Lijpe: “Ik gun iedereen het beste, maar mezelf net iets meer”

Eind vorig jaar tekende hij bij Top Notch, een stap die voor genoeg mensen om hem heen als een verrassing kwam. Lijpe – voorheen Lijpe Mocro – is het schoolvoorbeeld van wat je zonder label in de Nederlandse rapscene kunt bereiken. Van iemand die rondhangt op straat groeide hij uit tot een van de belangrijkste (battle)rappers die het geluid van de straat vertegenwoordigen. En met de komst van zijn debuutalbum eerder deze maand ontstijgt hij ook dat niveau met gemak – mede dankzij dat contract bij ‘s lands belangrijkste label. Levensles is een album waarop een strijdbare Lijpe te horen is, emotioneel ook, waar hij soms ziedend rapt over onrecht en onvrede op beats van Monsif en Jack $hirak.

Maar uiteindelijk is er ook niet zo heel veel veranderd, blijkt als we een jaar na het eerste uitgebreide interview weer met Lijpe afspreken. Hij is nog altijd zijn eigen manager en boeker en die taken neemt hij bloedserieus. “Ik blijf nooit hangen na een show. Ik ben sowieso niet zo’n feestbeest, maar ik pak het serieus aan. Het is werk.” Lijpe maakte deel uit van New Wave, het meest succesvolle hiphopproject van dit jaar. Het bracht hem onder meer op Lowlands en Appelsap, plekken waar backstage succes gretig wordt gevierd, al dan niet met vrouwen, drank & drugs. Maar niet door Lijpe. “Meestal ben ik al vertrokken voordat mensen het door hebben. Muziek is heel zakelijk. Veel artiesten doen gezellig met elkaar, maar aan het einde van de dag ben je gewoon elkaars concurrent. Als je met z’n drieën op een track staat, moet je er voor zorgen dat je het hardst komt. Klaar. Uiteindelijk wil iedereen aan het einde van de dag de beste zijn. Daar ben ik niet anders is. Ik gun iedereen het beste, maar mezelf meer.”

Noisey: Levensles is een strijdlustig album. Wat is de belangrijkste strijd die je hebt te voeren?
Lijpe: De strijd met mezelf. Ik heb een doel, en dat is dat ik op een dag tegen mijn ouders kan zeggen dat mijn vader niet meer hoeft te werken. Dat ik ze op een dag voor zes maanden naar Marokko kan sturen – iets dat iedere Marokkaanse oudere in Nederland wil. Ik zie veel onrecht, maar het belangrijkste is voor mij dat ik mijn ouders gelukkiger zie dan dat ze nu zijn, en daar is geld voor nodig. Ik wil dat mijn ouders, broers en zussen zich goed voelen, dan voel ik me automatisch ook wat beter.

Weten je ouders dat zelf ook?
Zeker, daar zijn ze zich bewust van en ze plukken al iets van de vruchten. Niet dat ik nu tonnen binnenhaal, maar ze zien wel dat het beter gaat dan eerst. Zij zijn de eersten die het zien wanneer het goed gaat met mij. Dat vind ik wel belangrijk, iedereen zou zijn ouders op de eerste plaats moeten zetten.

Je klinkt als een vaderfiguur dat voor zijn gezin wil zorgen. Maar je bent tweeëntwintig, nog erg jong voor zo’n verantwoordelijkheid.
Ervaring kent geen leeftijd. Er zijn ook genoeg gasten van mijn leeftijd die al tonnen op hun rekening hebben staan. Het ligt aan je manier van ondernemen en je manier van denken. Mijn manier van denken is zo: ik vind het belangrijk dat mijn ouders het goed hebben.

Wat vinden ze van je muziek?
Mijn moeder was een van de eersten die het album hoorde. Ik was niet thuis toen de hard copy van het album binnenkwam. Ze belde op om te zeggen dat ze waren afgeleverd en ik zei: luister maar. Samen met mijn zus heeft ze toen het album opgezet. Dat was wel belangrijk voor haar, om haar zoon van die kant te horen. Met mijn muziek zeg ik dingen die ik niet met mijn ouders bespreek. Over het straatleven bijvoorbeeld. Als ik het daar met haar face-to-face over zou hebben, zou ik me daarvoor schamen. Ze weet wel een beetje wie ik ben. Ze weet dat ik een kort lontje heb en dat ik best wel eens chagrijnig kan zijn. We wonen met veel thuis, mijn ouders hebben in totaal vijf kinderen. Soms heb ik de behoefte mijn ruimte op te eisen. Maar het agressieve van de straat, dat neem ik niet mee naar huis.

Heb je daarna nog met haar gesproken over wat je op Levensles vertelt?
Je gaat niet met je moeder praten over wat er allemaal op straat gebeurt, of dat je vriend even naar binnen moet. Ze zal nooit helemaal weten hoe het er buiten aan toegaat, maar via deze weg weet ze dat nu een beetje. Ze heeft al genoeg zorgen, alle aandacht gaat naar de kinderen. Ik wil haar liever beschermen en dus niet te veel vertellen over wat ik meemaak. Mijn moeder is een van de meest bezorgde moeders in Nederland. Als ze een ambulance hoort, heeft ze al de neiging mij op te bellen om te controleren of het wel goed met me gaat.

Denk je ooit tevreden te kunnen zijn?
Ja, dat denk ik wel. Maar het is wel keihard werken. Zoals nu: voor de buitenwereld lijkt het veel wat ik bereik, maar het is nog niets. Ik heb geen tijd om te pauzeren, ben alweer bezig met een nieuwe plaat. Ik blijf productief, tot ik kan zeggen dat ik tevreden ben.

In het nummer Moeilijke Tijd / Besef zeg je dat je het licht hebt gezien. Wat ben je anders gaan inzien?
Dat je stappen moet maken, dat je voor iets moet vechten. Als je dat niet doet kan het te laat zijn en dan had ik misschien wel hier niet met jou gezeten. Ik had nooit verwacht dat het zo groot worden, maar het is ook weer niet uit de lucht komen vallen. Lange tijd was ik niet serieus bezig met muziek, totdat ik het licht zag. Toen ben ik me volop op mijn muziek gaan richten. Toen kreeg ik contracten en deals.

Heb je de rechtszaak van Ismo van dichtbij gevolgd?
Zeker – Ismo en ik zijn broeders. Ik vind het een rare zaak. Ik weet uiteindelijk dat Ismo in zijn muziek zegt wat hij wil. Ik zeg ook wat ik wil, maar ik weet alleen dat ik dat wat hij zegt niet wil zeggen. Hij wel. Mensen zeggen dat het discriminerend is, maar als wij [refererend naar zijn Marokkaanse afkomst, red.] moeten zeggen wat voor ons discriminerend is, dan zijn we zo een uur verder. Wilders mag zeggen wat hij wil, met zijn ‘Minder, minder Marokkanen’-uitspraak, maar als Ismo zich uitlaat over zionisten, mag dat niet.

Over Geert Wilders gesproken: dit jaar is hij voor de tweede keer uitgeroepen tot politicus van het jaar door het programma Eénvandaag.
Dat is apart. Maar gefeliciteerd. Weet je, ik slaap er niet slechter door. Hij houdt zich heel erg bezig met ons, maar ik niet met hem. Hij heeft ons nodig – zonder ons heeft hij geen onderwerp om over te praten. De mensen die achter hem staan zijn mensen zonder een stem. Ze denken hetzelfde, maar durven het niet zelf te zeggen. Zij zijn blij met hem, maar wat hij zegt is natuurlijk onzin. Die ‘minder Marokkanen’-uitspraken en zo, dat kan niet. Ik hoor hem af en toe praten, maar het doet me niet zoveel. Zodra het journaal is afgelopen ben ik het alweer vergeten. Ik ben niet iemand die tegen iemand als hij gaat protesteren; negeren is het beste, en uiteindelijk heeft hij vooral zichzelf ermee. Ik slaap nog altijd goed, heb net een nieuwe auto gekocht en het gaat gewoon goed met me.

De Punch Out battles waren dit jaar weer terug, de league waar jij grotendeels je faam aan hebt te danken. Heb je het gevolgd?
Ja, en ik vind dat Aiky [de organisator, red.] het ook heel goed doet. Punch Out Battles was voor mij belangrijk, het was echt een duwtje in de rug. Het is nooit een slecht idee om daaraan mee te doen. Dit jaar vond ik Steff heel goed, en dat meisje wiens naam ik ben vergeten. Ze is iemand die schijt heeft, ik hou daar van. Het niveau was hoog, ik denk niet dat ik het destijds beter deed.

Wat doe je met kerst en oud & nieuw?
Ik zou op oudejaarsavond optreden, maar dat gaat niet door. Maar het is ook niet zo dat ik in plaats daarvan nu op zoek ben naar kaarten voor een of ander feest. Ik zie oud & nieuw vooral als een avond met veel lichtjes en pijltjes, maar verder is het een vrij normale dag. Alleen wat cijfertjes gaan omhoog. Kerst vieren we niet, we zijn moslim. De familie zal wel bij elkaar zijn, al is de kans ook groot dat ik er zelf niet bij ben. Op zulke dagen is alles dicht, saai en dood. Een ideale tijd om muziek te maken.