Advertentie
Advertentie
Robert Haringsma: Ja, ik wel.Heeft dat te maken met je inkomen?
Nee. Ik zit dan wel op het niveau waarbij geld niet zoveel uitmaakt, maar ik zit persoonlijk gewoon goed in m'n vel. Ik heb niks te klagen.Wat is nou het verband tussen geld en geluk?
Er zijn twee verbanden. Eerst degene die het makkelijkste is om uit te leggen. Als alle inwoners van een land gestaag meer geld gaan verdienen zal het niet veel gaan bijdragen aan hun individuele geluk. Tenzij het verschil in korte tijd heel groot is en je bijvoorbeeld van één euro per dag naar honderd euro per dag gaat. Maar als je van een ton per jaar, naar 110.000 euro gaat, zal het weinig uitmaken. Een voorbeeld: de Verenigde Staten maakt de afgelopen dertig jaar een kleine economische groei mee, maar als je kijkt naar het geluksniveau, dan is deze amper omhoog gegaan.
Bij een kleine stijging gaan de meeste mensen dingen kopen die niet van essentiële gelukswaarde zijn, of ze verdienen alsnog te weinig geld om dingen te kopen waar ze écht naar verlangen. Het verschil is te klein.Dan het andere verband. Als je in een land woont waar gemiddeld vijftigduizend euro verdiend wordt, en jij door een forse salarisverhoging een ton gaat verdienen, dan draagt het wél bij aan je geluksniveau. Wat ik wil zeggen: het verschil tussen jouw salaris en dat van de gemiddelde inwoner speelt ook mee.
Advertentie
Ik merk zelf in de praktijk dat de meeste mensen hun eigenwaarde baseren op hun plek in de maatschappij, waarbij het meer-willen-hebben-dan-de-buurman-gevoel sterk aanwezig is. Niet iedereen – slechts een enkeling die net een stap verder is in zijn persoonlijke ontwikkeling en zich meer focust op zijn eigen leven, waardoor hij ook minder waarde hecht aan het vergelijken met een ander.Dus volgens het tweede verband zou ik praktisch gezien gelukkig moeten blijven zolang ik maar meer verdien dan de mensen om me heen.
Nou, een addertje onder het gras is dat je geluk bij het tweede verband na een tijdje weer daalt. Uit onderzoeken blijkt dat je dan twee jaar op dat geluksniveau blijft, maar dat je na die tijd weer terugvalt in je oude geluksgevoel. Dat noemen we ook wel de hedonistische tredmolen. Je moet voortdurend meer geld moet verdienen om meer leuke dingen te kunnen doen en gelukkig te blijven.De eerste keer is een luxe skivakantie nog heel bijzonder, maar de derde keer is het business as usual en wil je minimaal uit een helikopter op de piste gedropt worden, om nog enigszins onder de indruk te raken. Dit is een hele kwetsbare manier van geluk, want er hoeft maar een economische of een persoonlijke tegenslag te zijn en er wordt te weinig geld verdiend om het geluk gaande te houden.Simpel gezegd zou je eigenlijk iedere twee jaar een flinke loonsverhoging moeten krijgen, om ultiem gelukkig te zijn.Kun je eigenlijk ook te veel verdienen?
Te veel geld kan je zeker ongelukkig maken. Het kan je angstig en doelloos maken, je hoeft niet meer te werken en hebt alles gekocht wat je wilde: en nu? Zoals The Notorious B.I.G. zei: "Mo money, mo problems."Merk je in de praktijk dat mensen met minder geld ook vaker problemen hebben?
Ja, het is een bekend gegeven in de psychologie dat mensen met veel geldproblemen vaak het ongelukkigst zijn, omdat dit ook tot psychologische gevolgen leidt. Daarnaast merk ik in de praktijk – vooral bij loopbaanadvies-gesprekken – dat mensen zich door geld laten tegenhouden om een baan te nemen die ze écht leuk vinden.Volgens econoom Angus Deaton moet ik tussen de 53.000 euro en 67.900 verdienen om optimaal gelukkig te zijn. Ik kan schrijven wat ik wil, maar ik denk dat ik 24 uur per dag verhalen moet maken en mensen moet interviewen om ooit zoveel te verdienen, en ik kan me niet voorstellen dat ik dan een gelukkig mens ben. Betekent dit dat ik nooit écht gelukkig zal zijn?
Nee, dat denk ik niet. Ik ben van mening dat je echt genoeg hebt aan het modaal inkomen, waarbij je alle levensbehoeftes vervult en ook nog eens af en toe tijd hebt om gezellige dingen te ondernemen.Dat vind ik geruststellend, dank je wel!