Stakers, prostituees en een mol: hoe het Franse elftal ontspoorde op het WK van 2010

Nicolas Anelka kijkt zijn trainer Raymond Domenech woedend aan in de rust van Frankrijk-Mexico op het WK van 2010. Domenech heeft Anelka net aangesproken op zijn spel en daar is de spits niet van gediend. “Hoerenzoon,” schreeuwt Anelka naar de trainer. Op dat moment weet Domenech dat hij de grip op zijn selectie definitief is kwijtgeraakt.

Wat Domenech op dat moment nog niet weet, is dat een ‘’verrader’’ in de kleedkamer alle details van de scheldpartij direct doorgeeft aan journalisten. Het markeert het begin van een van de grootste meltdowns ooit op een WK, met stakende spelers, prostituees, opstootjes, een mol in de selectie en zelfs de bemoeienis van de toenmalig Franse president Nicolas Sarkozy.

Na het voor de Fransen mislukte EK van 2008, waar ze door Nederland volledig ondersteboven werden gespeeld – in deze barre tijden kunnen we dat niet vaak genoeg benadrukken – was de druk op Les Bleus in de aanloop naar het WK van 2010 enorm. Frankrijk worstelde zich tijdens de kwalificatie eerst met moeite door een woud van matige voetballanden heen. Daarna moest de ploeg een tweeluik tegen Ierland doorstaan om zich te kwalificeren voor het WK.

De datum 18 november 2009 zal veel Ierse fans vandaag nog steeds doen schuimbekken. In de verlenging van de play-offwedstrijd Frankrijk-Ierland hield de Franse aanvoerder Thierry Henry de bal binnen de lijnen met zijn hand, waarna hij een assist gaf op William Gallas. Frankrijk plaatste zich voor het WK en een enorme storm volgde: de Ieren wilden de wedstrijd opnieuw spelen en Henry overwoog zelfs even om te stoppen als international, door alle ophef en bedreigingen na zijn handsbal.

De onrust hield aan tijdens het toernooi. Franck Ribéry, Sidney Govou en Karim Benzema raakten betrokken bij een schandaal met een minderjarige prostituee. William Gallas was boosomdat hij de aanvoerdersband niet kreeg en er stond veel druk op trainer Domenech, die overigens in 2008 direct na de uitschakeling op het EK zijn vriendin live op televisie ten huwelijk vroeg.

Volgens de overlevering zou Domenech ooit Robert Pirès niet hebben geselecteerd vanwege zijn sterrenbeeld. De trainer ontkende dat later, maar zijn fascinatie voor astrologie was in ieder geval niet bevorderlijk voor zijn imago. Veel mensen hadden het idee dat er een soort mannelijke Jomanda aan het roer stond bij Frankrijk. Dat al voor het WK bekend werd dat Domenech na het toernooi vervangen zou worden door Laurent Blanc, maakte zijn positie er ook niet bepaald sterker op.

De resultaten tijdens de oefencampagne beloofden al weinig goeds. Zo werd er met 0-1 verloren van China en speelden de Fransen met 1-1 gelijk tegen Tunesië. Domenech verzon de gekste dingen om teamgeest te kweken, zoals een buggy-race op het strand en een lange fietstocht door de stromende regen op het eiland Réunion, waarbij Nicolas Anelka overigens van z’n mountainbike sodemieterde.

Dat de sfeer in het Franse kamp niet geweldig was, was door alle onrust van tevoren wel duidelijk. De grote vraag was echter of het de Fransen zou lukken om de ego’s opzij te zetten, zoals in 2006, toen Frankrijk de finale haalde en Zinedine Zidane zijn hoofd als een sloopkogel tegen Marco Materazzi’s borstkas slingerde. De ervaren sterren van toen waren in 2010 echter bijna allemaal al gestopt of zaten, zoals Thierry Henry, op de bank.

Nog voor de eerste WK-wedstrijd ging het al mis in het Franse kamp. Tijdens een trainingssessie kreeg Florent Malouda het aan de stok met Domenech. De buitenspeler wilde zijn trainer aanvliegen, en aanvoerder Patrice Evra kon hem ternauwernood tegenhouden. Tijdens de openingswedstrijd zat Malouda voor straf op de bank. Overigens voetbalt hij anno 2018 nog steeds en komen zijn laatste drie werkgevers uit Egypte, India en Luxemburg, waarmee hij de term ‘afbouwen’ een geheel nieuwe dimensie heeft gegeven.

Zelfs de meest verstokte voetbalfan zal de eerste wedstrijd van Frankrijk op het WK van 2010 snel zijn vergeten. Begeleid door een horrorsymfonie van vuvuzela’s speelden de Fransen bloedeloos gelijk tegen Uruguay: 0-0. Dat was nog geen ramp, maar zorgelijker waren de onderlinge spanningen bij de Fransen, zoals tussen Franck Ribéry en Yoann Gourcuff. ‘’Misschien overdrijf ik, maar in zijn blik zag ik haat, minachting of jaloezie,’’ aldus trainer Domenech over Ribéry. Er gingen later geruchten dat Ribéry in het vliegtuig bijna met Gourcuff op de vuist was gegaan.

In de volgende wedstrijd, tegen Mexico, was er weinig progressie zichtbaar. Na de pauze, waarin Anelka zijn trainer uitschold en gewisseld werd, scoorden de Mexicanen twee keer en konden de apathische Fransen dankzij de 2-0 nederlaag alvast op zoek gaan naar de goedkoopste vliegtickets voor een terugreis. Er was een klein wonder nodig om de knock-outfase alsnog te halen. ‘’Een enorme catastrofe,’’ aldus aanvoerder Evra.

Een dag later ging de beerput definitief open. Volgens Franse kranten zou Anelka Domenech in de rust van de wedstrijd uitgemaakt hebben voor een ”hoerenzoon”. Opvallend was dat dit incident zich in de kleedkamer afspeelde en dus door één van de aanwezigen naar de media was gelekt. Er was een ‘’verrader’’, zoals Evra zei. Met Domenech in de rol van Art Rooijakkers werd er tevergeefs gezocht naar de mol in het team.

Anelka werd door de Franse voetbalbond uiteindelijk naar huis gestuurd. De spelers verschenen kort daarna op het trainingsveld, waar Patrice Evra vervolgens ruzie kreeg met Robert Duverne, de conditietrainer van het Franse elftal. Domenech moest de twee uit elkaar halen en Evra stormde naar de spelersbus, gevolgd door zijn medespelers. Ze besloten om in de spelersbus een teambespreking te houden. De anarchie was compleet en Domenech moet zich hebben gevoeld als de wanhopige leraar van een opstandige terrorklas.

De spelers stelden een brief op, waarin ze lieten weten dat ze het niet eens waren met de beslissing om Anelka op het vliegtuig te zetten, en daarom weigerden te trainen. Ze lieten Domenech, de kapitein van het zinkende schip, de brief voor de pers voorlezen, met de spelersbus op de achtergrond.

Zelfs president Nicolas Sarkozy ging zich ermee bemoeien. Hij liet minister van Sport Roselyne Bachelot de spelers toespreken. Met veel gevoel voor theater vertelde ze de stakende voetballers dat ze het land in de steek hadden gelaten. Tegen gastland Zuid-Afrika kregen ze de laatste kans om de knock-outfase te bereiken. Captain Evra werd op de bank gezet wegens zijn aandeel in de Franse opstand en Anelka werd vervangen door Djibril Cissé, die tegenwoordig overigens met zijn kortpittige kapsel in de Zwitserse kelderklasse uithangt.

Het laatste restje hoop verdween: Zuid-Afrika won met 2-1, mede dankzij een assist van Siphiwe Tshabalala, die ik puur vanwege zijn onvergetelijke naam nog even wilde benoemen. Yoann Gourcuff kreeg een rode kaart en maakte daarmee zijn status als ”de nieuwe Zidane”tóch nog deels waar. Tot slot zette Domenech zichzelf voor schut door te weigeren de hand te schudden van Carlos Alberto Parreira, de trainer van Zuid-Afrika.

Frankrijk keerde met het schaamrood op de kaken terug naar huis, waar de messen geslepen waren. President Sarkozy hield een crisisoverleg met Thierry Henry en Jean-Pierre Escalettes, de baas van de Franse voetbalbond, stapte op. Florent Malouda bood zijn excuses aan namens alle spelers, terwijl William Gallas juist Domenech de schuld gaf van het fiasco. Er volgden zelfs schorsingen voor sommige spelers: Evra mocht vijf wedstrijden niet spelen voor het Franse elftal, Ribéry drie en Toulalan één.

Nicolas Anelka spande de kroon met maar liefst achttien wedstrijden schorsing. Een onwaarschijnlijk zware straf, maar hij was er zelf niet van onder de indruk, aangezien hij sowieso al zou stoppen als international. ‘’Ik lach me dood,’’ aldus de man die vorig jaar nog bij Roda JC met een kek montuurtje op z’n hoofd als freelance consultant werkte.

Domenech heeft in de jaren na het debacle geen officiële wedstrijden meer gecoacht, hoewel hij wel trainer is van het Bretons voetbalelftal en zich dit jaar aanbood als bondscoach van Kameroen. Eind 2012 bracht hij zijn autobiografie uit; een bestseller waarin hij zijn spelers onder meer ‘’een stel imbecielen’’ noemt. Overigens kwam er daarna ook nog een boek over Anelka uit, waarin beschreven staat dat zijn Franse ploeggenoot Patrick Vieira ooit zo boos op hem was dat hij hem met zijn geslachtsdeel in zijn gezicht mepte. Vieira’s bijnaam was Le Long, dus je kan je voorstellen hoe dat gevoeld moet hebben.

In de jaren na 2010 likten de Fransen hun wonden. Vier jaar later werd de kwartfinale bereikt op het WK en twee jaar geleden werd het Franse elftal tweede op het EK. De grote mannen van toen zitten niet meer bij de selectie. De nieuwe sterren, zoals Kylian Mbappé en Ousmane Dembélé, waren nog piepjong toen de catastrofe van 2010 zich voltrok. Een ding is zeker: zo erg als in 2010 zal het nooit meer worden.

—

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.