Geen kinderen willen betekent niet dat je per se een carrièretijger moet worden

Dit jaar, op mijn zesentwintigste, begon ik serieus na te denken over niets doen. Ik wist al vrij snel dat ik geen kinderen wilde. In plaats daarvan wilde ik een master doen en streefde ik een carrière na. Dat leken mijn enige opties. Maar op een gegeven moment begon ik mijn leven leuk te vinden zoals het was. Ik doe genoeg werk en ik verdien genoeg geld, ik zie mijn vrienden vaak en af en toe ga ik op vakantie. Ik hou van mijn leven, en voor het eerst voel ik geen noodzaak om iets groters na te streven.

Maar ik voel me schuldig. Het voelt alsof ik niet alleen de gedreven tiener teleurstel, die koste wat kost succesvol wilde zijn en haar master betaalde door zestig uur per week achter de bar te staan, maar een hele generatie werkende vrouwen met pseudo-feministische koffiemokken. Sinds het begin der tijden werden vrouwen ertoe gedwongen om kinderen te krijgen, hun eigen passies opzij te zetten en zich in te zetten voor het gezin. Na de Tweede Wereldoorlog werd het door de tweede feministische golf beter: vrouwen konden werken, ze konden een baby krijgen – ze konden alles. De afgelopen jaren zijn we gaan geloven dat we alleen nog maar de carrière hoeven, zodat we veel geld hebben, kunnen reizen en designerkleding kunnen dragen.

Deze ontwikkelingen zijn voor veel vrouwen belangrijk en positief geweest, maar het is misschien nog wel een radicaler idee dat we geen van beide per se hoeven. Op dit moment is het zo dat we het gevoel hebben dat we falen als we ofwel geen carrière hebben, of geen gezin. Maar we voelen wel de druk om ten minste in een van deze gebieden succesvol te zijn of te slagen – en steeds meer in allebei de gebieden tegelijkertijd. Daardoor kan het voelen alsof we geen tijd meer hebben om van het werk thuis te komen en gewoon tevreden te zijn. Werk kan juist datgene zijn dat we doen om van onze vrije tijd te genieten; het hoeft geen levenslange carrière te zijn en we hoeven er niet altijd naar te streven om de top te bereiken. Waarom moeten we ‘alles’ hebben? Waarom mogen vrouwen niet gewoon ‘iets’ hebben en daar gelukkig mee zijn?

Ik ben niet de enige vrouw die zich ongemakkelijk begint te voelen over de samensmelting van feminisme en kapitalisme. Jia Tolentino schrijft over het eindeloze streven naar optimalisatie en perfectie in haar nieuwe boek Trick Mirror. De ideale vrouw is volgens haar “oprecht geïnteresseerd in alles wat de markt van haar vraagt” en “even geïnteresseerd in wat de markt haar biedt.” Ze heeft het over de manieren waarop ons is geleerd dat we er constant naar moeten streven om ons leven ‘beter’ te maken. Zelfs voor onszelf zorgen is nu gemarket als iets waar we goed of slecht in kunnen zijn. Misschien beginnen we eindelijk door te krijgen dat we in de val zijn gelokt. Als we in de val van de geoptimaliseerde levensstijl trappen, lopen we het leven mis dat we eigenlijk verdienen.

“Ik voel de behoefte om mijn werk een veel groter, bepalender onderdeel van mijn leven te maken, omdat ik geen gezin heb,” zegt de 30-jarige Siobhán. “Ik heb het idee dat mensen verwachten dat je zichtbaar productief bent. En als je niet letterlijk kleine mensen voortbrengt, dan moet je eigenlijk iets doen wat net zoveel tijd kost.” Ze gelooft dat genderongelijkheid bestaat. “Een vrijgezelle man zonder kinderen met een carrière heeft een sociaal aanvaardbare status, maar een vrijgezelle vrouw zonder kinderen met een carrière heeft ‘dingen opgeofferd’, is ‘eenzaam’ of gewoon een ‘bitch’.

De 28-jarige Danielle denkt er hetzelfde over. “Ik ben niet geïnteresseerd in een carrière, waardoor ik me heb afgevraagd of ik geen ambities heb, of dat er iets mis met me is, of dat ik gewoon lui ben,” zegt ze. “Pas onlangs ben ik me ervan bewust geworden dat niet een carrièregericht mens ben. Ik wil gewoon een baan waar ik mijn werk niet mee naar huis hoef te nemen en die me genoeg betaalt zodat ik van mijn leven en mijn vrije tijd kan genieten.”

Er wordt verwacht dat moderne vrouwen hun vrije tijd moeten vullen met nevenactiviteiten of georganiseerde ‘selfcare’-activiteiten. “Als vrouw heb ik het gevoel dat zelfs mijn vrije tijd in het teken van een soort zelfontplooiing moet staan: meditatie om mijn angsten te kalmeren, een dagboek bijhouden om me te helpen met mijn geestelijke gezondheid, naar de sportschool gaan,” zegt Danielle. De 24-jarige Maddie is het daarmee eens. “Ik denk dat mannen meer flexibiliteit hebben als het om hobby’s gaat,” zegt ze. “Als ik mijn vrije tijd doorbreng met een hobby wordt dat vaak gezien als tijdverspilling, terwijl dat bij een man als productief wordt gezien. Als ik ontspan, voel ik me schuldig. Ik denk constant aan het geld dat ik zou kunnen verdienen, in plaats van het leuk te hebben.”

Ik wendde me tot vrouwen-empowermentcoach Huaina Su. “We zijn geconditioneerd en er wordt van ons verwacht dat we voor iedereen zorgen,” zegt ze. “Tegenwoordig wordt van vrouwen verwacht dat ze op het werk net zo presteren en succesvol zijn als hun mannelijke collega’s, en tegelijkertijd thuis ook blijven zorgen voor hun man, kinderen en ouder wordende ouders. We geloven dat we alles kunnen en moeten hebben, anders voelen we ons een mislukking.”

Su gelooft dat vrouwen vaak om de verkeerde redenen ergens naar streven. “Laten we dieper ingaan op de reden waarom vrouwen zo gedreven zijn om te presteren, perfect te zijn en in alles uit te blinken. Vaak komt de onderliggende, verborgen motivatie voort uit de behoefte om te bewijzen dat ze het waard zijn, omdat ze zich niet goed of waardig genoeg voelen over wie ze zijn,” zegt ze.

Het grootste obstakel waar vrouwen mee te maken hebben, is dat we niet doorhebben dat we inherent waardig zijn: dat we het verdienen om te leven en gelukkig te zijn – zelfs als we ‘niets’ doen. Su is het daarmee eens: “Het is van cruciaal belang om te geloven dat je waardig bent en voor jezelf te bepalen wat succes en geluk betekenen. We moeten succes voor onszelf herdefiniëren. De samenleving en andere mensen moeten niet meer dicteren hoe wij ons leven moeten leiden.”

Er wordt van ons verwacht dat we voor iedereen zorg dragen en we geloven vaak dat we waardeloos zijn als we die rol niet vervullen. En als we geen zorg voor iedereen dragen, moeten we als goed presterende werknemers een bijdrage aan de maatschappij leveren. Daarom maken we geen tijd meer voor onszelf vrij. We beseffen niet meer wat we zelf willen, maar voelen alleen nog de druk van wat we zouden moeten doen.

Er is geen eenduidig antwoord op de vraag wat je moet doen om je minder schuldig te voelen dat je bestaat, maar een goed begin zou zijn om tijd voor jezelf vrij te maken die niet georganiseerd of gemakkelijk te optimaliseren is. “Of je nou een carrière of een gezin of niets wil – het is jouw keuze,” zegt Su. “Jij mag kiezen wat je gelukkig en voldaan maakt.”

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE US.