Kosjere halal-chili brengt de moslims en Joden bij elkaar

Het is drie uur 's middags als ik van mijn fiets spring bij The Bridge Centre, een buurthuis in de Hyson Green-buurt in Nottingham, Engeland. Ik breng de middag door bij Salaam Shalom Kitchen, een nieuw buurtproject dat de Joodse- en moslimgemeenschappen samenbrengt door het bereiden van voedsel. Op mijn weg naar het gebouw – dat verwarrend genoeg op een kerk lijkt – onthaalt een vrouw me met een traditioneel Turks dessert in haar handen. "Ben je hier om te vrijwilligen?" vraagt ze.

Ik word opgewacht door Farouk Azam, een organisator in Hyson Green en actief lid van Himmah, het goede doel geleid door moslims die het project mede organiseren. "We noemen het geen gaarkeuken," legt hij uit terwijl er ingrediënten de keuken in worden gedragen. "We willen een omgeving creëren waar iedereen gelijk is. Een gemeenschap, we handelen hier niet uit medelijden."

Het wekelijkse café serveert pas sinds een paar weken maaltijden, maar in de stad gaat het rond als een lopend vuurtje. Vanavond zullen we zestig mensen bedienen, die allemaal drie gratis gangen krijgen, ongeacht religie of de dikte van hun portemonnee.

"De Joodse- en moslimgemeenschap zijn vaak het doelwit van vooroordelen vanuit sommige delen van de maatschappij," vertelt Azam me, wanneer ik hem vraag om de reden waarom hij vrijwilliger is. "Het klaarmaken van voedsel geeft je de kans om met anderen te praten en elkaar te leren kennen. Voedsel brengt de mensen samen." De kleine keuken aan het einde van de gang zwermt van de activiteit als de chef van deze week, Shirley Hocking, instructies geeft aan haar team van vrijwilligers.

"We hebben twee uur koken voor de boeg," legt Hocking uit als de vrijwilligers hun messen oppakken. "En het serveren begint om zes uur." De samenstelling van chefs en hun teams verandert wekelijks, maar elk team heeft altijd Joodse- en moslimvrijwilligers. Op het menu staat vanavond geroosterde rode paprika en basilicumsoep, gevolgd door gepofte aardappelen met een vegetarische chili.

De gerechten zijn altijd helemaal vegetarisch, zodat het zowel kosjer als halal is. Er zijn plannen om het palet uit te breiden naar traditionele maaltijden uit elk geloof, maar het ziet ernaar uit dat de chefs het deze week simpel houden: een gezonde maaltijd, gemaakt van verse ingrediënten die niet meer dan 1 pond per hoofd kost. The Kitchen hoopt dat de lage kosten ervoor zorgen dat ze het project kunnen voortzetten.

Weg van de keuken nemen twee vrijwilligers, John Youens en Dr. Roaf, even een pauze van het klaarmaken van de courgettes. "Eten is door onze geschiedenis altijd een centraal punt geweest," legt Dr. Roaf uit aan Youens, als ze de verschillen van hun culturen bespreken. "Het is een van de dingen die God ons heeft gegeven. We zitten samen met ons gezin en eten. Dat is het zelfde in beide gemeenschappen en brengt ons altijd samen."

"Ons ook!" zegt Youens, "De Sabbatmaaltijd is altijd het hoogtepunt van de week."

Precies op tijd, om vijf uur, is de voorbereiding klaar en zitten de vrijwilligers even bij elkaar met een kopje thee. Ik word snel de keuken ingeroepen om de soep te testen, die bestrooid is met peterselie en een dikke klodder room. Zodra de ruimte rond zes uur vol begint te raken voor de service, vouwt de zoon van Rabbijn Tanya Sakhnovich van een servet een geïmproviseerd schort. Gepofte aardappelen met chili vliegen de keuken uit.

"Armoede leidt tot isolatie en schaamte," vertelt Bilan Hussain me, een andere organisator van Himmah. "Dit project trekt mensen uit hun schulp waardoor ze mensen ontmoeten tijdens de basisbehoeften van het dineren, maar ze kunnen ook ontspannen en gesprekken voeren, wat het leven de moeite waard maakt."

In Nottingham zijn de negatieve gevolgen van armoede welbekend. Volgens het Office of National Statistics is de stad de armste in Engeland, met een gemiddeld inkomen per hoofd van 5.000 pond onder het nationaal gemiddelde. In 2012 werd het percentage kinderarmoede geschat op zo'n 35 procent.

"We wilden vooral de armen te eten geven, wat een mitswa heet, een goede daad onder het Joodse recht," voegt Sakhnovich toe, die de liberale Joodse gemeente leidt. "Het helpen van de armen is een van de intrinsieke waarden van het Jodendom en binnen de Islam geldt dat ook. Voeding speelt een vitale rol in de Joodse traditie – alles begint en eindigt met eten." Wanneer ze de kamer binnenloopt waar mensen van verschillende geloven levendige gesprekken voeren, wordt ook het tweede doel duidelijk.

"We willen een voorbeeld zijn voor de cohesie van de samenleving. Onze gemeenschappen zijn vaak oneerlijk verdeeld door internationale conflicten," legt Sakhnovich uit. "We moeten aan de stad, ons land en de wereld laten zien dat een gezonde relatie tussen onze gemeenschappen mogelijk is."

Sommige buurten van Nottingham hebben te maken gehad met geweld binnen de gemeenschap. Zo werd er in 2005 een islamitische man neergestoken als gevolg van een islamofobische aanval. Himmah-medeoprichter Sajid Mohammed heeft er zelfs een stijging van islamofobie en antisemitisme gemerkt in het afgelopen jaar. Ik ben zelf binnen een Joods gezin opgegroeid en erger me soms aan de navelstaarderij van de religieuze gemeenschap.

De vrijwilligers van de Salaam Shalom Kitchen hopen dat het actief zoeken naar relaties met andere geloven buiten de 'officiële' zaken kunnen helpen om de spanningen te verkleinen. Zeker gezien de eerder gedeelde islamofobische content op Facebook. "Dit is de meest gemixte wijk van Nottingham en waarschijnlijk ook van het hele land, met meer dan dertig gemeenschappen op een vierkante kilometer," hoor ik Azam zeggen tussen het geklets van de vrijwilligers en gasten. "We kunnen niet allemaal communiceren met woorden, maar de taal van eten is overal gelijk."

Dit artikel verscheen eerder op MUNCHIES in juni 2014.