De Nigeriaanse kunstwereld is de beste kunstwereld

Eens in de zoveel tijd schrijft schrijver/kunstenaar Jan Hoek over kunst. Dit keer schrijft hij over de getalenteerde en nieuwe generatie kunstenaars uit Lagos in Nigeria.

Veel mensen vonden het maar niets dat ik een vliegticket naar Lagos had geboekt. Ik ging omdat ik mijn werk zou tentoonstellen op het fotofestival Lagos Photo. Er werd door vrienden aan me gevraagd of ik dan wel persoonlijke beveiliging had. Een stewardess vertelde me dat het haar verboden wordt om in Lagos het hotel te verlaten.

Ik kende Nigeria voornamelijk door het vrij fantastische lied I go chop your dollar , waarin trotse Nigerianen zingen over hoe ze geld aftroeven van westerlingen. Maar het beeld dat ik door deze verhalen had van Lagos strookte niet met de werkelijkheid. Ik kwam daar namelijk terecht in een wereld die bol stond van cocktailfeestjes, kunstopeningen en extreem coole mensen. Ik ontdekte de avant-garde kunstwereld van Lagos.

Ik was een week lang op het fotofestival, dat elke dag een nieuwe opening had. In plaats van een stel houterige kunstmensen die witte of rode wijn dronken waren er gratis cocktails en uitgedoste discodansers. Je had eerder het gevoel op een clubavond te zijn dan op een expositie.

Tijdens het festival heb ik een hoop vernieuwende kunstenaars en modeontwerpers ontmoet die grenzen verleggen in kunst. Vergeet Berlijn en New York, want ik heb gemerkt dat Lagos de perfecte stad is om een rauw jetsetleven als kunstenaar te leiden. Hieronder een greep uit de getalenteerde kunstenaars die ik ben tegengekomen, en de onvergetelijke plekken waar ik ben geweest.

De mode van Maxivive doorbreekt alle conventionele, seksuele codes In Nigeria zwaait de kerk met de scepter als het gaat om traditionele genderrollen. Het huwelijk tussen man en vrouw wordt als de enige juiste vorm van liefde gezien. Maar in de kunst- en modewereld is nu een generatie opgestaan die werk durft te maken waarin andere normen gelden. Wat niet kan in de echte wereld, kan wel in de mode.

Modeontwerper Maxivive, bijvoorbeeld, laat met zijn collectie New Age mannenbroeken met open kruizen zien. Die combineert hij onder andere met kanten slipjes en mannenschoenen die overlopen in veterkousen. Ook ontwerpt hij onderbroeken met teksten als ‘Dicks with feelings’. Het is prachtig. Ik heb er zoveel van gekocht dat ik nu geen brood meer kan kopen.

Andere grensverleggende modeontwerpers die je absoluut moet volgen zijn Bloke, Orange Culture en de ingetogenere Tzar Studios.

Hypnotiserend felgekleurd haar door Medina Dugger

Op het festival werd ook werk getoond van de Amerikaanse Medina Dugger, die momenteel in Lagos woont. Haar werk is een eerbetoon aan de geweldige en ingenieuze kapsels die veel vrouwen dragen. Ze werkte bovendien samen met videokunstenaar Francois Beaurain. Hij maakte van de felgkleurde kapsels een kaleidoscopische videoclip.

De stoerste nagelkunstenaar ooit

Op mijn eerste dag in Lagos reisde ik af naar het centrum om bij de tatoeage-artiest Flin een tatoeage te laten zetten. Hij deelt zijn werkplek met een nagelstylist die gespecialiseerd is in het maken van kleine kunstwerkjes op nagels. Met nagellak beschildert hij nagels met zonsondergangen, babydieren of het logo van coca-cola. Hij kan zelfs 3D-kunstwerken op je nagels zetten, met diamanten en glimmend boetseerwerk. Het allerleukste is dat hij er hartstikke stoer, breed en getatoeëerd uitziet. Een beetje zoals 50 Cent. En dat verwacht je niet bij iemand die nagels verft. Het is de meest macho nagelkunstenaar die ik ooit heb gezien.

De rauwe styling van Stephen Tayo

Stylist en fotograaf Stephen Tayo (22) is één van de jongste talenten die op het festival zijn werk mocht tonen. In Lagos zijn er veel glamour-achtige modeseries die lijken op de Afrikaanse versie van de Marie-Claire, maar het werk van Stephen is totaal anders. Zijn werk is namelijk juist rauw en vervreemdend. Hij is misschien wel een van de meest vernieuwende talenten uit de stad. The African Shrine is de tofste plek om te dansen in Lagos In de avond ging ik weleens naar The African Shrine, een concertzaal die vergelijkbaar is met Paradiso in Amsterdam. Maar het is veel sicker dan Paradiso. Je hebt namelijk het gevoel dat je in een surrealistische B-film uit de jaren tachtig terecht bent gekomen. Het lijkt wel of er elk moment een vrouw met een roestige motor binnen kan komen, die een bikini aanheeft met paardenhoofden erop. De eigenaren van de concertzaal zijn de kinderen van de Nigeriaanse jazzlegende Fela Kuti, en er zijn kooien van touw waarin meisjes dansen. Genoeg reden om er een keer een kijkje te nemen lijkt me, mocht je in Lagos zijn. Trouwens, in deze videoclip kun je zien hoe The African Shrine eruitziet:

Hartverwarmende en kleurrijke portretten van Ruth Ginika Ossai Ruth Ginika Ossai groeide op in zowel Zuid-Nigeria als Yorkshire in Noord-Engeland, en fotografeert onder andere haar eigen Nigeriaanse familie. Bovendien maakt ze foto’s van de mensen die in het dorp van haar oma wonen. Haar familieleden zijn haar onderwerpen en stijliconen. Inmiddels fotografeert Ruth ook voor het merk Kenzo, maar haar broertjes, zusjes, ooms en tantes blijven gewoon haar supermodellen.

De stevige vrouwen van Uthman Wahaar In het Nigeriaanse kunstmagazine Intens Art Magazine stuitte ik op Uthman Wahaar. Hij maakt portretten van grote, stevige vrouwen. De esthetische manier waarop deze vrouwen worden neergezet levert prachtige kunstwerken op. De lichamen lijken namelijk bijna te veranderen in een soort abstracte landschappen. Hij maakte een speciale reeks van grote vrouwen die zich niet zoveel aan lijken te trekken van schoonheidsidealen en verwachtingen, en, bijvoorbeeld, gewoon gaan balletten.

De adembenemend mooie zelfportretten van Kadara Enyeasi Ten slotte wil ik de aandacht vestigen op Kadara Enyeasi. Hij is pas 23 jaar en blaast het inmiddels uitgekauwde zelfportrettengenre nieuw leven in met foto’s die zo prachtig zijn dat ik er uren naar kan staren. Ik zou ze stuk voor stuk in mijn huis willen hebben hangen.