Poar neem’n met dartscaller Russ “180” Bray op Zwarte Cross

Check al onze verhalen en video’s over festivals op deze pagina.

In de Megatent van Zwarte Cross staan Raymond van Barneveld, Michael van Gerwen, een dragqueen en Tante Rikie op het podium. Ze spelen een potje darts, terwijl achter hen zo’n 14.000 mensen uit hun dak gaan bij elke score. Ondertussen vliegen motorcrossers stuntend over het podium heen.

Er gebeurt een hele hoop in de Megatent, maar het is Russ Bray die de show steelt op het festival. De scheidsrechter is speciaal vanuit Engeland ingevlogen om het eerste Achterhoeks Dartkampioenschap tussen Van Gerwen en Van Barneveld te leiden. Bij elke 180 van een van de darters gaat hij zo hard uit zijn dak, dat nauwelijks meer te verstaan is wat hij roept.

Met zijn rauwe, krakende stem is Bray een legende geworden in de dartsport. Als Van Gerwen de wedstrijd in de Megatent van Zwarte Cross heeft gewonnen van Van Barneveld, roept Bray nog een keer snoeihard “ONEHUUUUNDREDANDEIIIIGHTYYYYYY!” Dan loopt hij van het podium, en pakt een pilsje. Achter de schermen spreken we Bray over de Zwarte Cross, zijn grootste fout als dartsscheidsrechter en vieze verzoekjes van vrouwen.

VICE: Ha Russ, hoe vond je het om deze wedstrijd te hosten?
Russ Bray: Briljant. Dit was een van de beste klussen die ik ooit heb mogen doen. Het was echt ongelooflijk. Zag je dat er gewoon motoren over het podium vlogen? Ik pakte gewoon zelf mijn telefoon erbij om het te filmen.

In het begin deed Tante Rikie ook even mee. Denk je dat ze talent heeft als darter?
Nee, haha, absoluut niet. Maar ze deed mee, ze had plezier en daar gaat het om. De walk-on girls vond ik ook wel interessant trouwens. Dat waren dragqueens he? Ach ja, waarom ook niet? Kijk, we moeten allemaal politiek correct zijn tegenwoordig, en ik geloof dat dit dan politiek correct is.

Op het podium spoorde je het publiek op een gegeven moment wel even aan om meer geluid te maken.
Natuurlijk, darten is party-time, dus er moet wel gefeest worden. Al die jongens en meisjes hebben een feestje, dus dan moeten we er ook het beste van maken. Dat zag je ook vanuit de organisatie van Zwarte Cross. Ze gaven Michael en Raymond helmen en gekke brillen om op te zetten en mee te gooien. Dat maakt er, met die motoren en dragqueens erbij, een showtje van voor de mensen.

Hoe is jouw stem zo ruig geworden?
Kijk, als jongetje was ik gewoon een soprano met een hoog stemmetje. Maar dan dalen je ballen in. En die van mij daalden niet zomaar in, maar heel diep. Sinds de puberteit, toen ik de baard in de keel kreeg, heb ik een diepe stem.

Wat is het hoogtepunt uit jouw carrière als dartscaller?
Weet je wat het is? Ik werk nu 23 jaar voor de PDC [Professional Darts Corporation, red.], dus ik heb een hoop hoogtepunten gehad. De 9-darter van Phil Taylor in 2002 was waarschijnlijk het eerste hoogtepunt, maar ook toen Barney op het WK in 2007 Phil Taylor versloeg, of de finale die John Part van Taylor won. Die was bizar. Ik heb ook 9-darters op televisie in Zuid-Afrika en Australië mogen callen. De afgelopen maand heb heb ik er trouwens alleen al twee meegemaakt, een in Praag en een in Taiwan.

Ik had er niet bij stilgestaan, maar die 9-darters zijn voor jou natuurlijk de hoogtepunten. Hoe voelt zo’n 9-darter voor jou als caller?
Die voel ik in mijn hele lijf.

Je was ook de caller toen de Nederlander Berry van Peer last kreeg van de dartersziekte darteritus. Hoe vond je dat om mee te maken?
Dat was verschrikkelijk om te zien. Ik heb zelf jarenlang gedart, dus ik snap wat er dan gebeurt. Het is echt gruwelijk om te zien. Ik praatte een beetje met hem en hij leek over het dode punt heen te komen. Ik kan niks anders doen dan hem laten weten dat we allemaal aan zijn kant staan. Het publiek wordt natuurlijk ook gek in zo’n situatie, dus ik pakte hem en zei: “Trek je niks aan van wat iedereen zegt.” Meer kan je niet doen. Ik hoop dat het nu goed met hem gaat.

Wat is het beste moment dat je hebt meegemaakt met een Nederlandse darter?
Oeh, ik denk de eerste 9-darter van Michael van Gerwen. Hij was toen een jaar of zeventien, we hadden een wedstrijd in Hengelo en hij gooide een 9-darter, uitgerekend tegen Barney. Michael verloor die wedstrijd wel met 6-4, maar hij was ook pas zeventien. Toch gooide hij al een 9-darter. Dat was heel speciaal om mee te maken.

Had je meteen door dat hij een grote zou worden?
Absoluut. Hij is zo getalenteerd, dat is niet normaal.

Wat is de grootste rekenfout die je ooit gemaakt hebt als dartscaller?
Haha, verdomme, dan moet ik even op YouTube kijken. Volgens mij heeft iemand daar eens een compilatie van online gezet. De grappigste vind ik zelf misschien wel bij een darter die Colin Lloyd heet, in Essex. Hij gooide 20, daarna 19, en ik dacht dat de laatste dart in de 7 was gegaan. “46!”, riep ik. Maar toen keek ik goed, en zag ik dat die laatste pijl in de 19 zat. “Sorry! 38!”, riep ik. Maar toen vergat ik even dat die eerste pijl in de 20 was gegaan. Dus toen moest ik nog een keer roepen. “Sorry! 58!” Iemand op de eerste rij riep toen: “Ga naar fucking Specsavers!”

Je hebt eens een Guinness World Record gegooid in Blackpool, door een pijltje vanaf drie meter in de roos te gooien. Hoe ging dat?
Haha klopt man! Dat was op een pier daar. Ik geloof dat een cricketer het na mij verbroken heeft, en daarna heeft iemand anders het weer verbroken. Maar goed, het was een gekkenhuis toen ik die pijl erin gooide. Ik stond daar met profs, zoals James Wade. Echte darters. En toen gooide ik opeens dat ding erin!

Wat is het gekste verzoek dat je ooit hebt gekregen om met je stem te doen?
Nou, ik doe ook veel werk als stemacteur. Een keer was ik gevraagd om dingen in te spreken voor Wonder Pets. Daar was ik zowel de stem van vader zwaan als de muis. De zwaan had een hele diepe stem, terwijl de muis heel hoog moest zijn piepen. Dat was een van de gekste dingen die ik heb moeten doen met mijn stem.

Heb je ook weleens vieze verzoekjes gekregen van mensen?
Absoluut. Allerlei gekke, vieze dingen. Vooral van vrouwen. “Can you shove it in me,” wilde eentje horen. Dat soort dingen. Maar daar ben ik niet voor. Ik heb wel een eigen app, de Russ Bray-app, waar mensen me kunnen vragen om hun naam te roepen. Ik heb deze week weer vijftien pagina’s aan namen ingesproken.

Drink je nog een biertje op het festival of moet je er nu meteen vandoor?
Ik vlieg morgenochtend terug naar Manchester en rij dan naar Blackpool voor de World Match Play. Een biertje moet nu wel kunnen. Het werk zit erop.