Ik keek een verschrikkelijke horrorfilm en gebruikte daarna lachgas om mijn trauma te vergeten

Lachgas lijkt zo langzamerhand de drug van de jaren tien te worden. Een paar jaar geleden zag je misschien af en toe iemand aan een ballonnetje lurken in een hoekje op een gruizige after, maar inmiddels wordt er zoveel lachgas gebruikt door verveelde tieners dat boze buurtbewoners klagen over de stapels slagroompatronen die op de stoep liggen.

Je kan je afvragen wat het zegt over een generatie als de drug of choice de Kindercola van de narcoticawereld is, met een high die voelt alsof je hoofd een paar seconden hevig heen en weer wordt geschud - maar de trend van lachgas als recreatieve drug is in ieder geval een doorn in het oog voor Ravi Das, een neurowetenschapper aan het Univesity College in Londen, die een nuttige kant van lachgas ontdekte.

"Het enige wat je erover hoort in de media is negatief," zegt Das. "Maar ik denk dat men daar [in wetenschappelijke kringen] anders over gaat denken. Het beeld dat het alleen als pijnstiller in de verloskunde gebruikt kan worden wordt langzaam losgelaten."

Het onderzoek van Das, dat afgelopen vrijdag werd gepubliceerd in het vakblad Psychological Medicine, wijst uit dat lachgas, oftewel distikstofmonoxide, kan bijdragen aan het verhelpen van traumatische herinneringen die in het brein blijven hangen. Wanneer lachgas direct na een traumatische gebeurtenis toegediend wordt, kan dat het proces verstoren dat permanente herinneringen in het brein vormt. Das stelt voor om zijn theorie te testen. Daarvoor moet ik mezelf eerst een beetje traumatiseren, om me vervolgens dertig minuten lang vol te pompen met lachgas.

Dat is hoe ik op een klein kantoortje in het University College in Londen belandde, waar ik de film Irreversible van Gaspar Noé keek. Het is een beruchte film. Roger Ebert vatte hem samen als "een film die zo gewelddadig en wreed is dat de meesten het niet aan kunnen om hem te kijken." Gelukkig hoefde ik hem niet helemaal te kijken want Das had – behulpzaam als hij is – de twee bruutste en meest traumatiserende scènes geselecteerd en in een 15 minuten durende montage verwerkt. Ik bekeek een aanhoudende verkrachtingsscène van 9 minuten die keurig aan een scène over een moord met een brandblusser was geplakt, voordat ik aan de vragenlijst invulde.

Er valt niet veel te zeggen over de film, behalve het een van de meest shockerende films is die ik ooit heb gezien. Das wilde me in eerste instantie naar echt gebeurde auto-ongelukken laten kijken, samengesteld door de Duitse politie, maar eerdere deelnemers aan het onderzoek vonden de fictieve filmscènes van Noé nog heftiger.

"We hebben vroeger veel verschillende traumatische video's ingezet," zei hij. "Opnames van ongelukken en dat soort dingen. We ontdekten dat het aantal 'indringingen' in de loop van een week op een gelijk niveau bleef. Maar een scène die meer geproduceerd was bracht een groter aantal indringingen bij mensen te teweeg.

Een 'indringing' is een soort spontane flashback naar de film. De onderzoekers gingen door een reeks van horrorfilms en waargebeurde opnames en concludeerden dat Noé's film geschikter was om de kijker the shockeren – en dus meer indringingen teweeg te brengen – dan welke film dan ook.

"Veel andere horrorfilms zijn zo gestileerd en zo bloederig dat ze een diepgeworteld schokeffect hebben, maar ze doen niets met het inlevingsvermogen van de kijker.

Ik weet niet zeker of ik me getraumatiseerd voelde, maar er is iets enorm oncomfortabel, claustrofobisch, en beklijvends aan beide scènes. Om bepaalde redenen, die niet duidelijk voor me zijn, is het beeld van de verkrachter met zijn stijve penis voor altijd op mijn netvlies gebrand.

Het onderzoek legde ervaringen van vijftig deelnemers vast, en sommige vrijwilligers kwamen niet door de 15 minuten durende film heen. Het pijnlijkste was de realisatie dat ik de enige was die in alle stilte naar de film keek. Ondertussen maakte Das notities en probeerde mijn fotograaf Chris een foto te maken waarop ik bezorgd keek.

Hoe dan ook, mijn bezorgdheid werd alleen maar erger, want ik zou de volgende dertig minuten in een stoel doorbrengen, waar ik vervolgens in mijn eentje high zou worden.

Als je je ooit een beetje paranoïde hebt gevoelt terwijl je een ballontje inhaleerde – het gevoel dat je het bewustzijn hebt verloren voor één of twee seconden – stel je dan eens voor dat je dat gevoel een half uur lang hebt. Binnen twee minuten draaide ik me om naar Das, die er heel ontspannen bij zat terwijl hij me high zag worden. "Ik ben high," zei ik. Hij lachte ongemakkelijk. Ik zat er een beetje stilletjes en gegeneerd bij, en voelde me extreem gedistantieerd van mezelf, mijn kortetermijngeheugen en concentratievermogen waren verdwenen.

Er is geen twijfel over mogelijk: 30 minuten lachgas voelde veel beter dan 15 minuten Irreversible. Vogens Das' onderzoek daalde het aantal indringingen – deze spontante ongewilde herinneringen aan de film – in de groep die distikstofmonoxide toegediend kreeg met de helft, vergeleken met de proefpersonen die gewone lucht ademden.

Een week later bespraken we hoe Irreversible mijn dagelijkse leven had beïnvloed.

Dat viel wel mee, zo bleek achteraf. Ik had een paar grimmige, ongewenste herinneringen aan de verkrachtingsscène, de meest gedenkwaardige van de herinneringen die ik had gevormd nadat ik Das' 'laboratorium' was uitgelopen. Ik werd ook gevraagd hoeveel ik me nog kon herinneren van wat ik had gezien, en hoewel een paar scènes me nog bijstonden, maakte een test duidelijk dat er forse gaten in mijn geheugen zaten.

Mijn ervaringen komen bevestigen Das' theorie dat distikstofmonoxide mogelijk nare herinneringen zou kunnen verhelpen. Maar er zitten nog wat haken en ogen aan het onderzoek: Das ontdekte namelijk ook dat lachgas voor mensen die al last hadden van een traumatische herinnering een verergerend effect kan hebben. "Sommige mensen raken gedissocieerd naar aanleiding van traumatische gebeurtenissen," zei hij. "Bij personen die meer gedissocieerd waren na de film trad het gunstige effect van lachgas niet op. Het had mogelijk zelfs een averechts effect. "Er zijn nog een hoop vragen die beantwoord moeten worden voordat we definitief kunnen zeggen dat we het zouden moeten gebruiken," voegde hij nog toe. "Maar het is een interessante uitkomst." Herinneringen laten verdwijnen met lachgas is natuurlijk nuttig als het een traumatische situatie betreft, maar minder als je wilt onthouden wat je in het weekend allemaal hebt uitgespookt. Das denkt dat het twijfelachtig is dat een paar ballonnetjes voor recreatief gebruik je leuke herinneringen zullen doen verdwijnen, want je inhaleert maar heel even. Lachgas is nou niet bepaald het soort drug waar je midden in de nacht wanhopig naar op zoek gaat, om het vervolgens zo lang te blijven inhaleren tot je flauwvalt. Maar als jij dat wel doet, dan biedt Das' op zijn minst een aanleiding om je keuzes in het leven te heroverwegen.