Ik ging naar de Zwarte Cross en keek het hele weekend uitsluitend naar coverbands

Volgens Wikipedia is een coverband “een aantal artiesten die gezamenlijk nummers ten gehore brengen die door andere artiesten geschreven en/of gespeeld zijn,” en is een coverband “een prima alternatief” voor reguliere artiesten, die vaak duur zijn. Het klopt dat grote bands een vermogen kosten, maar is het wel echt waar dat een coverband een prima alternatief is? Als het namelijk zo is dat een coverband net zo leuk is als een echte band, lijkt het me belangrijk dat iedereen daarvan op de hoogte is. Het zou nogal wat geld besparen. Bovendien staan megasterren erom bekend dat ze lastig zijn. De grote bokaal met enkel blauwe M&M’s is niet voor niets een cliché geworden. Waarschijnlijk heeft Axl Rose dat echt opgenomen in zijn eisenpakket, naast een leuke parkiet, twaalf gouden bezems en een regenjas.

Afgelopen weekend was ik op de Zwarte Cross waar een speciale tent was met enkel en alleen coverbands. Ik besloot om twee dagen lang door te brengen in die tent, in een poging antwoorden te vinden op mijn vraag.

Aan dat plan zaten een paar voor- en nadelen. Een groot voordeel van je hele festival beperken tot één stage, is dat je het bekende millennialprobleem ‘keuzestress’ eenvoudig tackelt. Er zijn op de Cross een stuk of 25 podia met zeer uiteenlopende acts, van ludiek (DJ Ötzi, maar dan niet de echte DJ Ötzi) tot zeer ludiek (iets wat ‘Cabarap’ heet). Verder een berg boerenrock (Bökkers, BZB, WC Experience), hardstyle (Frequencerz), en hiphop. Dan is er ook nog theater en uiteraard de cross. Kortom: er is nogal wat. Dan is het fijn als je je daar niet om hoeft te bekommeren, omdat je van tevoren bedacht hebt dat je alleen maar coverbands gaat zien in de coverbandtent.

Een nadeel is dat je je dag indeelt aan de hand van hoe laat een stel kalende mannen van middelbare leeftijd speelt. Dat je eigenlijk wel even een dutje zou willen doen, maar dat kan niet, omdat de Eric Clapton-coverband zo begint.

De eerste coverband die ik voorgeschoteld krijg is Red Hot Chili Peppers, een band die bekendstaat om hun energieke optredens. Frontman Anthony Kiedis is een charismatische zanger, de gitarist een notoire junk en de bassist een mafkees die vaak halsbrekende toeren uithaalt. De coverversie is in vergelijking nogal tam. Oké, ze hebben allemaal een indianentooi op, maar daar houdt het dan ook wel mee op. De les die ik hier leer is dat het vooral belangrijk is dat de coverband ook daadwerkelijk bestaat uit goede muzikanten. Dat zijn deze jongens niet. Ze lijken het soms oneens over hoeveel maten een intro duurt, en de gitarist en de drummer hebben af en toe een heel ander tempo in hun hoofd.

Wat ook belangrijk is, realiseer ik me tijdens het kijken naar de Lynyrd Skynyrd-coverband, is dat je bekend bent met het oeuvre van de desbetreffende band. Als ik na een half uurtje wegloop, omdat ik me verveel, zetten ze Sweet Home Alabama in en denk ik: o ja, die band. Had ik de hele tijd iets heel anders in m’n hoofd gehad! Dom. Verder een prima rockband, want de gitarist kijkt heel moeilijk tijdens het spelen van solo’s. Het enige minpunt: op een gegeven moment vliegt er een vlinder de tent in die even op een van de monitorspeakers gaat zitten. Niet echt rock-‘n-roll.

Als er een legendarische band ergens optreedt gaat het publiek meestal joelen als er iemand het podium opkomt. Vaak is dat iemand van de techniek die komt controleren of een microfoonkabel wel goed vastzit, maar toch joelt iedereen, want misschien is het wel iemand van de band. Bij een coverband blijft het muisstil. Als de leden van de Fleetwood Mac-coverband het podium oplopen, kun je een speld horen vallen. Waar ligt dat aan? Gebrek aan sterkwaliteiten? Charisma? Het feit dat je wat willekeurige gitaristen niet echt lekker kan aanbidden?

De Eric Clapton-coverband is noemenswaardig omdat ze het presteren om een metagrapje uit te halen door Claptons cover van Bob Marley’s I Shot the Sheriff te spelen. Deze coverband is overigens technisch goed – iets wat je opschrijft over muzikanten als ze een professionele uitstraling hebben en op het juiste moment de juiste toets, snaar of trommel raken. Bovendien lijkt de zanger sprekend op Eric Clapton. Of je daar blij mee moet zijn is een ander verhaal.

Het valt me op dat veel van de coverbands die hier optreden één of meerdere leden van De Staat bevatten. Hebben ze al die subsidieknaken uitgegeven aan het formeren van een legertje coverbands? Geinig!

Ik denk dat er twee opties zijn voor het oprecht genieten van een coverband. Of het moet vooral grappig zijn, op een zo-slecht-dat-het-goed-wordt-manier, of het moeten hele goede muzikanten zijn, niet van echt te onderscheiden, die muziek coveren van een band die je erg leuk vindt. Dat laatste ervaar ik pas bij de laatste coverband die ik zie: Metallica. Hier klopt alles. Bijkomend voordeel van een Metallica-coverband ten opzichte van Metallica, is dat Metallica waarschijnlijk allemaal nummers speelt van hun matige albums (alles vanaf Load) en de Metallica-coverband zich beperkt tot de leuke liedjes (alles tot aan Load). Bovendien lijkt de zanger in een aantal opzichten op James Hetfield. Zo hebben ze ongeveer hetzelfde stemgeluid en zijn ze allebei op een bepaalde manier onuitstaanbaar.

Tijdens het optreden doorloop ik een spectrum van nostalgische gevoelens. Ik zie mezelf weer even als zevenjarige metalfan en denk aan alle tijd die er tussen toen en nu zit. Ik realiseer me dat ik eigenlijk nog steeds dol ben op Metallica – iets wat ik was vergeten. Ik realiseer me ook dat het me niet uitmaakt dat het niet de echte Metallica is die hier speelt. Als ik diezelfde vraag aan een jongen naast me stel, zegt hij: “Och.”

Wat kan ik je vertellen na twee volle dagen met alleen maar coverbands? Dat het, mits goed uitgevoerd, eigenlijk meer om de liedjes gaat dan de mensen die de liedjes spelen. Ik bedoel, bij een dj boeit het ook niet dat-ie nummers van iemand anders draait. Verder is het zaak om weg te blijven van coverbands van bands die je niet kent of niet leuk vindt. En dat alles wat op Wikipedia staat waar is. Een coverband is in veel gevallen namelijk echt gewoon een prima alternatief, als prijs-kwaliteitverhouding iets is waar je je druk om maakt.

Maar was het ook leuk om mijn hele Zwarte Cross alleen maar coverbands te zien? Natuurlijk niet, gekkie! Het was met vlagen een regelrechte hel. Gelukkig heb ik lekker vals gespeeld door even naar Mental Theo en Ploegendienst te gaan kijken. Want fuck regeltjes, en fuck vooral regeltjes die je jezelf oplegt.