar een week lang alleen maar Nederlands praten en dat werkte heel erg goed. Verder was het hele team ook heel erg behulpzaam. Soms heb ik nog contact met Edson Braafheid. Mijn oude trainer Foeke Booy heb ik drie weken geleden nog gesproken. Hij is een geweldige man.

Waarom is hij voor jou zo’n geweldige man?
Hij bracht me naar Utrecht en hij gaf me het vertrouwen om op het veld te presteren. Op het moment dat we David di Tommaso verloren aan een acute hartstilstand was Foeke ontzettend belangrijk voor me. Ik zat zonder familie in Nederland en hij gaf me alle tijd en support om dit te verwerken. Het was ontzettend moeilijk om na het overlijden van David meteen weer te presteren. Foeke heeft me geen moment in de steek gelaten. In de voetbalwereld gaat het veel om het financiële en wordt er vaak meteen van uitgegaan dat spelers weer kunnen presteren. Foeke gaf ons alle tijd na deze tragedie. Hij heeft me geen moment onder druk gezet en daar ben ik hem tot de dag van vandaag dankbaar voor.

David was een goede vriend van je. Dat moet vreselijk zijn geweest.
Ja, we kenden elkaar al voor onze periode bij FC Utrecht. We hebben tegen elkaar gespeeld in Frankrijk, hadden dezelfde zaakwaarnemer en ik heb nog met zijn broer in een team gezeten. We woonden ook nog in hetzelfde appartementencomplex in De Meern. Ik woonde een verdieping boven hem, dus we waren constant samen. Hij had een geweldige familie en hij heeft me enorm geholpen met settelen in Nederland. Het was heel erg moeilijk om hem te verliezen.

Jij moet het verschrikkelijke nieuws ook snel gehoord hebben, aangezien jullie in hetzelfde gebouw woonden.
Klopt, het blijft moeilijk om erover te praten. Doordat ik boven hem woonde, was ik de eerste persoon naar wie zijn vrouw toekwam. Bij het ziekenhuis hoorde ik uiteindelijk dat het echt waar was. Ik kon het niet geloven. Twee dagen ervoor speelden we nog tegen Ajax. Een dag later aten we samen en de volgende was hij er niet meer. Niemand weet wat de volgende seconde in het leven gaat brengen. We kunnen zomaar ineens verdwijnen. Het heeft me geleerd dat je echt moet leven. Dat deed ik eerst vol voor het voetbal en nu voor de kunst.

Ik wil je bedanken voor dit gesprek en wens je veel succes met je nieuwe uitdaging.
Bedankt! Toen ik jong was wilde ik de beste voetballer van de wereld worden. Nu wil ik de beste kunstpromotor worden. Ik wil nu niet meer gezien worden als de voetballer Fortuné, maar echt iemand binnen de kunstwereld. Dat is nu mijn allergrootste droom.

-

Tijdens de coronacrisis bellen we met voormalig spelers uit de Eredivisie, om erachter te komen hoe het nu met ze gaat. Van Shinji Ono in Japan tot Jozy Altidore in Canada. Al deze interviews zijn hier te vinden. Naast onze geschreven verhalen en video's hebben we nu ook een podcast: De Wereld van VICE Sports. De afleveringen zijn hier te luisteren bij Apple of hier op Spotify: