Iedereen zou bevriend moeten zijn met L7a9d

We gaan niet liegen: de afgelopen winter was zeven en een halve maand lang verschrikkelijk, het eindeloze wachten op die eerste zonnestralen een absolute marteling (24 regendagen in mei, verdomme). Bij de terugkeer van de eerste zonnestralen begonnen we noodgedwongen de plannen van onze vrienden met tuinen te screenen, kwestie van het rustig aan te doen, voor het opnieuw begint te regenen.

Mouad vormt een rap-collectief met Wezed, Amno en YA$KA: Club Durruti. En aangezien hij op een grote boerderij woont, een paar kilometer buiten Brussel, ontmoetten we elkaar bij hem thuis om de eerste stukken vlees van het seizoen op de grill te gooien.

Als je nog nooit een duif van dichtbij hebt gezien omdat je moet kotsen van hun uiterlijk, wil ik je er toch even op wijzen dat dit ten onrechte onbeminde wezens zijn. Ik had het ook mis. Eigenlijk zijn deze beesten best schattig, zolang ze maar rondfladderen in een groene omgeving, ver verwijderd van de vervuilde trottoirs van onze hoofdstad. In het geval van Mouad is die omgeving een mooi gebouw waarvan de veranda dienst doet als speelterrein voor de vogels. Als je hier toekomt zijn zij de eerste bewoners met wie je kennismaakt, daarna zie je ook het kippenhok en de gigantische tuin.

In de boerderij waar hij woont, hangt niet echt een persoonlijke sfeer. Het lijkt wel alsof hij hier toevallig terecht kwam - wat niet helemaal onwaar is als je weet dat hij eerst in een ander kraakpand - van dezelfde eigenaar - in Jette woonde, en dat het de eigenaar was die Mouad een paar maanden geleden voorstelde om hier naartoe te verhuizen. Als de nieuwe meester van de site leidt hij ons rustig rond voordat hij de eerste worsten op de grill legt en ze zwijgend observeert. De eerste blikjes worden geopend.

Sinds zijn verhuizing rapt Mouad - of L7a9d (El Haqed) - minder, omdat de studio die ze in Jette met Club Durruti gebruikten, werd gesloopt (ze zoeken een nieuwe plek om hun booth op te zetten). Hoewel hij de laatste tijd muziek heeft uitgebracht, concentreert hij zich tegenwoordig meer op zijn kippen en zijn show die hij samen met Mohamed - die hier ook woont - presenteert. Mohamed Miloud is een Marokkaanse dichter. Ze ontmoetten elkaar een paar jaar geleden, toen Mouad hem uitnodigde voor een artistieke samenwerking in Brussel. In hun video's hebben ze het over wat ze willen bereiken, ver weg van de controle van de Marokkaanse regering. Je kan het zo stellen: als je weet waar hij tien jaar geleden stond, heeft Mouad het vrij goed gedaan op het gebied van vrijheid van meningsuiting. 

"Met mijn band bracht ik nog voor de Arabische Lente nummers uit die de rode lijn overschreden: we stelden religie, de koning en de natie in vraag. We mochten geen concerten meer geven, of het volume werd toegedraaid als we op het podium stonden. Met rap voelde ik dat ik iets kon betekenen, verandering teweeg kon brengen."

Op 20 februari 2011 zag Koning Mohammed VI voor het eerst sinds zijn troonsbestijging dat het Marokkaanse volk de werking van het regime in vraag begon te stellen. De protesten volgden elkaar op en Mouad werd een van de gezichten ervan; omdat hij zong op de betogingen, maar ook omdat hij verschillende juridische tegenslagen te verduren kreeg.

Wanneer Mouad terugkijkt op zijn tijd in de gevangenis, begrijpen we hoe nauwlettend de autoriteiten hem in het oog hielden omwille van zijn geëngageerde teksten. In totaal heeft de Marokkaanse overheid hem tussen 2011 en 2013 drie keer naar de gevangenis gestuurd om drie verschillende redenen: mishandeling, belediging van de politie en het aanvallen van ordehandhavers. Nochtans stonden er heel wat tegenstrijdigheden in de verslagen: "Zo werkt het hier; ze vinden altijd wel een reden om je te op te sluiten. De waarheid is dat ik kritiek had op de koning, zijn vrienden en wat ze in Marokko doen. Dat was het probleem." Bij zijn laatste arrestatie werd Mouad voor het grootste deel van z’n straf in eenzame opsluiting geplaatst. Ook andere revolutionaire figuren werden opgesloten.

Toen hij in de gevangenis zat, kwam het volk in opstand en werden verschillende verschillende internationale verenigingen gealarmeerd. Na zijn laatste vrijlating bracht zijn strijd voor de vrijheid van meningsuiting hem naar verschillende plechtigheden en prijsuitreikingen over heel Europa, hij hield er heel wat muzikale samenwerkingen aan over. In 2014 stond Mouad op de shortlist voor de Sacharovprijs, die voor het eerst werd uitgereikt aan Nelson Mandela in 1988. Al zijn dat niet per se dingen die hij over zichzelf vertelt. Niet omdat die prijzen hem niks kunnen schelen, maar Mouad is nogal stil op dat vlak en lijkt deze rol liever niet op zich te nemen. Hij houdt zijn creatieve kant voor zichzelf en is van plan om een boek te schrijven over zijn ervaring in de gevangenis, zoals altijd samen met Mohammed. 

Mohamed is ook een vrij rustige kerel, maar komt met een aantal vrij rake poëtische klappers. Hij is nogal toegewijd wat betreft het politieke doen en laten van zijn wederhelft. Samen filmen ze elke dag van alles en nog wat. Op dit moment is er nog niet echt een concreet plan, meestal is het gewoon een kwestie van beeldmateriaal verzamelen. Mohamed haalde zijn camera boven op een willekeurig moment, toen Mouad eigenlijk niets bijzonders te zeggen had. Hij viel gewoon uit z’n kinderstoel, wat hoogstwaarschijnlijk bruikbare beelden zal opleveren - wat het uiteindelijke doel ook moge zijn. Hoe dan ook, Mouad is niet het soort man die het woord monopoliseert omdat hij thuis is. Soms verdwijnt hij naar binnen om iets klaar te maken om te eten, of een kleine kraai die hij net gered heeft te voederen met wat wormen uit de composthoop. 

Mouad is politiek vluchteling in België; dat statuut heeft hij aangevraagd toen de politie bij het huis van zijn ouders in Casablanca opdook. Hij was toen in Brussel voor een concert: "Ze zeiden dat ik op de luchthaven gearresteerd zou worden als ik terugkwam. Ik wilde Marokko niet verlaten, het is daar waar mijn strijd zich afspeelt. Mijn geloofwaardigheid is daar ook sterker. Als alle mensen zoals ik, die ervan dromen om Marokko te veranderen het land moeten verlaten, wie zal het dan doen? Het was raar om asiel aan te vragen, maar zo werkt het nu eenmaal... " 

Het is niet moeilijk om te verklaren waarom Mouad, onder El Haqed, ondanks zijn gedwongen vertrek een vertegenwoordiger blijft van de Marokkaanse jeugd. Net omdat hij nu andere verhalen kan tonen en de censuur verder kan uitdagen, behoudt hij zijn grote impact. "Ik denk dat ik nog altijd mijn plaats heb. Vroeger konden we het over veel dingen niet hebben, zoals de koning of religie. Nu zijn we een echte beweging geworden binnen de Marokkaanse rap. Er zijn mensen die mij citeren in hun muziek omdat ik de eerste rapper ben die gearresteerd werd omdat ik mij publiekelijk uitdrukte. Ik merk ook dat er mensen zijn die echt zitten te wachten tot ik iets doe. "

Het is vooral op dat politieke front dat Mouad en Club Durruti elkaar gevonden hebben. We zijn hier eigenlijk om de release van Wezed's project te vieren - waaraan El Haqed deelnam op één track, Soulo. De EP is een edgy 7-track die de meest volgzame mensen in deze wereld tot opruiing zou drijven: "Ik ontmoette Amno via de anarchistische scene, daarna stelde hij me voor aan Wezed en YA$KA. We speelden een optreden in de Barlok, dat was een van mijn beste optredens tot nu toe. Ik heb maar één of twee nummers gespeeld, maar ik wist meteen dat ik met hen wilde samenwerken, vooral omdat we veel gemeenschappelijke politieke ideeën hebben." De jongens van Club Durruti zijn niet echt het type om als "militante rap" bestempeld te worden, maar hun teksten zijn geëngageerd en geven hen een identiteit die in rap vaak verloren gaat.

Het leven op het platteland, de kippen en de lange wandelingen in het groen bevallen hem, maar Mouad vertelt dat hij Brussel mist. Durruti Club is daar geworteld, het is daar waar de dingen gebeuren. Hij werkt er ook met een andere producer, Looka Loopa. Samen met hem en YA$KA kan Mouad zich echt laten meeslepen door de muziek, zonder op voorhand een plan op te stellen. "Sinds kort lukt het me om met andere dingen te experimenteren. De eerste keer dat ik trap maakte was met YA$KA, de eerste keer dat ik electro deed was met Looka Loopa." Op dit moment installeert YA$KA - op vraag van Mouad - Ableton op z’n computer. Er zit hier iets aan te komen.

Wat zijn muziek betreft, wil Mouad zich stilaan meer openstellen voor de internationale scene. Een ander publiek aanspreken, betekent natuurlijk ook bepaalde dingen vanuit een andere invalshoek in vraag stellen. De recente gebeurtenissen waarbij zo’n 8.000 Marokkaanse migranten in rubberboten toekwamen in de Spaanse enclave Ceuta, spreken hem aan: "Het probleem is groter dan alleen Marokko; Europa creëert daar ook problemen. In mijn ogen is Marokko een marionet van de Europese regeringen. En het Marokkaanse volk zal altijd het grootste slachtoffer zijn.”

Ongeacht zijn status - revolutionair, muzikant of wat dan ook - blijft Mouad een man die niet echt lijkt na te denken over wat hij uitbrengt. Hij raapt wat er te rapen valt en laat je uit hem halen wat je eruit wil krijgen. Soms wekt hij de indruk alle kanten op te gaan omdat hij zich lijkt te laten meeslepen door wat er om zich heen gebeurt. Daardoor komt hij over als een spontane kerel met z’n beide voeten op de grond. Na een laatste late rondje vettige worsten begroet Mouad ons in slow motion en verlaat hij als eerste het feest. Verder zal hij wel iets zeggen als hij vindt dat er iets te zeggen valt. 

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.