De Syrische vluchtelingen die de liefde vinden in Duitsland

Valentina kwam als een verrassing. Twee maanden nadat Luise Audersch, een jonge Duitse actrice die ernaar streeft om een poppenspeler te worden, Karam Skaf, een Syrische muzikant die in een nabijgelegen vluchtelingenkamp woonde, ontmoette, was ze zwanger.

"We ontmoetten elkaar in deze keuken," vertelde de 27-jarige Audersch me terwijl ze een pan groente aan het klaarmaken was in haar appartement in Leipzig. "Een vriend van mij die langskwam vroeg of het oké was als hij een Syriër met een gitaar meenam. Ik zei 'prima.'"

Skaf - die dezelfde dag in Leipzig was aangekomen nadat hij was overgeplaatst vanuit een kamp verder in het noorden - kwam langs in zijn enige broek, zijn gitaar om zijn schouder en begon mee te spelen met een paar muzikanten in de keuken. Ze speelden en praatten de hele nacht door.

Vijftien maanden later voeden Audersch en Skaf een van de eerste golf Syrisch-Duitse baby's op sinds Duitsland onderdak heeft gegeven aan meer dan een miljoen vluchtelingen. Hun kind is de voorloper van een hele nieuwe generatie, nu meer stelletjes de twee culturen overbruggen.

Valentina, een rumoerig kind van drie maanden, is nu al deze twee culturen in zich op aan het nemen, voornamelijk aan de hand van taal. Haar moeder praat tegen haar in het Duits terwijl haar vader Arabisch tegen haar praat. Audersch en Skaf staan er echter op dat de culturele verschillen niet veel uitmaken en dat Valentina een normale baby is.

"Het is grappig hoe sommige mensen over integratie praten," zegt Skaf tegen me terwijl zijn krullen in zijn gezicht vallen. "Waarom moeten we integreren? Ik geloof dat we allemaal hetzelfde zijn: we zijn allemaal mens."

Skaf voelde zich altijd een buitenstaander in Syrië. Hij werd niet religieus opgevoed, aangezien zijn ouders beiden atheïstisch waren.

"Als ik me in Syrië kon aanpassen, dan is het geen probleem om me in Duitsland aan te passen, aangezien er in Syrië een sterke ideologie is die groot werd onder dictatoren," vertelt Skaf. "Hier is de samenleving meer gericht op het individu, dus je kan doen wat je wil."

Skaf studeerde Business Management in Syrië, aan een universiteit buiten Damascus. Toen de revolutie in 2011 begon, organiseerde hij demonstraties en werkte hij als paramedicus in een geïmproviseerd ziekenhuis. Volgens Skaf is hij twee keer gearresteerd: een keer door het regime tijdens de revolutie en een keer door de islamieten die een geweer op zijn hoofd richtten omdat hij niet moslim maar seculier was.

"Ik werd gezocht door het regime toen ik Syrië verliet. Ik verliet het land echter niet uit angst, maar omdat ik anders dacht dan de mensen daar," vertelde Skaf, waarna hij beweerde dat tegenstribbelen nutteloos was. "Stel je voor dat iedereen een goede opleiding gehad zou hebben. Dan zou er nu niemand vechten."

In 2014 vluchtte hij naar Turkije, waar hij kon werken als tolk en set design-assistent voor een Duitse filmmaatschappij. Aan het begin van 2015 overtuigde een vriend van Skaf hem om naar Duitsland te vertrekken. Hij werd naar een vluchtelingenkamp gestuurd in Gorlitz, maar moest vertrekken nadat hij tegen de regels van het kamp in dronken was geworden. Hij werd verplaatst naar een kamp dat drie uur rijden verder lag.

Toen een Duitse vriend hem belde, vertelde Skaf dat hij in Leipzig was.

"Hij zei dat hij een vriend had die op zoek was naar een gitarist," zei Skaf. Die avond ontmoette hij Audersch, die een fel gebloemde jurk droeg die hij nooit meer zou vergeten.

Audersch was ook nog niet zo lang in Leipzig. Ze was wat freelance acteerwerk aan het doen nadat ze uit een theatergroep in Frankfurt, die ze te beperkt vond, was gestapt. Leipzig, dat vroeger een deel uitmaakte van Oost-Duitsland, was herbouwd na een verwoestend bombardement tijdens de Tweede Wereldoorlog en het was decennialang een van de armste steden van het land. Maar dankzij een grote universiteit en een goed betaalbare huur, is Leipzig recentelijk een populaire plek geworden voor creatievelingen zoals Audersch. Ze vond samen met haar vrienden een grote flat die te huur stond. Hier bouwden ze een poppen- en naaistudio en verzamelden ze planten voor bij de grote ramen.

Tijdens hun eerste ontmoeting, klikte het meteen tussen Skaf en Audersch. Ze begonnen samen elke dag muziek te maken. Aanvankelijk als vrienden maar hun relatie werd na twee maanden romantisch.

"Het duurde een tijdje voordat ik haar beter leerde kennen," vertelde Skaf over zijn groeiende verlangen voor Audersch. "Wanneer ik praat, luistert zij met volle aandacht. Ik voel me soms behoorlijk slim, tot er iets uit haar mond komt wat me totaal verbaast en waardoor we op een heel ander niveau komen. Dat is een van de redenen waarom ik van haar houd." Audersch viel op Skafs "liefde voor het leven en zijn extroverte persoonlijkheid, maar ook zijn intelligentie".

Ze raakte meteen zwanger. Ze vertelde het op een dag aan Skaf toen ze aan de Cospudener See buiten Leipzig zaten. Hij werd overspoeld met geluk. Ze hadden beiden het gevoel dat ze klaar waren voor een familie.

"Ik wilde altijd al kinderen maar werkte toen nog zoveel. Je maakt plannen voor een carrière waardoor je niet meer aan kinderen denkt," vertelde Audersch. "Maar tijdens mijn freelancen was het een perfect moment om een kind te krijgen, omdat alles mogelijk was." Skaf leefde toen bij een groep veganisten in een verlaten gebouw. Hij trok in bij Audersch. Haar huisgenoot verwachtte ook een kind, dus zijn vriendin trok bij hen in. De twee stelletjes maakte een vreemde kinderkamer met matrassen op de vloer en zelfgemaakte wiegen die tegen de gehavende beige muren werden gezet. Skaf richtte een andere kamer in voor de muziekinstrumenten die hij zelf bouwt of repareert.

Hun ouders waren ook hartstikke blij met Valentina: de dag dat ze werd geboren, plantte Skafs vader een olijvenboom buiten zijn huis die haar moest symboliseren. Haar naam en geboortedatum stonden op een bordje onder de plant. Audersch' moeder verhuisde naar Leipzig waar ze haar kleindochter geregeld bezoekt.

Skaf en Audersch zeggen dat ze zich richten op de lange termijn, hoewel ze nog geen plannen hebben om te trouwen. Vooral niet omdat Skaf recentelijk een verblijfsvergunning heeft gekregen van de Duitse overheid en daarom niet getrouwd hoeft te zijn om in het land te blijven.

Audersch en Skaf maken deel uit van een kleine groep Duits/Syrische stelletjes die sinds afgelopen jaar zijn gevormd. Nour Betar, Skafs neef die in Hamburg woont, vertelde me dat het daar ook normaal was etnisch gemengde stelletjes te zien.

Andere jonge Duitsers en Syriërs vertelden me dat het fenomeen nog niet zo normaal was, maar zeker groeide. Skaf en Audersch kenden zelf één ander gemengd stelletje en ik hoorde zelf over een paar andere toen ik rondvraagde in Berlijn. De ene was getrouwd, de rest waren aan het daten of leefden samen. Al deze individuen weigerden om met me te praten, aangezien ze zich niet comfortabel zouden voelen als hun verhaal aan het publiek werd verteld. "Relaties tussen vluchtelingen en Duitsers blijven een enorm gevoelig onderwerp," zoals een jonge Syriër tegen me zei.

Er zijn nog geen cijfers bekend over deze relaties maar de meesten lijken plaats te vinden tussen linksgeoriënteerde vrouwen en hoogopgeleide Syrische mannen, zoals Audersch en Skaf - mede omdat er aanzienlijk meer Syrische mannen dan vrouwen in Duitsland zijn.

Mannelijke vluchtelingen komen echter flink wat barrières tegen wanneer ze in contact komen met Duitse vrouwen. Het gaat niet alleen om de taalbarrière – de meeste vluchtelingen spreken geen Engels en al helemaal geen Duits – maar ook om culturele aspecten. Daarnaast sprak ik veel vrouwen die na de reeks van seksuele geweldplegingen vertelden dat ze op hun hoede waren voor mannelijke vluchtelingen.

Uit onderzoek blijkt dat andere groepen migranten in Duitsland steeds vaker gemengde stelletjes vormen. De eerstegeneratiemigranten – voornamelijk Turken, Italianen en andere zuidelijke Europeanen die als gastarbeider na de Tweede Wereldoorlog naar Duitsland kwamen – trouwden nauwelijks met autochtonen. Dit blijkt uit een artikel van Olga Niemeyer, een medewerker van het Migration Policy Institute. Bij de volgende generatie kwam dit een stuk vaker voor.

De stijging kwam voornamelijk voor bij mannen: terwijl 17,2 procent van de eerstegeneratiemigranten in Duitsland met een autochtone Duitser trouwde, groeide dit percentage naar 29,6 procent voor hun mannelijke kinderen. Hoogopgeleide migranten trouwden volgens Niemeyer vaker met iemand buiten hun eigen etniciteit.

Een kwart van de huidige golf van Syriërs heeft een universitair diploma. Er wordt verwacht dat de hoogopgeleide vluchtelingen eerder met Duitsers zullen trouwen, en dat Syrische mannen meer moeite zullen hebben om een partner in Duitsland te vinden vanwege de taalbarrière, culturele vooroordelen en het gebrek aan Syrische vrouwen in het land.

Educatie hielp het gat tussen Skaf en Audersch te overbruggen: beiden spraken vloeiend Engels en Skaf is kort na zijn aankomst in het land begonnen aan de gratis lessen Duits voor vluchtelingen.

Skaf is opgebloeid in Duitsland. Hij is een balkanband gestart en werkt samen met veel nieuwe muzikanten. Toen ik het stelletje bezocht, speelde Skaf op zijn gitaar en zong hij Arabische teksten met een Syrisch meisje terwijl Duitse muzikanten hem begeleidden op een klarinet, drumstel en een xylofoon.

Hij vertelde dat hij zich in deze stad welkom voelt, hoewel hij zich in het centrum van de meest rechtsgeoriënteerde regio bevindt. Afgelopen december zag hij de hysterie tegen immigratie nog tijdens een demonstratie van neonazi's. De demonstratie werd echter bedolven onder duizenden tegendemonstranten.

Toch heeft hij er moeite mee om deze plek – of welke andere plek dan ook – thuis te noemen. "Wat betekent thuis?" vroeg hij aan mij. "Is het waar je bent geboren, waar je vrij bent of waar je veilig bent?"