FYI.

This story is over 5 years old.

Drugs

Hoe ik een internationaal ketamine-imperium opbouwde

We spraken met de man die verantwoordelijk was voor het overspoelen van Europa met ketamine in de jaren negentig.
EA
illustraties door Erin Aniker
Stock afbeelding, foto: Sarah Ahrens / Alamy Stock foto.

Het komt niet vaak voor dat iemand is afgestudeerd en een carrière begint als internationale ketamine-smokkelaar. Maar ‘Gav’ had al een aantal jaar ervaring in het aankopen van pillen voor raves. Niet alleen om het feestje te voorzien, maar ook om ervoor te zorgen dat zijn persoonlijke voorraad nooit op zou raken. Hij zag commerciële kansen in drugshandel.

Rond 1995 was ketamine nog bijna compleet onder de radar, zowel illegaal als legaal. “De drugsdealers destijds waren nogal idioten,” vertelt Gav. “Ze waren misschien wel groot en sterk, maar ze hadden geen flauw idee waar ze mee bezig waren. Zelfs de taal was anders. Bij keta ging het over liters in plaats van kilo’s, over volume in plaats van gewicht.” Maar belangrijker nog: de politie had ook geen flauw idee hoe of wat, omdat ketamine nog steeds viel onder de medicatiewetgeving. Het werd dus niet gezien als drugsmisbruik. “Iemand die ik kende werd gearresteerd met een grote lading, in poedervorm, en hij moest aan de politie uitleggen wat het nou eigenlijk was. Hij moest letterlijk het woord spellen. Een paar weken later belde de politie hem op en zeiden ze dat-ie langs kon komen om zijn spul op te halen. Zo legaal was het - de politie gaf het gewoon aan je terug!”

Advertentie

Gav - wiens naam is aangepast omdat hij anoniem wilt blijven - kwam in aanraking met ketamine op illegale raves in Londen. Hij kocht een liter voor zo’n 550 euro in 1996 en verkocht (het meeste) in 50 pakjes van een gram voor zo’n 33 euro per pakje. “Dat was geen goudmijn,” herinnert hij zich, “maar een goede boost voor je inkomen als je blut bent na het studeren. En je grootste uitgavenpost in de weekenden was dan eigenlijk al betaald.”

De eerste groeimogelijkheid kwam toen een paar vrienden naar India gingen voor een vakantie van twee weken (die uiteindelijk een half jaar duurde). Destijds - en nu nog steeds - was India de grootste ketamineproducent van de wereld. Ze maakten daar ontzettend veel ketamine voor legaal medisch gebruik bij mensen en dieren. Het was toen makkelijk om de drug te kopen van de fabrieken. Gav’s vrienden zagen een kans en vroegen Gav of hij ook een pakket wilde. Ze gaven hem een liter en hij kwam erachter dat die maar 110 euro had gekost. “Ik zei: dat is 2 euro per gram! Jezus, dat is een flinke prijsdaling! Willen jullie teruggaan? Kan ik mee?!” Een maand later zat hij in het vliegtuig met een vriend nadat ze een goedkope vlucht hadden gezocht via Teletekst.

In de begindagen leek de ketamine-handel erg op huisnijverheid. “Op een gegeven moment kwam bijna de hele Europese voorraad ketamine van één persoon in India, die een een klein winkeltje aan de rand van de weg had,” vertelt Gav. “Iemand kwam erachter dat je het bij de apotheek kon kopen en dat niemand er vragen bij stelde. Het werd in Mumbai gemaakt en gebruikt als verdovingsmiddel.”

Advertentie

Op zijn eerste reisjes kochten Gav en zijn partner het spul in “ter waarde van ongeveer 1100, misschien 1700 euro”. Ze stuurden dan 10 à 15 liter naar een klein lokaal DHL-kantoortje. De keta werd in steriele medicijnflesjes van 10 milliliter opgeslagen en vervoerd in dozen. Die werden vervolgens geopend en de inhoud werd nauwkeurig overgegoten in literflessen van rozenwater. “Het kostte erg veel tijd om de vloeistof uit de glazen medicijnflesjes over te gieten,” zegt Gav. “In het begin was dat echt een hele klus, en ik kon me er flink aan verwonden. Het deed verdomde veel pijn als je die vloeistof in een wondje op je hand kreeg - best gek voor een pijnstiller eigenlijk.”

Niemand wist waarom er flessen rozenwater werden gebruikt om de vloeibare ketamine naar Europa te smokkelen, maar Gav heeft een theorie: “Ik heb dat hele rozenwater gebeuren niet zelf bedacht. Niemand weet wie het wel heeft bedacht. Maar op de fles staat dat het voor verschillende dingen werd gebruikt, inclusief ‘religieuze doeleinden’. Dit betekende dat er geen importbelasting op zat, dus hoefde het nooit langs de douane. Winst!”

Zodra het bottelen en verzenden was gebeurd, moest het afval worden weggegooid. Dat kon soms veel werk zijn: “Je kan het niet allemaal zomaar in de prullenbak gooien want het is natuurlijk een criminele activiteit. Dus je moest een manier verzinnen om van die zooi af te komen. Iemand had ergens een groot gat in de grond gevonden - op een verlaten bouwput in het midden van de jungle in India. Daar reed je dan heen en dan deed je de lampen van je brommer uit want niemand mocht zien wat je aan het doen was. Je kon werkelijk niets zien - niet alleen omdat het donker was, maar ook omdat je high was. Stel je voor: je sleept een grote zak vol met kleine glazen flesjes mee, in de jungle, in het donker, terwijl je high bent, met apen en slangen. Je bent aan het zoeken naar een groot gat in de grond, dat ook donker was, en je probeert vooral niet zelf in het gat te vallen. Het scheelde veel als de maan goed scheen.”

Advertentie

In eerste instantie werd alles behalve het bottelen ’s nachts gedaan. Bottelen gebeurde meestal in gastverblijven ver weg van het toeristische gebied, want in het toeristengebied reed de politie vaak rond op zoek naar simpele misdrijven. “We dachten dat het minder op zou vallen als we alles ’s nachts deden, maar we kwamen erachter dat het veel beter was om het in de ochtend te doen, want dan verwacht niemand dat je iets vreemds gaat doen. En is er geen politie in de buurt.”

Ondertussen kwam het logistieke deel in Engeland vooral neer op het vinden van mensen die de pakketjes wilden aannemen. “In het begin was er een laag risico,” herinnert Gav zich. “Je kon het allemaal in één pakketje kwijt en naar één adres sturen. Zo’n 10 tot 15 liter. We konden dat risico nemen omdat de uitgaven niet zo hoog waren, maar toen alles begon te groeien, zijn we ook het risico gaan spreiden door met meerdere ontvangers te werken.”

Toen het handeltje begon te groeien, betaalde Gav - in geld of in drugs, het liefst drugs - niet alleen mensen in Engeland om de pakketjes op te halen, maar ook om nieuwe adressen te zoeken zodat hij niet alles op één plek had. “In het begin ging alles naar dezelfde plek, maar uiteindelijk vervoerden we drugs door het hele land. Sommigen had ik ontmoet, anderen had ik nog nooit ontmoet.” Omdat zoveel mensen in een huurhuis woonden en vaak van huis wisselden was het vrij makkelijk om fictieve namen op te geven bij een echt adres. En zolang zijn ontvangers de pakketjes niet open maakten, liepen ze geen gevaar: “Tot het moment dat je het pakket openmaakt, ben je niet verantwoordelijk voor wat er in zit. Zelfs niet als je naam erop staat,” zegt Gav.

Advertentie

Gav had al snel een afzetmarkt omdat de drug relatief nieuw was en omdat het werd verkocht in het Europese technofestival-circuit. “In het deel van het land waar ik vandaan kwam, waren wij de enigen die het gebruikten. Het was voornamelijk Londen. Hier verdiende ik vrij veel geld aan. Maar de politie hier was beter, meer bezig met de zaak, dus als het ooit fout zou gaan, zou het fout gaan in Londen. En als het daar slecht ging, dan was het tijd om ermee te kappen. Maar in tien jaar is het nooit misgegaan.”

Hoewel alles goed ging, vertelt Gav dat het niet zo makkelijk was als het klinkt. Dat kwam vooral door het soort mensen dat zich aangetrokken voelt tot dit soort carrièreopties. “Veel mensen waren er heel slecht in. Ze gaven of al het geld uit of snoven alle drugs op. Je moet een bepaalde wilskracht hebben. Het is vergelijkbaar met het vullen van je wijnkelder en er niets van drinken. Makkelijker gezegd dan gedaan. Al helemaal als je kleine hoeveelheden hebt. Dus, don’t get high on your own supply, of zorg ervoor dat je genoeg supply hebt om je handel niet te schaden.

Gav realiseerde zich dat hij meer moest verdienen om bij de genoeg-supply-fase te komen (en zelfs dan zaten er limieten aan de hoeveel 10 milliliter flesjes die hij fysiek kon openen voordat zijn bloedende handen begonnen te protesteren). In eerste instantie haalde hij geld op bij sponsors - mensen konden hem 250 euro vooruitbetalen, een liter terugkrijgen, zodat hij weer tweeënhalf liter kon kopen - maar hij werd al snel moe van achterdochtige mensen die dachten dat hij de boel belazerde.

Advertentie

Alles veranderde toen Gav een creditcard kreeg aangeboden. Die kreeg hij omdat hij in de afgelopen twaalf maanden was afgestudeerd. “Je hoefde niet eens een baan te hebben ofzo, dus dat was handig.” Hij begon te leven met de creditcard als hij in Engeland was en bouwde reserves papiergeld op om mee te nemen op zijn zakenreizen naar India. Met de winst betaalde hij de creditcardschulden. De activiteiten op zijn rekening werden opgemerkt door het automatische banksysteem wat zijn krediet ophoogde. Hij begon al snel andere bankrekeningen te openen, waar zijn krediet opnieuw snel groeide totdat zij hem ook een creditcard aanboden. Uiteindelijk kwam hij op het punt dat hij één keer per week simpelweg het geld in een cirkel rond liet gaan door elke kaart af te betalen met een andere. Hij zorgde er altijd voor dat hij genoeg op elke kaart liet staan. De combinatie van regelmatig gebruik en het permanente maken van schulden, maakte elke rekening aantrekkelijk voor banken. Zo kwam hij op een opgebouwd krediet van 23.000 euro op één kaart. De zaken gingen als een speer.

Gav maakte ongeveer 200 procent winst op elke trip – de inkoopprijs was 110 euro per liter, hij verkocht het spul voor 330 euro in Europa – maar toen de groei exponentieel werd, moest hij wel papieren geld in India krijgen. “Je kon daar natuurlijk niet met creditcard betalen. Je hoefde niet de slimste detective ter wereld te zijn om erachter te komen als je naar de afschriften zou kijken.”

Advertentie

Gav heeft meerdere keren 20.000 euro meegenomen op verschillende vliegvelden in de zijzakken van zijn legerbroek. “Ik werd heel erg goed in het niet laten afgaan van de metaaldetectors op vliegvelden,” herinnert hij zich. “Ik kocht bijvoorbeeld plastic riemen zodat ik mijn riem nooit af hoefde te doen, want je legerbroek gaat wel een beetje hangen met 20.000 euro in je zakken. Je wil niet dat iemand dat allemaal opmerkt en gaat vragen wat die grote bobbel precies is.

Als Gav eenmaal in India was, moest hij het geld inwisselen voor roepies. Dan belde hij via telefooncellen naar winkels waar je geld kon wisselen en vroeg wat het maximumbedrag was dat ze konden wisselen zonder dat hij zich moest identificeren (“meestal rond de 500 of 600 euro”). Dan ging hij ze vervolgens een voor een langs. Hoewel de Indiërs erg hielden van de briefjes van 50, konden ze geen grote biljetten teruggeven. “Als je nu naar India gaat, kun je makkelijk een biljet van 1000 roepie krijgen. Dat was zo’n 20 euro waard. Maar toen kreeg je die niet. Je had echt veel geluk als je een briefje van 500 kreeg, of zelfs een biljet van 100. Je kreeg meestal een hele lading vijftigjes, die nog geen euro waard waren. Aan zo’n biljet had je helemaal niets. Mensen gebruikten briefjes van 10 om keta in te verpakken. We eindigen met rugzakken vol met geld. Ik heb een keer met een vriend een kledingkast gevuld met geld en die de hele dag met ons meegereden in de auto naar de apotheek en terug. Dat was belachelijk.”

Advertentie

Uiteindelijk werd dit probleem opgelost toen “daar iets achter de schermen gebeurde” en de Indiërs Brits geld begonnen te accepteren. Dat niet alleen, het bottelen werd nu ook voor ze gedaan. De lokale economie begon zich aan te passen.

Hoewel Gav er nooit helemaal achter is gekomen wat er precies is gebeurd, denkt hij dat twee broers (restaurateurs die voor het eerst de benaming ‘Engelse omelet’ gebruikten voor ketamine – vanwege het proces om vloeistof tot poeder te koken in koekenpannen) gingen werken als tussenpersonen. Een mysterieus figuur begon ook te werken vanuit een DHL-kantoor. “Eigenlijk vonden ze het gewoon vervelend dat er steeds mensen langskwamen, omdat er altijd een enorme rij buiten stond met mensen die allemaal hetzelfde deden: rozenwater ophalen voor religieuze doeleinden.” En dat terwijl er zelfs mensen naar het hotel kwamen om hun lijst van namen en adressen uit Engeland op te halen. “Het kwam tot een punt waarop ik het spul zelf niet eens meer zag.”

Toen de logistiek makkelijker werd, ging de productie naar industrieel niveau: “Een apotheker zei ooit tegen mij: ‘Toen jullie hier voor het eerst kwamen, vroeg iemand of ik 20 liter kon leveren, en ik wist niet of ik dat kon. Het duurde een eeuwigheid om dat uit te zoeken. Nu koopt iedereen die in mijn winkel komt 200 liter.’”

Het gevolg was dat alles erg open werd: “Toen ik voor het eerst ging, waren we met een klein groepje: arme, wazige types die op zoek waren naar hun eigen ding, met het geluk dat niemand wist wat we aan het doen waren, omdat het op zo’n kleine schaal gebeurde. We praatten met niemand omdat we waarschijnlijk de helft van de tijd te erg naar de klote waren. Een voordeel, denk ik. Als je op de vloer ligt te kwijlen, is het moeilijk om te vertellen wat je van plan bent. Maar later gingen mensen waarvan je het nooit had verwacht op een keta-tocht naar India.”

Advertentie

“Het kwam op het punt dat elke gek het kon doen. Het duurde eerst zo’n twee à drie weken voordat ik 2000 euro verdiende. Daarna werd dat drie dagen. Tegen die tijd had je het waterskiën, paragliden, in een speedboot varen en het niet te zuipen lokale bier wel gezien, dus keek je gewoon tv op je hotelkamer terwijl je je hoofd in de koelkast stopte om wat coke te snuiven die je van wat Nigerianen had gekocht. De airco was vaak kapot en dat is natuurlijk niet goed voor de coke. Ik bracht meer tijd door wachtend op mijn vlucht naar huis dan met het doen van iets nuttigs.”

Op het hoogtepunt verdiende Gav “zo’n 2000 euro per week”, belastingvrij, via zijn twee voornaamste dealers. Hij zorgde dat hij de prijzen laag hield zodat zijn dealers ook winst konden maken en hem konden betalen. Een gezonde verstandhouding. Maar de piekjaren waren voorbij en ze begonnen decadent te worden. “Te veel mensen gingen het doen. Het werd gewoon te bekend en dan valt alles in elkaar.”

Het was rond 2004, herinnert Gav zich, toen “het duidelijk werd dat dingen de verkeerde kant op gingen.” Mensen werden door de Indiase immigratiecontrole gestopt bij het verlaten van het land, en er waren ook wat problemen in Engeland. Toen Gav het DHL-trackingsysteem bekeek – wat precies laat zien waar een pakket is geland en wanneer het door de douane was – merkte hij dat dat proces ineens twee weken duurde, terwijl het vijf jaar lang slechts vijf minuten had geduurd.

Er gebeurden ook andere rare dingen: “Een gast van DHL bracht een pakketje bij iemand thuis en zei: ‘Kijk, het zijn mijn zaken niet, maar er staat een hoop politie om de hoek.’ Toen kwamen er pakketjes die in geel-zwarte tape waren gewikkeld: ‘Geopend voor inspectie: Douane’, stond daar dan op. Er verdwenen ook flesjes – misschien waren die eruit gevallen, maar we waren ervan overtuigd dat mensen van de bezorgservice die hadden gepakt om ze door te verkopen. Niemand gaat daar over klagen, toch?”

Het was door een toeval dat het hele balletje ging rollen en uiteindelijk stortte de boel door hoogmoed in elkaar. “Er was een Italiaanse gast die vloeibare cocaïne in de flessen rozenwater begon te stoppen. Hij werd gepakt en toen raakte de politie geïnteresseerd. Ze keken naar de lijsten van wat binnenkwam en waren ervan overtuigd dat ze een of ander massale cokesmokkelfabriek hadden ontdekt. Dat was het niet. Het was gewoon deze ene gast die voor heel lang in de cel is gestopt. Maar goed ook eigenlijk, want hij heeft het voor iedereen verpest.”

Gav herinnert zich een zin uit Howard Marks autobiografie, Mr. Nice. Hij las het toen ze net waren begonnen. “Er stond: ‘Probeer het niet op deze manier te doen want het werkt niet meer zo.’ Nou, dat is hetzelfde als met de keta: helaas, maar het werkt niet meer zo."