Er is een nieuwe taal ontdekt op een mysterieus kleitablet

Archeologen hebben een onbekende Indo-Europese taal ontdekt op een cultisch tablet dat eerder dit jaar werd opgegraven uit de ruïnes van een metropool die meer dan 3000 jaar geleden bloeide in Turkije.

De voorheen onbekende taal werd geïdentificeerd op een tablet dat werd gebruikt voor rituele doeleinden, op een plek die bekend staat als Boğazköy-Hattusha. Ooit was dat de hoofdstad van het invloedrijke Hettitische Rijk, dat bloeide van 1650 tot 1200 voor Christus. De oude stad was op haar hoogtepunt de thuisbasis van ongeveer vijftigduizend mensen, voordat ze samen met de rest van de Hettitische staat werd vernietigd door een mysterieuze natuurramp die ‘de ineenstorting van de Bronstijd’ wordt genoemd en die meerdere beschavingen rond de Middellandse Zee wegvaagde.

Archeologen hebben bijna dertigduizend kleitabletten gevonden met spijkerschrift, het vroegst bekende schrijfsysteem, sinds ze bijna honderd jaar geleden begonnen met het opgraven van de uitgestrekte ruïnes van Boğazköy-Hattusha. De meeste teksten zijn geschreven in de Hettitische taal, hoewel deze volkeren ook de moeite hebben namen om andere talen op deze tabletten te beitelen, zoals het Luwisch, Palaïsch en Hattisch.

Nu melden onderzoekers onder leiding van Andreas Schachner, professor aan de afdeling Istanbul van het Duits Archeologisch Instituut, de ontdekking van een korte tekst in een geheel nieuwe taal, die werd geschreven op een tablet die dit jaar werd opgegraven in Boğazköy-Hattusha. De Hettieten die dit tablet schreven, benoemen elders dat de taal toebehoorde aan de mensen van Kalašma, een regio die binnen hun rijk viel en waarschijnlijk gelegen was rond de hedendaagse Turkse provincie Bolu.

De raadselachtige tekst is nog niet ontcijferd, hoewel het team van Schachner heeft bevestigd dat het schrijfsel behoort tot een bredere groep van Anatolisch-Indo-Europese talen. De onderzoekers waren opgetogen over de vondst van de nieuwe inscriptie. Daarbij merkten ze op dat het niet geheel onverwacht was, omdat de Hittieten moeite deden om veel talen te bewaren.

“De Hettieten hadden een unieke belangstelling voor het vastleggen van rituelen in vreemde talen,” zei Daniel Schwemer, hoofd van de leerstoel Oude Nabije Oosten Studies aan de Julius-Maximilians-Universität (JMU) Würzburg, in een verklaring.

De onderzoekers zijn van plan om te blijven proberen de betekenis van de tekst te achterhalen, terwijl ze ook doorgaan met de opgravingen in Boğazköy-Hattusha, dat sinds 1986 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat.