De #MeToo-beweging in Zuid-Korea verzet zich tegen een epidemie van verborgen camera's

In Zuid-Korea worden duizenden vrouwen per jaar slachtoffer van molka, porno die gemaakt wordt met verborgen camera’s die in ‘gevarenzones’ als openbare wc’s, paskamers of zelfs je eigen slaapkamer worden gehangen. Veel vrouwen die in de video’s te zien zijn beschouwen de filmpjes als een ‘sociaal doodvonnis’ omdat ze, zonder hun toestemming, voor altijd op internet rondzwerven. De Zuid-Koreaanse #MeToo-beweging maakt zich hard om van die zogenaamde gevarenzones veilige plekken te maken.

Het is steeds normaler om in wc’s in steden zoals Seoul kleine stukjes papier in gaatjes in de muur of het einde van schroeven te zien zitten, of eigenlijk in elk gaatje waar je een kleine camera zou kunnen verstoppen. Er is zelfs een vrouw die online een zogenaamd ‘noodpakket’ verkoopt. Hierin zitten een roze ijspriem om cameralenzen kapot te maken, waarschuwingsstickers met daarop de straffen voor het stiekem filmen van personen, en siliconen om verdachte gaatjes mee op te vullen.

Die voorzorgsmaatregelen komen voort uit het feit dat veel van de porno die in Zuid-Korea beschikbaar is valt onder het genre ‘molka’. Met molka wordt porno bedoeld die alles kan zijn van heimelijk gefilmde beelden van vrouwen die aan het plassen zijn, tot seksfilmpjes die stiekem door een vriendje zijn opgenomen en later als ‘wraakporno’ online zijn gezet.

Afgelopen juni liepen meer dan 22 duizend vrouwen in een protestmars door Hyehwa, een buurt in Seoul, om te demonstreren tegen molka. Ze droegen borden met teksten als “mijn leven is niet jouw porno”, en poppen van politieagenten, die ervan worden beschuldigd gevallen van molka door de vingers te zien, terwijl deze vorm van porno volgens de wet strafbaar is. (Volgens onderzoek zijn tussen 2012 en 2017 maar 2,6 procent van de mannen die beschuldigd werden van het ophangen van verborgen camera’s, ook echt gearresteerd.)

“Koreaanse vrouwen krijgen vaak te horen dat ze te gevoelig zijn als het over dit soort praktijken gaat,” schreef de organisator van de protestmars in een anonieme brief aan de nieuwssite Korea Exposé.

“We willen ons recht opeisen om deze omstandigheden, die seksuele discriminatie verergeren, aan te vechten. En we willen het juist over ongemakkelijke dingen hebben,” gaat de organisator verder.

Sindsdien heeft het gemeentebestuur van Seoul beloofd om vrouwen-wc's dagelijks op verborgen camera’s te controleren. Vroeger werden deze niet meer dan één keer per maand nagelopen. Er is ook een speciale eenheid opgericht om de overheid te ondersteunen, om slachtoffers te helpen met het verwijderen van geheime video’s van het internet. Hye-jin Ryu werkt bij het Koreaanse Instituut voor Vrouwenrechten en vertelde aan Reuters dat sinds het opzetten van deze speciale eenheid, begin april, zo’n 15 duizend aanvragen zijn binnengekomen om video’s van het internet te verwijderen.

“De situatie loopt uit de hand,” zei Ryu. “Sinds de oprichting van de speciale eenheid zijn we door heel veel slachtoffers benaderd.”

Maar deze groep vrouwen lijkt nog maar het topje van de ijsberg. Het overheidspersbureau Yonhap schreef dat het aantal gemelde gevallen van molka is toegenomen van 2400 in 2012 tot 6500 in 2017. En dat zijn alleen nog maar de vrouwen die er ook daadwerkelijk achter zijn gekomen dat ze stiekem gefilmd werden, en daarvan aangifte hebben gedaan.

“Dit zijn mensen die zichzelf zoveel mogelijk proberen te verstoppen,” zegt Soo-yeon Park, beheerder van de website Digital Sexual Crime Out en activist die strijdt voor strengere wetten in Zuid-Korea.

Experts vinden het moeilijk om te verklaren waarom er steeds meer verborgen camera’s in Zuid-Korea opduiken. Sommigen zeggen dat het komt doordat het maken van normale porno, waarbij alle partijen vrijwillig mee willen doen verboden is in Zuid-Korea, een land dat technologisch zo vooruitstrevend is. Mensen gingen op zoek naar porno op sociale media zoals Tumblr, omdat illegale sites als Soranet, waar mannen naaktfotos van vrouwen op zetten en andere mannen vroegen deze foto’s een cijfer te geven, werden verwijderd. Veel gebruikers zien molka nu als een meer ‘natuurlijke’ vorm van porno, die heel anders is dan de extremere porno uit hun buurland Japan.

“Dit vertekende beeld van de sekscultuur lijkt de nieuwe norm te worden,” zegt psycholoog Sue-jung Lee tegen het Amerikaanse radiostation NPR.

Maar het is ook een symptoom van een maatschappij die nog steeds worstelt met seksisme, dubbele standaarden en de allerdiepste loonkloof van alle ‘ontwikkelde’ landen in de wereld.

Een bekende K-Popzangeres werd onlangs beschuldigd van het ‘promoten’ van feminisme toen ze een foto van zichzelf tweette waarop ze een telefoonhoesje met de tekst ‘Girls can do anything’ liet zien. Niet veel later haalde ze de foto weer offline.

Een ook de #MeToo-beweging heeft moeite om grote veranderingen door te kunnen zetten, zeker nadat een voormalige bestuurder van de zuidelijke provincie Chungcheong, die ook ooit als presidentskandidaat werd gezien, werd vrijgesproken van verkrachting.

Maar doordat een aantal bekende vrouwen met hun persoonlijke verhaal over seksueel misbruik naar buiten zijn gekomen, durven steeds meer vrouwen uit het hele land de molka-problematiek aan te kaarten. Molka wordt inmiddels een epidemie genoemd, waardoor de slachtoffers heftige en langdurige trauma’s oplopen.

“Slachtoffers raken depressief, omdat het gewoon nooit ophoudt,” vertelt Ryu aan Reuters. “Het staat voor altijd online en is daardoor een sociaal doodvonnis’”

Dit artikel verscheen eerder op VICE Azië.

Als je dol bent op zinderende artikelen, gloednieuwe docu’s en gratis evenementen, schrijf je dan hier in voor onze nieuwsbrief: http://bit.ly/vicenieuwsbrief