“Ik weet niet of er iets gaat gebeuren”, zegt Antwerps N-VA-ondervoorzitter Kevin Vereecken kort nadat ik bij de praalwagen van N-VA ben aangekomen. Hij vraagt zich af of er vandaag net als in Brussel heftig protest zal plaatsvinden. We staan tussen een dertigtal politici en supporters van de Antwerpse bestuurspartij in een lange rij praalwagens te wachten om met 90.000 andere kleurrijke Pride-gangers langs de Scheldekaaien te paraderen. Het doel van de parade is om lhbt+-rechten te vieren, maar de Vlaams-nationalistische politici worden ervan beschuldigd holebi’s en transgenders enkel in de armen te sluiten om progressiever te lijken en zich zo af te zetten tegen ‘onverdraagzame’ moslims en immigranten.
Advertentie
Wat kan er eigenlijk mis gaan voor N-VA? Een throwback naar de Brussels Pride in mei 2018, drie maanden eerder, volstaat: toen blokkeerden tegenstanders hun optocht en probeerden ze vlaggen en spandoeken van de N-VA-wagen te trekken. “Na het event hebben wij toen een debriefing moeten houden”, vertelt Vereecken. “Sommige leden zaten er toen emotioneel compleet door.” Vandaag lijkt mij minder ongerust. “In Antwerpen hebben we meer draagvlak dan in Brussel.”“Na de Brussels Pride zaten sommige van onze leden er emotioneel compleet door.”
Protest of geen protest, de big shots van N-VA zijn nergens te bespeuren. De stad pakt al maanden uit met zijn holebivriendelijke karakter, maar op de hoogdag geeft burgemeester Bart De Wever niet thuis. “Bart is op vakantie”, weet Vereecken. “De timing van de Antwerp Pride is ambetant voor ons, de laatste week van juli en de eerste twee weken van augustus zijn traditioneel vakantietijd voor politici.” Hij grapt nog dat “Bart van z’n vrouw het huis niet meer binnen mag als hij speciaal voor de Pride zou willen terugkomen.” De kopstukken van de andere grote partijen; Kris Peeters (CD&V), Wouter Van Besien (Groen), Philippe De Backer (Open VLD), Peter Mertens (PVDA) en Jinnih Beels (SP.A), zijn wel op de Antwerp Pride. De Wever, die vijf jaar geleden nog zei dat hij "geen regenboog-t-shirts achter de stadsloketten" wil, stuurde zijn sokken:
Piet De Bruyn, Vlaams parlementslid en coördinator van het N-VA Regenboognetwerk heeft net als Vereecken regenboogkleuren op zijn wangen. Hij vraagt mij naar mijn naam en legt meteen de link met Cornelius Droebel, de Minister van Toverkunst uit Harry Potter, en wordt zo ongeveer de miljoenste die me op mijn naamgenoot wijst. “Mijn man komt straks, hij zit nog bij zijn ouders”, zegt hij tegen Vereecken. Die antwoordt dat hij zijn ouders heeft meegevraagd naar de Pride. “Maar ze wilden niet.” De gespierde mannen in leren pakjes uit de wagen naast ons hebben er duidelijk wel zin in. Ik vraag of Staatssecretaris voor Gelijke Kansen Zuhal Demir nog komt. Zet ze zich ook vandaag in voor lhbt+-rechten? “Zij zit nu natuurlijk met haar dochtertje [8 maanden oud, red.], maar het zou kunnen dat zij straks nog verschijnt”, klinkt het. “Na de Brussels Pride weet ze ook niet of het helemaal veilig is om te komen.”
Advertentie
We zijn een korte panne amper de eerste hoek om of iemand roept “Stop pinkwashing!” naar de N-VA-wagen. Snel gevolgd door een tweede kreet: “Moslims zijn lief!” Ik vraag de roeper naar zijn mening over de de partij van de Antwerpse burgemeester. “De N-VA is niet tolerant naar mensen van buitenaf”, zegt Maja (31). “Ze gebruiken holebirechten om te polariseren.”“Wij zijn niet hard, wij zijn duidelijk.”
Scoren met holebirechten wordt tegenwoordig bestempeld als ‘pinkwashing’. De term komt uit de Verenigde Staten, waar het oorspronkelijk werd gebruikt als kritiek tegen bedrijven die sympathiek wilden overkomen door geld te geven aan borstkankeronderzoek, dat in Amerika traditioneel samenhangt met de kleur roze, terwijl ze eigenlijk geld verdienden aan de ziekte - best wel evil dus. Recenter gebruiken tegenstanders de term ‘pinkwashing’ tegen partijen die volgens hen met een pro-lhbt+-programma progressief en zacht willen overkomen, terwijl ze verder harde, conservatieve standpunten verdedigen.
“Wij zijn niet hard, wij zijn duidelijk”, verdedigt Antwerps Schepen voor diversiteit Fons Duchateau zich wanneer ik hem die stelling voorleg. “Er zijn gewoon een aantal fundamentele rechten en waarden die iedereen moet aanvaarden. Zo hebben vluchtelingen het individuele recht om holebi’s niet oké te vinden, maar niet het recht om daarnaar te handelen.” Maar zo wordt link tussen homofobie en vluchtelingen wel heel snel gemaakt.
Advertentie
Na twee gevallen van gay bashing deze week, in Gent en in Antwerpen, is de boodschap van de N-VA’ers helaas erg actueel: ‘VRIJ EN VEILIG IN’T STAD’ staat er op hun spandoek, naast een cartoonversie van Bart De Wever die verlekkerd naar de blote kont van Antwerps standbeeld Brabo kijkt.
v.l.n.r.: Piet de Bruyn (derde van links), Kevin Vereecken, Annick De Ridder en Bruno De Saegher.
Wanneer Timberlake’s ‘Sexy Back’ door de speakers knalt, waan ik me even weer in mijn tienerjaren. Ik zie dat ook Kevin Vereecken met zijn hoofd aan het knikken is. Kort daarna lanceert hij een springerig dansje dat hij de rest van de Pride volhoudt. Hoewel de Bruyn er ook wat van kan, lijkt Vereecken me dé party animal van de partij.
Bruno De Saegher, penningmeester van N-VA Antwerpen en schepen in Berchem, valt dan weer op door het aantal foto’s dat hij maakt. De ‘partijfotograaf’ vindt dat de parade te vaak stilstaat. “Vorig jaar hadden we gocarts, dat was leuker. Al was het wel lastig om die nadien weer de stad uit te krijgen.” Annick De Ridder, op de kieslijst uitverkoren tot Antwerpse nummer twee na De Wever, loopt naast ons en vult aan: “Nog een probleem met die gocarts was dat ze rood waren. Dat kon natuurlijk niet, dus hebben we ze geel gemaakt met van die kleefstrips, wat een paar uur in beslag heeft genomen. En nadien moesten die er weer af.’ De Ridder vindt het geweldig hoe Antwerpen de Pride in het licht zet, letterlijk: “Heb je al gehoord over de lichtstralen die ‘t stad dit weekend uitzendt? Die zijn echt mega graaf.” Later zie ik ze meezingen met het Woo hoo woo hooo hoo-gedeelte uit de aanstekelijk foute electroschijf ‘Barbra Streissand’ van Duck Sauce.“Vorig jaar hadden we rode gocarts, die moesten we geel maken.”
Advertentie
Omdat ik ook eens al feestend uit de hoogte op het volk wil neerkijken, vraag ik aan de securityguard of ik op de N-VA-praalwagen mag gaan staan. Wanneer hij de wagen stopt om me zoals een zestigplusser via de laadklep omhoog te helpen, komt een vrouw van de organisatie aangesneld om met een “Hey, dat mag niet!” de directe terugtrekking van de ‘brug’ te eisen. Het openen en sluiten zou te lang duren en dan kunnen er gaten vallen in de zorgvuldige, kilometerslange polonaise genaamd Antwerp Pride. Nu de wagen tot stilstand is gekomen, blokkeren de remmen weer. Zo lijkt de N-VA-wagen op een feestganger die iets te enthousiast met zijn voorraad ketamine is geweest: hij wil nog wel, maar er gebeurt niets meer. Het duurt zeven lange minuten (ja, ik heb ze geteld) alvorens de Pride de weg verder kan zetten. De Saegher neemt er foto’s van en Verreecken plaagt me met de vraag of ik hier verantwoordelijk voor ben. Mijn excuses aan de organisatie.
Na dat incident komt een man in een zwarte jas naar de N-VA-kopgroep toe. Ze praten over het kopstukkendebat rond lhbt+-rechten van de dag voordien. Benieuwd naar de reden van zijn politieke interesse vraag ik hem of hij een N-VA-sympathisant is. Vereecken reageert verbaasd: “Ken je linksen Dave niet?” De man die voor me staat, blijkt vooraanstaand politicoloog Dave Sinardet te zijn, die trouwens zelf homo is.
“Electoraal kan N-VA het niet maken om hier niet te zijn, maar de rechtse kant van de partij blijft bewust weg.”
Advertentie
Professor Sinardet geeft een korte inleiding tot de geschiedenis van de lhbt+-rights. “Er is nu veel politieke consensus over lhbt+-rechten. In 1996 was dat heel anders”, vertelt hij terwijl de praalwagen voor ons met ‘Danza Kuduro’ - dé reggaeton zomerhit uit 2010 - probeert ons gesprek onmogelijk te maken. Naast ons loopt een dragqueen in een bijzonder gewaagd metallic grijs pakje en futuristische zonnebril. Sinardet gaat onverstoord verder: “Toen hielden we een eerste Pride in Brussel met misschien 2.500 mensen, wat toen een groot succes was. Er waren een paar politici van Agalev [voorloper van Groen, red.] en SP.A, maar zeker geen grote namen.” Traditioneel kregen queers, zoals alle minderheden, vooral linkse steun. Rechtse partijen waren niet bepaald fan. “Zeker de rechterzijde van de toenmalige Volksunie [een van de voorlopers van N-VA, red.] was anti. Ondertussen is er een maatschappelijke evolutie geweest om daar wel in mee te gaan. Dat is ook geen slechte zaak.” We komen een vriend van Sinardet tegen die ons een pintje aanbiedt. Ondertussen staan we voor twee vrouwen van middelbare leeftijd. Een van hen zegt nogal onbeschoft tegen de professor Politieke Wetenschappen: “Manneke, gade gij heel den tijd voor mijne neus staan?” Het lucht mij op dat ik niet de enige ben die hem niet herkent.
Volgens Ramses (36) - een Pride-ganger die ik later spreek - is de politieke rechterzijde nog steeds geen grote fan van lhbt+-rechten: “Electoraal kan N-VA het niet maken om hier niet te zijn, maar de rechtse kant van de partij blijft bewust weg.” Dat verklaart volgens hem al die prominente afwezigen. “Al geloof ik wel dat mensen zoals Piet De Bruyn het echt menen. Ik snap niet wat Piet bij zo’n partij doet.” Sommige bezoekers vinden dat de politiek helemaal moet wegblijven van dit evenement: “Voor mij moeten er geen politieke partijen zijn vandaag, dat hoeft niet”, zegt Wesley (39). “Wij zijn een geheel en partijen zorgen alleen maar voor onrust. Het gaat hen enkel om stemmen ronselen.”
Advertentie
Verschillende mensen die ik vandaag spreek, jong en oud, zijn niet bepaald onder de indruk van de praalwagen van N-VA. “Ik miste mensen van diverse afkomst op hun wagen. Die oude mensen waren wel schattig, maar het kwam niet zo oprecht over”, vindt Enya (21). Amy (20) vat het zo samen: “Ik heb niet het gevoel dat die van de N-VA een shit geven om ons lhbt+’ers. Ik kon me ook niet bepaald identificeren met de mensen op hun wagen: allemaal old straight people!”“Ik heb niet het gevoel dat die van de N-VA een shit geven om ons lhbt+’ers.”
Een opvallend voorbeeld daarvan is het onlangs verschenen actieplan tegen homo- en transfobie van staatssecretaris voor gelijke kansen Zuhal Demir. Tegenstanders vinden dat het actieplan “de moslimbevolking op verschillende plaatsen afschildert als homofoob, zonder enige nuance.” Duchateau, de Antwerpse diversiteitscollega van Demir, is genuanceerder over de geloofsdiscussie: “Geloof is uiteindelijk een soort doctrine. Dat mag ook, maar binnen onze normen en waarden, waaronder de vrijheid van seksuele geaardheid. En soms zijn er maatschappelijke botsingen met gelovigen over dat thema. Het botst niet enkel met moslims, maar ook met bijvoorbeeld joden of leden van de Afrikaanse pinksterkerken.” De cursussen integratie moeten er volgens hem voor zorgen dat eventuele homofobe gelovigen inzien dat lhbt+’ers ook gewoon bestaansrecht hebben.“Het botst niet enkel met moslims, maar ook met bijvoorbeeld joden of leden van de Afrikaanse pinksterkerken.”
Advertentie
Wanneer de stoet plots om 16u in plaats van om 18u op zijn einde loopt en de N-VA-wagen met hoge snelheid richting horizon verdwijnt, berg ik mijn hoop om praalwagen-partyboy te worden definitief op. Tussen de achtergebleven partijleden blikt Vereecken in een gesprek met zijn collega’s terugblikt op de dag: “Veel mensen hebben folders van ons aangenomen, dat verraste mij echt.” Daarna vertelt hij mij dat het hier allemaal heel civiel gebleven in tegenstelling tot de Pride in Brussel. “Er werden geen bier of stenen naar ons gegooid. De praalwagen zelf is dan wel stilgevallen, maar hij is tenminste niet aangevallen.”Wil je elk weekend een overzicht van onze beste verhalen toegestuurd krijgen? Schrijf je dan nu in voor onze newsletter.Volg VICE België ook op Instagram.
