Deze blanke gast was een baas bij de Chinese maffia

Ze noemden hem "Bac Guai", of zoals de FBI het vertaalde: White Devil. Hij groeide op in Dorchester, een schrale buitenwijk van Boston. Hij speelde hockey, net zoals de andere Iers-Amerikaanse bewoners en arbeiders die de meerderheid van de lokale bevolking in de wijken Charlestown en Southie uitmaakten. Boston is een stad met diepgewortelde tradities, trots op haar koloniale geschiedenis, sportteams en zelfs haar misdaadgeschiedenis. Maar de man die werd geboren als John Willis, de Witte Duivel, die de baas werd van een onderdeel van de Chinese maffia, zwoer uiteindelijk trouw aan een groep mensen die erg verschilden met de inwoners van Boston waarmee hij opgroeide.

De vader van Willis ging ervandoor toen hij twee was en zijn moeder overleed vlak nadat hij vijftien werd. Hij had een paar familieleden in de stad, maar die wilden hem niet opvoeden. Net als iedereen die zich gekwetst en alleen voelt, zocht Willis naar acceptatie. Toen hij het niet bij zijn eigen mensen vond, werd hij aangetrokken tot een gemeenschap waar hij het wel vond. Verrassend genoeg was die groep een Chinese bende, Ping On.

Willis' rang in een van de grotere maffiabendes van Boston groeide van de jaren tachtig tot ongeveer 2009 enorm. Hij begon met het invorderen van schulden en werd een lijfwacht, voordat hij uiteindelijk een OxyContin-imperium ter waarde van vier miljoen dollar had (hoewel hij beweerde dat het "tien keer zoveel" was). Hij werd in 2011 veroordeeld tot twintig jaar gevangenisstraf voor drugshandel en het witwassen van geld. Scott O'Donnell, de FBI-agent wiens task force hem uiteindelijk oppakte, had "nog nooit een crimineel zoals Willis gezien", vanwege zijn hoge status binnen de Chinese maffia.

Begin volgend jaar komt er een boek uit bij Uitgeverij BenBella Books, waarin het leven en de misdaden van de gangster uit Boston worden beschreven. Het heet, toepasselijk, White Devil, en is geschreven door Bob Halloran. Ik belde met Halloran om te vragen naar zijn gevangenisbezoekjes aan John Willis, en om erachter te komen hoe een jongen uit Dorchester een Chinese bende binnenkwam, zich omhoog werkte en uiteindelijk de Witte Duivel werd.

VICE: Om te beginnen, hoe kwam een blanke jongen uit Dorchester in een Chinese bende terecht?
Bob Halloran: Een boel toevallige omstandigheden en gebeurtenissen. Willis heeft in een aantal opzichten geluk gehad. Toen hij zestien was, loog hij en zei hij dat hij achttien was, zodat hij als uitsmijter kon werken bij een bar in de buurt van Fenway Park. Hij deed aan bodybuilding en gebruikte steroïden, dus hij was al een grote vent. Er kwamen veel Aziaten in de bar, en op een nacht was er een groot gevecht. Willis hielp een van de Aziaten om uit het gevecht te komen en die kerel – Woping Joe – gaf hem een kaartje met een telefoonnummer erop. Hij zei dat John hem moest bellen als hij ooit hulp nodig had.

Juist, en dat deed-ie natuurlijk.
Klopt. Een keer zat John echt in nood. Hij was blut en sliep op de vloer van het appartement van een dood familielid, en hij besloot het nummer te bellen – zonder een idee te hebben van wat hij moest verwachten. Opeens stopte er een auto naast de telefooncel waar hij had gebeld, en zes of zeven Chinese gasten stapten uit en maakten plaats voor hem. Daarna reden ze naar een huis vol met Chinese mensen, moeders, kinderen en andere kerels in hun bende, die toen Ping On werd genoemd. De groep beheerde veel van de illegale gokhallen en massagesalons van Boston in de jaren zeventig tot midden jaren tachtig, toen ze Willis ontmoetten.

Hij mocht mee-eten, en de volgende dag gaven ze hem kleren, maakten ze hem wegwijs en verwelkomden ze hem in hun midden. Het klinkt zo simpel, maar hij heeft geen enorme verklaring voor zijn acceptatie in de bende, behalve dat hij hen met respect behandelde en zij hem ook respecteerden. Na verloop van tijd ontstond er een band. Hij werd opgeleid binnen de bende, en begon naar New York te reizen om geld bij gokhallen op te halen en om een beetje als lijfwacht voor een misdaadfiguur in New York te werken.

Was er een taal- of cultuurbarrière waar Willis overheen moest komen?
Toen hij in New York was, ging de bende meestal naar de Chinese plekken om meisjes te versieren. Er waren daar vooral Aziaten, en een van zijn goede vrienden, die net als hij werd opgeleid in de bende, vertelde hem dat hij Chinees moest leren als hij de meisjes wilde versieren. Hij leerde het door goed te luisteren naar gesprekken, Chinese films te kijken en Chinese muziek te luisteren. Hij beheerste het uiteindelijk echt vloeiend, met correcte grammatica en de juiste uitspraak. Dat was heel belangrijk toen hij met de bende meeging, omdat hij met veel eerste generatie Chinezen te maken kreeg, die niet veel Engels spraken.

Hij kwam bij de bende toen hij nog een kind was, maar waarom bleven ze hem in de criminele onderwereld accepteren toen hij ouder werd?
Hij schepte een beetje op dat hij de enige blanke man in een Chinese bende was. In de eerste instantie nam ik het met een korreltje zout, maar toen ik de FBI ernaar vroeg, vertelden ze me dat zijn positie uiterst zeldzaam was. De Chinezen zijn erg geïsoleerd. Ze vertrouwen buitenstaanders niet en John stond ongeveer zo ver van ze af als je kunt denken. Ik denk dat het te maken heeft met het feit dat hij er als kind bij kwam, en hij gedurende een lange periode geïntegreerd raakte. Hij was ook het onderwerp van discussie, omdat zijn baas het interessant vond dat deze blanke jongen Chinees kon praten.

Het belangrijkste was echter dat hij bereid was om te doen wat nodig was, wat er ook van hem werd gevraagd, en hij slaagde er elke keer weer in. Hij was betrouwbaar en loyaal. Als hij als 28-jarige crimineel aan de groep was voorgesteld, in plaats van op 16-jarige leeftijd, denk ik dat het niet zo soepel was gegaan. Ik denk dat het hem veel heeft geholpen. Hij kon ook niet stoer gaan lopen doen dat hij de eerste was, omdat er geen andere blanke jongens waren die hem volgden binnen de bende. Hij was de enige.

Hoe lukte het hem om hoger in de hiërarchie van de bende te komen?
Nadat hij in de vroege jaren negentig was opgeleid in New York, werd hij teruggestuurd naar Boston om voor Bai Ming te werken. Bai Ming stond op dat moment niet heel hoog op de lijst van gangsters in Chinatown in Boston. Hij was waarschijnlijk de zesde of de zevende, maar niet lang daarna verdwenen de bendeleiders een voor een uit beeld. Eentje ontsnapte naar China, een paar van hen doodden elkaar, en plotseling was Bai Ming de nummer één van Chinatown en John zijn rechterhand. Hij was zijn lijfwacht, hij was de gast die zijn auto 's ochtends controleerde, de man die hem veilig meenam naar restaurants en openbare plekken, en de vent die geld uit de gokhallen voor hem verzamelde.

Hij was de onderbaas van de bendes in Chinatown, omdat hij de assistent van de leider was. Hij klom in rang toen hij naar New York ging en Chinees leerde spreken, omdat hij kon communiceren, maar ook omdat hij groter en sterker was dan iedereen en bereid was om het vuile werk te doen.

Hoe werd hij uiteindelijk gepakt?
In de vroege jaren negentig, toen hij nog erg jong was, had zijn baas Bai Ming vooral gokhallen en wat prostituees, maar geen drugshandel. John moest op een gegeven moment naar de gevangenis en toen hij eruit kwam had hij een paar connecties opgedaan, waardoor hij marihuana kon verkopen. Dat werd al snel een grote hoeveelheid marihuana, en daarna werd het cocaïne. Johns baas zei tegen hem dat hij het niet moest doen, maar hij deed het toch, en verdiende buiten de Chinezen om een hoop geld. Hij werkte een tijdje niet alleen maar strikt voor de Chinese bende, maar hij onderhield nog steeds sterke banden met hen.

John moest nog een paar keer naar de gevangenis, en na de laatste keer kwam hij eruit met een connectie in Florida, die hem in staat stelde om grote hoeveelheden OxyContin te krijgen. Hij smokkelde dit van Florida naar Massachusetts, en begon het te verkopen in Cape Cod en de omgeving van Boston. Er was een jarenlang onderzoek, dat begon in Chinatown en gericht was op een paar andere mensen. John werd in verband gebracht met die mensen, en dat leidde uiteindelijke tot zijn arrestatie.

Hoe was het om John Willis te interviewen in de gevangenis?
Ik interviewde hem in een kleine kamer buiten zijn cel. Ik heb zeven uur met hem doorgebracht over een periode van twee dagen. Hoewel het misschien verschrikkelijk klinkt, begon ik hem te mogen – of in ieder geval te begrijpen. Hij vraagt niet om vergeving, want hij vindt niet dat hij iets verkeerd heeft gedaan. Ik weet niet of ik degene moet zijn die hem vergeeft, maar toen ik daar zat en hij het verhaal vanuit zijn eigen perspectief vertelde, kon ik me zeker in hem verplaatsen, hoewel ik een afkeer had van hoe hij zijn leven had geleid. Als je hem ontmoet en niks weet over zijn achtergrond, zou je denken dat hij een slimme, boeiende kerel is, die goed nadenkt over dingen, verschillende interesses heeft en veel leest.

Ik wist niet wat ik moest verwachten, omdat hij wat gewelddadige misdaden heeft begaan en jarenlang een drugsdealer was. Ik ontmoet niet veel criminelen, dus ik wist niet hoe het zou gaan. Toen ik eenmaal met hem zat te praten, was hij heel aangenaam, bijna volgzaam. Hij verheft nooit zijn stem en spreekt zachtjes, bijna fluisterend. Ik vond hem erg interessant en boeiend. Ik voelde me totaal niet geïntimideerd toen we begonnen met praten. Zelfs toen ik hem uitdaagde, werd hij niet boos.

Weet je nog waar jullie in het begin over praatten?
Een van de eerste dingen waar John op wees is dat gangsters andere gangsters vermoorden en criminelen andere criminelen vermoorden. Hij zei dat alleen idioten burgers doden. Ik denk dat hij een sterker woord had kunnen gebruiken. Wat hij bedoelde was dat toen hij in de bende zat, ze andere bendes bevochten om hun territorium uit te breiden. Het was belangrijk voor hem dat ik wist dat hij geen onschuldige mensen heeft verwond.

Wat maakt hem menselijk en hoe zal je je hem herinneren?
We hebben het nog niet gehad over zijn vrouw en dochter. Tijdens het interview kwamen de echte tranen toen hij vertelde hoeveel hij hen miste. Dat was een schok voor me, omdat ik dacht dat hij koud, ongevoelig en hard was. Ik wil niet met het woord 'psychopaat' strooien, maar hij had geen wroeging of spijt van de misdaden die had begaan. Hij leefde in ontkenning met die daden, maar als het ging om liefde en relaties, barstte hij in tranen uit. Dat viel me echt op, omdat het zo contrasterend was met andere kanten van zijn persoonlijkheid.