Lopen verbrandt meer kilocalorieen dan tot nu toe werd gedacht

Lopen is waarschijnlijk de gemakkelijkste sport om te beoefenen. Je trekt je schoenen aan en bent klaar om te gaan. Of als je de prachtige sport 'nordic walking' beoefent, neem je een skistok in beide handen en doorkruis je vrolijk stad en land. (Dat je vrolijk bent lijkt onderdeel van de sport te zijn.) Als je er goed de pas in houdt, zou je binnen één uur ongeveer 225 kilocalorieen (kcal) verbranden – evenveel kcal als er bijvoorbeeld in één tosti zit. "Dat schiet niet echt op," hoor ik je denken, en dat klopt ook wel. Gelukkig wordt dit getal waarschijnlijk al jaren iets te laag ingeschat.

Uit een recent onderzoek van de Southern Methodist University in Dallas blijkt dat de formules die al vijftig jaar worden gebruikt gebruikt om te berekenen hoeveel calorieen je verbrandt tijdens het lopen, in 97% van de gevallen een te lage uitkomst geeft.

Dat komt doordat de formules die al die tijd werden gebruikt, gebaseerd zijn op het idee dat iedereen naar verhouding evenveel kcal verbrandt wanneer zij lopen. Zo zijn de twee bekendste methoden, de Pandolf-methode en de ACSM-formule, gebaseerd op de resultaten van een kleine groep volwassen mannen van dezelfde lengte. Volgens Lindsay Ludlow, onderzoeker in het SMU Locomotor Laboratorium, is de Pandolf-methode zelfs gebaseerd op de data van slechts zes Amerikaanse soldaten.

"Onze nieuwe formule kan gebruikt worden ongeacht lengte, gewicht en de snelheid van de loper," zegt Ludlow, "en [deze formule] is aanzienlijk nauwkeuriger."

De formule van de onderzoekers van de SMU. Beeld: Journal of Applied Physiology

Peter Weyand, co-auteur van het onderzoek, legt per e-mail uit hoeveel de uitkomsten van de formules kunnen verschillen voor de gemiddelde vrouw.

"Op een vlakke ondergrond, zou een gemiddelde vrouw (van 1.63 m en 63.6 kg) met een snelheid van 1.3 meter per seconde, 54 kcal verbranden wanneer zij een kilometer loopt," zegt Weyand. "De 'Pandolf et al.-formule' voorspelt een uitkomst die 10% lager is, namelijk 49 kcal per kilometer," zo gaat hij verder. "De formule van de American College of Sports Medicine (ACSM) voorspelt dat een vrouw [van deze lengte en dit gewicht] 45 kcal verbrandt per kilometer."

Dit komt er op neer dat je tijdens een uur rustig wandelen volgens de SMU-formule 253 kcal verbrandt. Volgens de Pandolf-formule is dit 229 kcal en de ACSM-formule voorspelt 221 kcal. Dat scheelt toch maar mooi twee droge biscuitjes aan kcal. Nu zal slechts één uur wandelen niet zo'n groot verschil maken, maar als je er bijvoorbeeld een gewoonte van maakt dagelijks een stukje te lopen of de trap te nemen in plaats van de lift, dan kan dit verschil veel uitmaken.

Weyand legt uit dat zowel de ACSM als de Pandolf uitkomsten tot maar liefst 20 procent te laag kunnen inschatten. "De Pandolf-formule heeft grotere 'onder-voorspellingen' voor wandelen met een lage snelheid en de ACSM-formule heeft grotere 'onder-voorspellingen' bij een hoge snelheid."

De onderzoekers testten de voorspellingen van hun formule aan de hand van data uit bestaande literatuur waarbij het energieverbruik nauwkeurig werd gemeten. Hun formule bleek vier keer vaker correct de data te voorspellen dan de bestaande formules. Ook is uit het onderzoek gebleken dat dikkere mensen minder kcal per kilo lichaamsgewicht verbranden dan iemand met een gezond gewicht die dezelfde afstand en met dezelfde snelheid loopt.

Het correct kunnen voorspellen van het metabolisme is niet alleen van belang voor mensen die willen afvallen. Ook sporters en militairen kunnen er baat bij hebben om hun trainingen te verbeteren, aldus de onderzoekers.

Steeds vaker houden mensen zelf bij hoeveel kcal hun eten bevat en hoeveel zij verbranden, bijvoorbeeld aan de hand van apps op hun telefoon. De onderzoekers geven dan ook aan dat hun formule nogal laat ter wereld is gekomen.

"De komst van een accurate [formule] om verbranding te meten tijdens het lopen is waarschijnlijk wetenschappelijk aan de late kant," zo schrijven ze. Ondanks het feit dat het menselijk lopen enorm vaak is onderzocht, is er volgens de onderzoekers nog niet eerder een "bondige [formule] gevormd die de verbranding tijdens het lopen kan voorspellen en die toe te passen is op verschillende snelheden, onafhankelijk van lichaamsgrootte."

Het zal waarschijnlijk nog een tijdje duren voordat deze formule veelvuldig wordt toegepast in bijvoorbeeld apps. Toch is het fijn om te weten dat we mogelijk al die tijd al beter bezig waren dan we dachten.