Hoe motivatiegoeroe Jia Ruan een vrome christen werd

Vanaf 2018 werden Nederlandse internetters in toenemende mate bestookt met opdringerige advertenties vol jonge online ondernemers die, leunend op een palmboom of dikke auto, opschepten over hun succes. Eén van de eerste van die ondernemers was Jia Ruan die zich destijds The Wolf of E-commerce noemde. Jia begon namelijk een lucratief handeltje door spulletjes uit China door te verkopen op Bol.com. Daarnaast verdiende hij veel geld met het geven van motivatiecursussen, waar ik hem destijds over interviewde. 

De afgelopen jaren hielp Jia duizenden jonge mensen om net als hij de zogenaamde “unstoppable mindset” te bereiken. Met deze mentaliteit zouden ze alles kunnen bereiken waar ze van dromen. Als het niet lukte om rijk en succesvol te worden, hadden ze niet genoeg hun best gedaan. Introspectie of morele overwegingen zouden alleen maar in de weg zitten. Toen ik tijdens mijn vorige bezoek aan Jia bijvoorbeeld vroeg of hij zich wel eens druk maakte over de milieu-impact van de plastic rommeltjes die hij importeerde, of over arbeidsomstandigheden in China, zei hij dat iedereen nu eenmaal op die manier handel drijft. Positief denken was het devies. 

Maar terwijl collega’s als Boyd Hoek en Joshua Kaats onlangs weer hun rücksichtsloze graai-evangelie verspreidden in een Videoland-documentaire, lijkt Jia (nu 26) een heel ander pad ingeslagen: dat van het christendom. Hij vertelde er eind vorig jaar over in de podcast die zijn afscheid als motivatiecoach inluidde, en preekte er zelfs over in een kerk. We spraken hem over de inzichten die het geloof hem heeft opgeleverd, en wat het kan betekenen voor andere mensen die zich verliezen in het streven naar poen. 

Jia heeft voor inmiddels voor zichzelf het leven gecreeërd dat vier jaar geleden nog een stip op de horizon was. Hij reist heen en weer tussen zijn thuisbasis Bali en Dubai, en zegt desgevraagd miljonair te zijn (“maar ik vind het onnodig om het te flexen”).

Nu zijn hang naar rijkdom bevredigd is, heeft Jia ingezien dat er misschien toch meer is in het leven. “Ik was verblind door succes. Het enige wat me boeide in het leven was succesvol en rijk worden.” Hij denkt dat dit streven voortkwam uit een diepgeworteld gevoel van anders-zijn. “Wij waren één van de weinige Chinese families vroeger in Nieuwe Niedorp, en ik werd al van jongs af aan anders behandeld. Ik heb veel racistische dingen meegemaakt. Als ik jarig was zei de juf niet “gefeliciteerd”, maar begon ze Hanky Panky Shanghai te zingen. In mijn tienerjaren begon ik me af te keren van de maatschappij. Ik ging illuminati-video's kijken en ik wist: ik wil sowieso wat anders doen dan het normale pad volgen.” Tegelijkertijd was er veel druk vanuit zijn ouders om juist wél zijn school af te maken en advocaat of dokter te worden. Door in een jaar honderdduizend euro te verdienen, wilde hij aan zijn moeder bewijzen dat je ook op andere manieren succes kan behalen. “En het was een soort revanche op de wereld.” 

Eind 2018 besteedde hij een deel van zijn royaal binnenstromende geld aan een reis naar de Verenigde Staten. Daar volgde hij een seminar van de legendarische succesgoeroe Tony Robbins. Hij vloog naar de andere kant van de oceaan om de kracht in zichzelf te vinden, maar in plaats daarvan maakte hij kennis met de kracht van God, zo vertelt hij. In een restaurant kwam hij de pastoor tegen die door Tony Robbins persoonlijk was uitgenodigd als VIP-gast, omdat hij altijd bidt voorafgaand aan de congressen. “Ik wist niet dat Tony Robbins christen was, want hij zegt dat niet om mensen van andere geloven niet buiten te sluiten. Maar toen die pastoor dat zei, viel het allemaal op zijn plaats: de dingen die Tony Robbins leert zijn heel erg congruent met de lessen die je hoort in de Bijbel.” 

De pastoor vroeg vervolgens of hij Jia mocht activeren. “Ik dacht: wát? Mij activeren? Ik snap het niet! Ik legde mijn handen in zijn handen en hij deed een gebed voor me. Ik sloot mijn ogen en hij zei: "Lord, I'm here with my brother, Jia, may you bless him, may you find him." En zo geschiedde kennelijk, want Jia kreeg een sensatie die hem nog het meest deed denken aan de psychedelische trips die hij eerder had gehad. “Dat was mijn eerste positieve aanraking met een christen. Ik heb nooit wat gehad met religie, sterker nog: ik was anti-religie. Ik geloofde dat religies gemaakt zijn om controle uit te oefenen op de massa, dat het nep was. Maar op dat moment waren al die gedachtes weg. En toen dacht ik: wow, deze man is gewoon aan het bidden, voor mij. Als iemand die van mij houdt.” 

Vervolgens begon Jia overal tekens te zien. “Ik begon de Bijbel te lezen en daar zag ik in Mattheus 7, vers 7 de zin: “ask and you shall receive”. Dat stukje resoneerde bij mij. Vroeger geloofde ik in de Wet van Aantrekkingskracht, en dit is eigenlijk een beetje hetzelfde. De Wet van Aantrekkingskracht is: geloof dat je het kan, vraag het aan het universum, en dat zal het je geven. Alleen: de Wet van Aantrekkingskracht is aan het begin van de twintigste eeuw uitgevonden, en de Bijbel is al duizenden jaren oud. Toen dacht ik: dit is eigenlijk de bron, waar het begint. Nadat ik die zin had gelezen, ging ik trainen in de sportschool, zoals altijd op techno. En midden in een twee-urige beukset, hoor ik opeens de exacte zin die ik die ochtend had gelezen in de Bijbel. Hoe klein is die kans? Die toevalligheden in het leven, zijn geen toevalligheden. Ik geloof dat er iets groters is dat met ons probeert te communiceren.” 

Nadat hij het Nieuwe Testament had gelezen, besloot hij zelfs de stap te nemen om een kerk te bezoeken. Van een vriend uit zijn Bali-appgroep kreeg hij de Kingdomcity-kerk aangeraden: een kerk voor verschillende christelijke gezindten, waarvan de leden onder leiding van influencer-achtige priesters een “persoonlijke relatie met God” zoeken. De stap van het kapitalistische motivatie-evangelie naar deze zeer gelikte versie van het christendom lijkt zo inderdaad erg klein. 

Toch zegt Jia dat hij als één van de weinigen in zijn kringen van succesvolle online ondernemers christelijk is geworden. “Als ik om me heen kijk, zie ik niemand die bezig is met het grotere plaatje. Ik heb daar compassie voor, want ik heb zelf jarenlang alleen maar gedacht aan korte termijndoelen. Ik wilde zoveel mogelijk winst behalen, met verschillende businessmodellen. Vorig jaar had ik alles bereikt wat ik wilde. Op het gebied van financiën, locatie-onafhankelijk zijn, status hebben, reizen, auto’s. Maar ik heb geen geluk gevonden in business alleen. Geluk heb ik alleen kunnen vinden door een connectie te hebben met God.” 

Jia had overigens de stap van het rijk worden niet willen overslaan om direct tot deze wijsheden te komen. “Soms moet je rijkdom en roem vergaren om erachter te komen dat het niks betekent. Maar nu wil ik een verandering maken. In plaats van dat ik steeds praat over meer geld verdienen, NFT’s, crypto of E-commerce, wil ik praten over iets wat dieper gaat.” 

De afgelopen maanden verschijnen er dan ook steeds meer bijbelcitaten op zijn socials, in plaats van de gebruikelijke zelfhulpclichés. In zijn bio op Instagram staat: “purpose over profit”. Toch heeft Jia afgelopen maand ook gewoon nog instructievideo’s over NFT’s geplaatst op YouTube. “Ik ben nog steeds een zakenman, dat kan ik niet uitzetten,” zegt hij daarover. Jia heeft dan misschien het geloof gevonden, op zijn keuze voor businessmodellen heeft het geen invloed – al wil hij een tiende van zijn winsten gaan doneren aan de kerk. Ook over de negatieve milieuaspecten van E-commerce en NFT’s heeft hij nog altijd geen mening. “Daar heb ik geen antwoord op.” Jia’s religieuze ontwaking lijkt vooral een manier om om te gaan met het succes dat hij al behaald heeft. “Ik geloof niet dat ik het ben die succesvol is, dat ik het ben die alles bereikt heeft in het leven. Het was teamwork met God. Dat is de shift waar ik in zit: van egocentrisme naar dankbaarheid.”