Zes vragen om onze kijk op ‘de bierbuik’ te herzien

VICE houdt van bier. Lees hier meer verhalen over bier.

Opmerking: de bevindingen van de expert die werd geraadpleegd voor dit artikel vertonen een binarie retoriek ten aanzien van gender, omdat deze bevindingen gebaseerd zijn op binaire studies.

Ik heb al meermaals de lakens gedeeld met iemand die van een extra zacht kussentje was voorzien, maar helemaal gek ben ik er nooit op geweest. De bierbuik is een fenomeen waar ook mijn vader mee kampte, alhoewel hij zijn penske niet persé te danken had aan het naar binnen gieten van liters Stella, maar wel aan zijn Bourgondische levensstijl. Waarom al die extra kilo’s alleen op zijn buik en nergens anders tevoorschijn kwamen, blijft mij echter een raadsel. 

Om het antwoord op die vraag te achterhalen, ging ik in gesprek met Glenn (35), de trotse eigenaar van een tonneke. En om erachter te komen of ik dankzij m’n driedagelijkse date met een fles wijn binnenkort ook aanspraak maak op zo’n bierbuik, sprak ik met diëtist en biersommelier Roel Vanhove.

Noem me simpel, maar in mijn hoofd ontstaat een bierbuik nog altijd door… bier. Of ja, door (heel veel) alcohol. De oplossing lijkt dus voor de hand te liggen: minder (of geen) alcohol drinken, toch? Kan je ook een bierbuik krijgen van wijn of sterke drank? Deens onderzoek, waarin talloze studies verzameld werden, toont aan dat er wel degelijk een verband bestaat tussen een vollere buik en het dagelijks drinken van (minstens een halve liter) bier. “Heel veel mensen denken - net zoals jij - dat het alcoholpercentage de grote boosdoener is bij een bierbuik”, zegt Roel Vanhove. “Maar dat klopt niet. Alcoholici zijn vaak graatmager.”

Uiteraard speelt ons eetgedrag ook een rol. Wie alcohol consumeert, krijgt sneller zin in calorierijke snacks. “Vergeet daarenboven niet dat alcohol (bijna) nooit geserveerd of geconsumeerd wordt zonder iets om te eten erbij”, zegt Vanhove. “Denk maar aan de nootjes die je op café bij je pint krijgt voorgeschoteld.”

Het valt me ook op dat vooral mannen last lijken te hebben van zo’n tonnetje. En ook hiervoor heeft Vanhove een uitleg: “Over het algemeen ontwikkelen mannen sneller een bierbuik dan vrouwen, zegt Vanhove, vooral omdat ze meer drinken - gemiddeld drie tot vier glazen bier per week. De meeste vrouwen drinken maar een halve bierconsumptie per week.” Glenn geeft toe dat hij tussen de tien en vijftien pintjes per week drinkt: "Ik hou er niet van mezelf iets te ontzeggen. Ik hou er niet van als er mij dingen ontnomen worden. En je moet ook karakter hebben om nee te zeggen, en dat heb ik wat dit betreft totaal niet.”

Om deze vraag te beantwoorden, kijken wetenschappers onder andere naar onze hormonen. Jonge mannen hebben veel testosteron. Als ze ouder worden, neemt de hoeveelheid testosteron af waardoor ze plots meer vet vasthouden. En dat blijft vooral ‘plakken’ aan hun buik. Bij vrouwen komt dat vet op een andere plek terecht - rond de heupen en billen, al komt daar op latere leeftijd ook verandering in. “Na de overgang verlaagt het oestrogeengehalte van vrouwen”, legt interniste Mariëtte Boon, een van de auteurs van het boek ‘Vet belangrijk’ uit in de Volkskrant. “Het heeft te maken met het testosterongehalte. Dat gehalte wordt relatief iets hoger, en dat leidt er ook bij vrouwen toe dat vet op de buik wordt opgeslagen.”

Of de vorm van je lichaam niet gewoon door erfelijke factoren wordt bepaald? “Heel vaak wel”, zegt Vanhove. “Genetica heeft hier heel veel mee te maken, en dat is iets wat flink onderschat wordt. Het is niet de enige reden waarom mensen een bierbuik ontwikkelen, maar het speelt wel een rol”, aldus Vanhove.

Sexy, wat houdt dat eigenlijk in? Het antwoord op die vraag heeft bij veel mensen maar weinig te maken met een bierbuik.

Glenn geeft aan dat ie zichzelf (en zijn penske) weleens vergelijkt met andere mannen wanneer hij door de straten flaneert en dat dat ook voor onzekerheden zorgt. Tegelijkertijd vertelt Glenn dat zijn vroegere partners zijn buikje best konden waarderen.  “Ik heb nooit problemen ervaren of commentaar over mijn bierbuik gekregen tijdens mijn relaties. Mijn laatste vriendin, waar ik iets meer dan een jaar mee ben samen geweest, vond het vooral een fijn extra kussen om op te liggen. Mijn grote mond en zelfvertrouwen helpen ook wel om mijn bierbuik goed te kunnen relativeren. Uiteindelijk vallen vrouwen op mij, op wie ik ben en wat ik uitstraal.”

Om je ‘tonnetje’ met trots aan de wereld te laten zien, moet je volgens Glenn wel over een flinke portie zelfvertrouwen beschikken. “Er zijn al heel wat momenten in mijn leven gepasseerd waarbij ik voor de spiegel stond en dacht: oh nee, het is hoogtijd om er iets aan te doen. Maar anderzijds ben ik er net iets te heilig van overtuigd dat ik ben wie ik ben, en dat mensen me maar moeten nemen zoals ik eruit zie.”

Laat ons duidelijk zijn: het is niet omdat je een bierbuik(je) hebt of dik bent dat je ook per se ongezond bent. Maar Glenn houdt zijn lichaam wel in de gaten: “Op langere termijn zal mijn levensstijl waarschijnlijk gevolgen hebben voor mijn gezondheid. Maar ik heb het geluk dat ik iemand ben wiens cholesterolniveau niet meteen de hoogte inschiet. Onlangs liet ik bloed trekken en ik bleek kerngezond. Maar het is iets om over na te denken, dat wel.”

Het belangrijkste is - surprise, surprise - dat je minder gaat drinken: “Het is simpel: drink minder alcohol en let op je calorie-inname.”, zegt Vanhove. Maar ga hierbij wel niet te snel. Stapje voor stapje, geen radicaal crashdieet. Of ga niet op dieet, en omarm dat buikje in al haar facetten. En voel je vooral ook niet aangesproken om je mening over andermans buik te formuleren. Fatshaming houdt waarschijnlijk grotere risico’s in dan die paar extra kilo’s onder je riem. 

Uiteindelijk, bierbuik of niet, doe vooral waar je zelf zin in hebt. “Ik ben naar een diëtist geweest en heb er met een vriend over gesproken," zegt Glenn. “Maar als ik zie wat ik moet doen om van mijn bierbuik af te komen, geef ik snel op. Ik heb ook vrienden gehad die me zeiden dat mijn bierbuik mij net definieert, zij kennen me al jaren zo.”

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.