Grapjes over verkrachting zijn dom en lui en niemand moet ze maken

In de Wetsvoorstellen van Alma lees je wat er mis is met de wereld en hoe het beter zou kunnen – desnoods met wat dwingende maatregelen. Deze week vertelt Alma waarom grapjes over gedwongen kontseks niet om te lachen zijn.

Wetsvoorstel
Grapjes over verkrachting zijn dom en lui en niemand moet ze maken.

Waarom dit verboden zou moeten worden
Het is twee uur 's nachts en ik kan niet slapen. Mijn duim is al verkrampt van het vijfde rondje Snapchat, Twitter, Instagram, Facebook, maar toch doe ik iets waarvan ik weet dat ik het beter niet kan doen: ik ga naar het vergrootglas op Instagram en kom in de wereld van foto's van mensen die ik niet volg. Dit keer schrik ik niet van een kaalgeschoren chihuahua of glitterkak, maar van een meme met de tekst: My german girlfriend likes to rate my sexual performances on a scale of 1-10. Last night we tried anal. She kept yelling 9. That's the best I've ever done. (Lees hardop, mocht je 'de grap' niet gelijk doorhebben.)

Ik heb me lang afgevraagd waarom grapjes over verkrachting me zo dwars zitten. Pas toen ik een stuk van de Amerikaanse comedian en schrijver Lindy West las uit haar bundel Shrill: Notes from a loud woman (mei 2016), begreep ik mijn eigen gevoeligheid. In het essay Death Wish wijst ze op het verband tussen verkrachting en grapjes over verkrachting. Door coulant te zijn met humor over aanranding, wordt grensoverschrijdend gedrag genormaliseerd. Bovendien worden mensen die misbruik hebben meegemaakt onnodig aan hun verleden herinnerd. Niet eerder zag ik zo duidelijk – en wonderlijk genoeg grappig – uitgelegd waarom bepaalde grappen over misbruik gewoonweg niet kunnen: ' The world is full of terrible things, including rape, and it's okay to joke about them. But the best comics use their art to call bullshit on those terrible parts of life and make them better, not worse.'

West gaat ervan uit dat woorden de wereld beïnvloeden, en waarom zou je er dan niet voor kiezen om met die woorden een betere wereld te maken? Een vrouw die tegen haar wil anaal wordt genomen en dit in haar eigen taal duidelijk aangeeft, dat is niet grappig. Veel van Lindy's mannelijke collega's zijn niet blij met Lindy's pleidooi: je moet overal grappen over kunnen maken en censuur is de dood van comedy. Maar volgens West censureren we onszelf constant: ' Comedy is picking the right words to make people laugh. A comic who doesn't censor himself is just a dude yelling.'

Voor de meeste mannen is het makkelijk om te zeggen dat je grappen moet kunnen maken over verkrachtingen; zij worden niet met de gevolgen geconfronteerd, zij kennen de dreiging niet. We leven nu eenmaal niet in een wereld waar verkrachting uitgesloten is, en daarom kan ik er niet om lachen.

Laatst liep ik met een paar vrienden over een festivalterrein. De avond zat eraan te komen, het heetste punt van de dag was voorbij, de eerste biertjes begonnen in te werken. We omhelsden elkaar, plastic glazen werden geklonken, een vriend riep tegen niemand in het bijzonder: 'Laat je likken!' Plotseling voelde ik me nuchter. Hetzelfde ongemak dat ik had gevoeld bij het lezen van de Instagram-meme, drong zich weer op. Maar dit keer kon ik het beter plaatsen: het was de gebiedende wijs die me tegen stond, 'spreid je benen en laat je likken'. Als hij had geroepen: 'Laat je likken met wederzijdse én bewuste toestemming!' had ik misschien wel gelachen, maar op deze manier deed het me louter denken aan gedwongen seks.

Een paar dagen later confronteerde ik de vriend met zijn uitspraak en hoe ongemakkelijk het me had gemaakt. In eerste instantie schoot hij in de verdediging. Zo had hij het nooit bedoeld, ik had het volgens hem verkeerd opgevat. Het is simpel: voor hem is het geen bedreigende taal omdat verkrachting voor hem geen gevaar is. Maar uiteindelijk hebben woorden invloed – zelfs uitspraken als deze, hoe klein of miniem ze ook lijken. Hij ziet niet in dat zulke grappen de bewegingsvrijheid van vrouwen een stukje kleiner maken.

Grappen over verkrachting worden nog steeds gemaakt, maar net als Lindy West lach ik er niet om. Tenzij er iemand opstaat die daadwerkelijk zijn best doet om niet de slachtoffers uit te lachen, maar de gevestigde orde van zijn voetstuk te schoppen. Alleen dan zal ik lachen.

Wet in de praktijk
Grapjes die de bewegingsvrijheid van vrouwen verkleinen zijn lui. Iedereen moet zijn best doen om grapjes te maken die niet het slachtoffer bekritiseren, maar juist de gevestigde orde. Gebruik humor om de wereld een betere plek te maken, in plaats van een onveiligere. En als iemand zegt: 'Maar als het MOET heb ik er geen zin meer in', dan heeft diegene volkomen gelijk. Het is inderdaad afschuwelijk als je wordt beperkt in je (bewegings)vrijheid

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.