Deze explosieve foto toont de Amerikaanse relatie met de media

In een dorre vallei in Idaho leest een man zijn krant op een brandende bank. De voorpagina toont een foto van het brandende meubelstuk, zodat het lijkt alsof de man leest over het vuur dat naast hem woekert. De foto, State of the Union, werd geënsceneerd en genomen door Levi Jackman Foster, een kunstenaar en activist uit New York. De foto is Fosters perspectief op hoe Amerikanen zich verhouden tot de wereld en de media. In plaats van te reageren op het drama dat zich naast hem afspeelt, focust de man al zijn aandacht op de berichtgeving erover.

Sinds de opkomst van sociale media en online nieuws verhouden Amerikanen zich op zo’n manier tot het nieuws, dat het enkel hun gevestigde wereldbeeld versterkt. Een data-analyse die geciteerd wordt door VICE News stelt “dat zelfs al zouden kiezers directe toegang hebben tot meer informatie en meningen dan ooit tevoren, dan nog groeperen ze zichzelf in clusters van gelijkgestemde mensen, zonder contact te hebben met andersdenkenden.” Foster probeert deze verdeeldheid aan te pakken in zijn kunst en wil zijn medeburgers confronteren met hun eigen mediaconsumptie.

State of the Union ging viral. Nadat Foster de foto had gedeeld met zijn meer dan 200 duizend instagramvolgers, verspreidde de foto zich via verschillende sociale media, waar het meer dan 12 duizend likes opleverde. The Creators Project sprak met Foster over de zaken die hij met deze foto wil aankaarten:

The Creators Project: Waar komt het idee voor State of the Union vandaan?
Levi Jackman Foster: Ik zag een andere kunstenaar een poppenhuis in brand steken en vond dat echt interessant. Het verhaal was niet noodzakelijk hetzelfde, want volgens mij was dat vooral een visuele opvoering. Maar hoe meer ik erover nadacht, hoe meer parallellen ik zag. Eerst had ik het gevoel dat het poppenhuis het Witte Huis kon zijn. Natuurlijk ben ik geen voorstander van terrorisme en ik denk ook niet dat het Witte Huis in brand gestoken gaat worden, maar zette me aan het denken over wat er op politiek vlak gebeurt in Amerika, en bij sociale kwesties die momenteel op domme en polariserende manieren aangepakt worden. Er zijn zoveel dingen waarover mensen het niet meer eens kunnen worden met elkaar, en ik heb het gevoel dat Amerika uit elkaar scheurt. Ik denk dat dit voor een groot deel komt door de kwaliteit van het onderwijs, door het feit dat mensen de tijd niet meer nemen om te checken waar hun nieuws vandaan komt, en ook niet meer beseffen dat ze zelf deel uitmaken van deze situatie.

Ja, het is echt gek hoe vaak men de schuld in de schoenen van de media heeft geschoven tijdens de laatste verkiezingen in de Verenigde Staten.
Absoluut, ik heb het gevoel dat er een taaltje heerst dat verdeeldheid zaait, en dat mensen selectief luisteren. De bevolking raakt verdeelder, wat ons kapot maakt. Ik zie de verkiezing van Trump als een enorme tegenslag voor ons land, omdat hij volgens mij in essentie hetzelfde doet als er werd gedaan in Nazi-Duitsland: hij kiest een bepaalde groep, en noemt die de oorzaak van alle problemen. Dat is voor mij de bank die in brand staat. Amerikanen zitten rustig op de bank en lezen het nieuws, terwijl de situatie snel verslechtert. We zijn een onderdeel van het probleem, maar in plaats van dat te begrijpen, lezen we erover alsof het iets buiten ons is, wat volgens mij bizar is.

De man op de bank merkt niet eens dat die in brand staat.
Niets deert hem nog. Toen Eric Garner was doodgewurgd door de politie organiseerde ik een zit-demonstratie, en het antwoord van passerende mensen was: “Ugh, dit is zo vervelend, je blokkeert de stoep op het drukste uur van de dag.” Die mensen vonden het duidelijk heel vervelend dat er een man gestorven was door politiegeweld. We zijn gevoelloos geworden voor deze problemen. Als het niet direct effect op ons heeft, dan raakt het ons blijkbaar totaal niet. Met deze foto probeer ik te tonen dat het toch echt een effect gaat hebben op de krantlezende man.

Op de voorpagina van de krant lijkt het alsof de bank al bijna verzwolgen is.
Ik heb de foto bijgesneden zodat alleen de brandende helft van de bank op de krant staat. Maar het model zat echt op een brandende bank en dit is de laatste foto die ik kon nemen voordat hij ervanaf sprong. Op de foto die ik erna nam zie je hem opspringen en staat de krant al in brand. Ik had steeds drie mensen klaarstaan met brandblussers en een grote emmer water, want ik had vooraf op de helft van de bank benzine gedaan en dat brandde wel heel erg goed.

Ik heb er best wat tijd ingestoken om dit beeld te maken. Ik koos voor Idaho omdat ik daar familie heb, want ik wou gebruik maken van een auto om een gebruikte bank op te halen en naar een volledig verlaten plaats te rijden. Het moest een terrein zijn waar dit toegestaan was.

Had de locatie ook een esthetisch doel?
Eerst zocht ik een plek in Californië, maar daar was het nergens legaal om een bank in brand te steken. De omgeving moest dor zijn en alles rondom de sofa brandbaar. Het beeld moest zeggen: “Dit vuur verspreidt zich snel.”

De foto is een metafoor is voor de wereld vandaag en het rechts-populisme. Ik ben bang dat deze beweging nog verder groeit en ik heb het gevoel dat veel conservatieve mensen momenteel geneigd zijn extreem-rechts te stemmen, omdat ze overspoeld worden met verhalen over problemen met etnische minderheden en klimaatverandering. Ze menen dat mensen die zich hierover bekommeren huilebalken zijn, en dat de politiek zich beter kan bezighouden met ‘echte’ problemen. Ik denk dat mensen wrede ideeën normaal beginnen te vinden en ben bang dat dit zich verspreidt als een lopend vuurtje. Net zoals we dachten dat Trump niet zou winnen, denk ik dat we onderschatten hoe diep ingeburgerd rancune en racisme is. Ik heb het gevoel dat Amerika een gevaarlijke wending aan het nemen is.

Meer werk van Levi Jackman Foster’s kan je bekijken op zijn website.