FYI.

This story is over 5 years old.

Stuff

Herinneringen aan de begindagen van de euro

Eurorekenmachientjes, zakjes chocolade-euromunten, Ding Flof Bips en intens knullige commercials

All the money

De eerste paar jaar van de eenentwintigste eeuw was een geweldige tijd om Europeaan te zijn. De meesten van ons waren nog klein, Afroman's Because I Got High-cd'tjes waren niet aan te slepen en iedereen leek oprecht opgelucht dat de millenniumbug niet tot onze ondergang had geleid.

De jaren nul werd ook het decennium waarin Europa een nieuwe munt kreeg. De euro was een financieel gewaagd initiatief dat op net zoveel enthousiasme als kritiek kon rekenen. De meesten waren enthousiast over het idee van een nieuwe munteenheid die ons zou verenigen en beschermen tegen economische rivalen van buitenaf. Anderen waren sceptisch dat het hele project zou escaleren in een enorme ruzie, waarbij iedereen elkaar verantwoordelijk zou houden voor de onvermijdelijke economische crisis die zou volgen. Helaas lijkt het erop dat die tweede groep het toch meer bij het juiste eind had dan de optimistischere groep.

Advertentie

Is het tijd om toe te geven dat het hele project op een flop is uitgedraaid ? We vroegen onze Europese collega's om terug te denken aan gelukkiger tijden – de tijden waarin de euro niet in één adem genoemd werd met allerhande kommer en kwel, maar stond voor grotere chocolademunten tijdens Sinterklaas, gratis rekenmachientjes om europrijzen mee om te rekenen, en gênante reclamecampagnes.

Ierland

De periode waarin de euro werd ingevoerd was een verwarrende tijd voor Ierland. Aan de ene kant waren we allemaal gelukkig vanwege het feit dat we geen geld meer zouden verliezen vanwege duivelse wisselkoersen, terwijl we ons voorbereidden op een paar weken bakken in de brandende zon van Mallorca, met onze bleke huiden. Aan de andere kant waren we bang dat onze nationale identiteit ons zou worden ontzegd. Wat voor kwaadaardige fratsen had de Europese Unie nu weer in z'n hoge hoed? We hadden allemaal de verhalen gehoord over hun compleet gestoorde pogingen om kromme bananen en brandweerpalen uit te bannen .

Omdat ik nooit echt fenomenaal ben geweest als het gaat om wiskunde, draaide mijn voornaamste zorgen om de pond die we moesten omrekenen naar 1,27 euro's. Moest ik nu meer voor een Mars betalen, omdat ik dezelfde munt bezat als mensen op het vaste land? En zo ja, waarom? Uiteindelijk verdwenen al die zorgen als sneeuw voor de zon, toen we voor het eerst een twee-euromunt zagen en ontdekten dat Zweden en Finland samen precies lijken op een slappe pik die boven de rest van Europa bungelt.

Advertentie

Ook kregen we een reclame voorgeschoteld waarin Kian van Westlife ons het hele concept uitlegde, terwijl hij met een cd-hoesje aan het klooien was. Het filmpje had qua stijl ook prima een soort infomercial voor de minidisk kunnen zijn.

Nu ben ik niet erg enthousiast meer over de euro. Gezien het feit dat de Eurozone elke gebeurtenis aangrijpt om mensen als uitvreters te labelen zodra ze het moeilijk hebben, is het moeilijk om de eensgezindheid te voelen die de valuta had beloofd. Dat hele 'gemeenschapsgevoel' heeft niet echt zin als het alleen geldt in tijden van voorspoed, toch? Dat weten de Ieren maar al te goed .

- IAN MOORE

Nederland

In het jaar 2000 kreeg een marketingteam de – toen nog nobele – taak om de euro aan het Nederlandse volk te introduceren, met behulp van een handig ezelsbruggetje. Het geheugensteuntje dat ons moest helpen bij het onthouden van alle landen die aan de euro meededen was: 'DING FLOF BIPS'.

De campagne om dit belachelijk lelijke acroniem onder de aandacht te krijgen was enorm, maar wierp wel z'n vruchten af. Hoe ongelofelijk knullig de drie woorden ook waren, iedereen kon het onthouden. Verveelde kinderen zagen er zelfs een spel in om de namen van de landen zo snel mogelijk op te kunnen noemen.

Later, toen ook in andere landen de euro werd ingevoerd, had je natuurlijk niks meer aan DING FLOF BIPS. In 2011, bijna twee jaar in de eurocrisis, vond het Genootschap Onze Taal het daarom nodig om het Nederlandse volk te laten stemmen over een nieuwe versie van DING FLOF BIPS. De opties bestonden onder andere uit 'COBI'S SMS: PIN FF GELD', 'SMS DING FLOF BICEPS', 'CD, GSM OF FLES IN BIPS' en 'BEGIN SF-FILMS OP CD'S'. Met 26% van de stemmen werd 'SMS FF BONDIGE CLIPS' de uiteindelijke winnaar.

Advertentie

Hoe dan ook, toen de winnaar uiteindelijk bekend was, was iedereen uiteraard helemaal klaar met deze bullshit.

-WIEGERTJE POSTMA

Italië

In 2002 deed Italië het van opgewondenheid in zijn broek bij alleen al de gedachte aan de euro. Waarschijnlijk omdat onze eigen munt altijd erg zwak was in vergelijking met andere Europese valuta. De Italianen hoopten dat een economisch verbond met de buren verlossing zou brengen.

Ik herinner me nog hoe bang mijn oma was voor alle veranderingen. Het idee dat haar hele idee van wat dingen kosten overhoop zou worden gegooid vond ze doodeng. Gelukkig bleek Berlusconi haar redder in nood. Omdat hij het zelf ook nogal moeilijk had gevonden om te berekenen wat zijn smerige seksfeesten nou precies in euro's zouden gaan kosten, gaf hij het hele Italiaanse volk een sullige 'eurorekenmachine' – een blauwgeel machientje dat waarschijnlijk nog geen euro kostte om te ontwikkelen. Ik herinner me nog dat mijn oma er voorzichtig mee zat te rommelen, en het daarna al gauw in een kastje wegstopte, met zoveel zorgvuldigheid dat het leek alsof het een dierbaar erfstuk was. Ik denk dat ze ervan overtuigd was dat het rekenmachientje op een dag haar leven zou redden.

De overheid maakte ook een hele rare commercial met drie mannen die enorm veel lol schenen te hebben terwijl ze de wisselkoers van de euro aan het bespreken waren. De boodschap wad waarschijnlijk zoiets als: 'als deze debielen het uit kunnen vogelen, dan kan jij het al helemaal.'

Advertentie

Zelf denk ik dat de euro goed geweest is voor Italië. Veel mensen geven de munt de schuld van de economische situatie van Italië en van hun persoonlijke financiële achteruitgang, maar het enige waar ze met een beschuldigende vinger naar kunnen wijzen is de algehele economische crisis. Zonder de euro had het nog veel erger kunnen zijn.

- MATTIA SILVA

Oostenrijk

Ik stond redelijk relaxed tegenover de euro toen hij werd geïmplementeerd. Dat had er waarschijnlijk mee te maken dat ik tien was en het me daardoor geen reet kon schelen. Ik herinner me wel dat mijn klasgenoten en ik enthousiast alle munten van de verschillende landen verzamelden. Die verzamelingen werden uiteraard al snel uitgegeven aan goedkoop bier en condooms.

Mijn ouders gaven me het startpakket: een zak met alle verschillende munten, om alvast aan de nieuwe munt gewend te raken. Ze zeiden dat dat starterspakket ooit misschien wel iets heel bijzonders zou worden. Gezien de financiële crisis die we over ons heen hebben gekregen zouden ze wel eens gelijk kunnen krijgen. In die tijd leek iedereen geobsedeerd door het idee dat je naar het buitenland kon gaan en daar met deze nieuwe munt alles kon kopen. Dat was uiteraard ook het doel van die hele euro, en terugkijkend was dat enthousiasme best schattig. Ik hou nog steeds van de munt, net als het idee van een verenigd Europa en voel helemaal niets voor een terugkeer van de oude schilling.

Advertentie

- THOMAS HOISL

Duitsland

De euro was voor ons niet echt een groot ding, al was het vooruitzicht van op vakantie gaan zonder terug te keren met broekzakken vol nutteloze munten best prettig. Ook het idee dat we nooit meer in eindeloze rijen voor wisselkantoren hoefden te staan stemde vrolijk. Dat gezegd hebbende, vakantie vieren in landen als Griekenland zou voortaan een stuk minder leuk zijn, nu we in die landen geen miljonairs meer zouden zijn.

Om de hele operatie onder de aandacht te brengen, produceerde de Duitse overheid een video die liet zien hoe multicultureel de nieuwe munteenheid wel niet zo zijn. Die boodschap werd overgebracht door een schaars geklede vrouw die viool staat te spelen te midden van matig geanimeerde Griekse ruïnes, en een Iers jongetje dat in een weiland op een fluit speelt. Het filmpje eindigt met een enorme climax, waarbij een meisje een euromunt uit de lucht vist terwijl ze staat te party'en op iets dat eruitziet als het gaarste feest op een dak ooit.

Hoe dan ook, sommige mensen werden vreselijk enthousiast van de nieuwe munt; voor de allergrootste euronerds werden de 'starterkits' de ultieme verzamelobjecten. Het naïeve enthousiasme van toen is wel een beetje getemperd, inmiddels. Voor ons heeft de euro misschien voor iets duurdere curryworsten gezorgd, maar voor de Grieken zijn de prijzen echt door het plafond gegaan. We zouden als grondleggers van het Europese ideaal onze verantwoordelijkheid moeten nemen. Je kunt niet zoiets groots in gang zetten om het vervolgens van binnenuit te verneuken.

Advertentie

- BARBARA DABROWSKA

Frankrijk

[daily_motion src='//www.dailymotion.com/embed/video/xie5e0' width='640' height='360']

Vlak voor de invoering van de euro kwam m'n broer thuis met een klein mandje dat hij op z'n werk had gekregen. In het mandje zat vijftien euro (ongeveer honderd frank) in de vorm van verschillende munten die fraai gerangschikt waren, als een boeket. Ik vond de nieuwe munt geweldig, maar als elfjarige was mijn grootste zorg of de prijs van mijn favoriete tijdschrift en lievelingssnoep met inflatie te kampen zouden krijgen. Ook kampte ik enorm met de tragische verdwijning van het epische vijftigfrankbiljet, met daarop een tekening van de kleine prins uit het gelijknamige Franse sprookje, en een slang die een olifant inslikt (!).

Ik was nog niet volwassen genoeg om bezig te zijn met het glorieuze tijdperk van Europese eenheid en wereldoverheersing dat zou aanbreken, maar de eurochocolaatjes die ik kreeg tijdens kerst smaakten uitstekend en waren bovendien veel groter dan de domme Franse munten. Iedereen om me heen leek ook erg opgetogen over de euro, ondanks het feit dat ze soms heel snel alles moesten omrekenen als ze bij de kassa stonden. Hoe dan ook, de meest enthousiaste persoon van heel Frankrijk was het meisje in bovenstaande reclame. Ze zong, vrij vertaald: "Rekenen in franken is niet moeilijk, maar het is nog mooier om in euro's te rekenen"♪. Ik weet niet precies waar het op sloeg, en catchy was het ook niet.

Advertentie

- JULIE LE BARON

Spanje

Ik beschik over de rare gave om hele domme dingen heel goed te onthouden. Zo staat me nog helder voor de geest dat ik voor de eerste keer euro's pinde: het was 1 januari 2002 en ik was erg blij met de nieuwe munteenheid. Ik weet dat het in 2015 stom klinkt, maar ik had echt het gevoel dat het een historisch moment was – een grote stap op weg naar een groter, sterker Europa dat meer een eenheid zou worden. Maar nu, met alle ellende die de euro mijn land heeft bezorgd, vind ik het bijna gênant om dit te zeggen.

Het is een beetje treurig om de oude reclamecampagne te zien die de overheid bedacht had om ons ervan te overtuigen dat de euro de beste uitvinding ooit is. 'Los García', de meest Spaanse familie ooit, speelde de hoofdrol. Ze dansten en zongen alsof ze in een hele slechte musical zaten. "De euro geeft ons stabiliteit," zeggen drie oude mannen voor ze te beginnen tapdansen. De video zit vol vrolijkheid die nergens op gebaseerd is en die ons een jaar later de economische crisis in heeft gedreven. Ik denk dat veel van dit soort families hun huis zijn kwijtgeraakt door het eurodebacle. Het is moeilijk om nu met droge ogen naar die commercial te kijken.

Deze week liep ik langs precies dezelfde pinautomaat als waar ik ooit mijn eerste euro's uit trok. De bank waar hij van was is nu failliet en de vestiging is nu te huur.

- JUANJO VILLALBA

Griekenland

Als ik deze Griekse reclame uit 2000 zie, moet ik vooral aan het kleine meisje denken dat die enorme euromunt vasthoudt. Ze kan niet veel jonger geweest zijn dan ik toen was, dus de afgelopen maand zal voor ons ook ongeveer hetzelfde zijn geweest. Ik vraag me af of haar vader in de aanloop naar het Griekse referendum pillen heeft geslikt om z'n bloeddruk op peil te houden, of dat haar grootmoeder urenlang in de rij voor de bank heeft gestaan terwijl het 32 graden was, en of ze zich überhaupt op haar werk heeft kunnen concentreren. Hoe zou ze zich voelen, na drie weken lang van louter inktzwart nieuws op de tv en in de kranten? Ik vraag me af of ze de afgelopen weken nog aan andere dingen heeft gedacht dan het nakende failliet van Griekenland.

"Een krachtige munteenheid betekent zekerheid voor de toekomst," zo begint de voice-over in dit filmpje. Pijnlijk, achteraf gezien. Ik vraag me af of het kleine meisje ook elke ochtend in juli is opgestaan met een gevoel van brandende onzekerheid over de dag die voor haar lag. Ik vraag me af of ze bang is, of zich schuldig voelt, of zich vreselijk schaamt voor haar rol in deze commercial.

De harde cijfers en grafieken zeggen eigenlijk nog maar weinig over hoe de Grieken zich de afgelopen tijd hebben gevoeld. Het is een beetje zoals je eerste prille liefde. Europa is dan het vriendje waar je als een blok voor bent gevallen, maar eigenlijk al lange tijd een enorme lul blijkt te zijn, en Griekenland de ooit zo geweldige vriendin waar geen pijl meer op te trekken valt – is ze excentriek, of gewoon gestoord?

Ik denk dat het weinig zin heeft om nu enorme analyses los te laten op dit filmpje en hoe het allemaal is gegaan, dus laat ik dat maar niet doen. Ik hoop maar dat het meisje een knappe vriend heeft gevonden heeft die lief voor haar is.

- ELEKTRA KOTSONI