De nazi’s waren dol op drugs

Hitler, mogelijk aan de Eukodal (foto via)

Norman Ohlers nieuwste boek, Der Totale Rausch (Totale Bedwelming), vertelt het verhaal van het "prestatieverhogende" drugsgebruik onder de nazi's. Het blijkt dat veel van Hitlers handlangers, van de Wehrmacht tot topleiders, massaal aan de drugs zaten. Om over Adolf zelf maar te zwijgen.

We spraken Norman om erachter te komen wat voor spul de nazi's gebruikten, en waarom er zo weinig historische boeken over zijn.

VICE: Oké dus Hitler en anderen in de nazipartij waren onophoudelijk high?
Norman Ohler: Dat suggereert mijn onderzoek wel. Maar je moet een onderscheid maken. Ze hadden allemaal hun eigen voorkeuren en verslavingen. Ze namen niet allemaal alle drugs. Sommigen namen meer, sommigen minder. Er waren er een paar die aan de methamfetamine zaten. Ernst Udet bijvoorbeeld, chef Vliegtuig Inkoop en Levering. Anderen gebruikten zware verdovingsmiddelen, zoals Herman Göring. Zijn bijnaam was Möring, van morfine. Het is bewezen dat Hitler Eukodal – het Duitse merk dat oxycodon maakt – spoot. Ik wilde uitzoeken waar dit massale drugsgebruik vandaan kwam, en wat voor historische relevantie het heeft.

Veel mensen die wel eens hard gaan kunnen zich op maandag amper meer herinneren welke drugs ze op vrijdag hebben genomen. Hoe kun je bewijzen wat Hitler zeventig jaar geleden heeft genomen?
Alle aspecten van het Derde Rijk zijn nauwkeurig gedocumenteerd en opgeschreven. De persoonlijke arts van Hitler, dr Theo Morell, liet uitgebreide dossiers na. Ik kon ze inzien bij het Federale Archief in Koblenz, het Instituut voor Hedendaagse Geschiedenis in München, en de Nationale Archieven van de VS in Washington D.C. Welke injecties Hitler iedere dag kreeg, staan stuk voor stuk genoteerd in deze archieven. Het is fascinerend om te lezen.

In je boek schreef je dat Hitlers arts overgewicht had, erg lelijk was en vrat als een varken. Dat klinkt niet echt als de Arische droom. Hoezo hadden Hitler en Morell dan toch zo'n hechte relatie?
Iedereen rond Hitler vond Morell weerzinwekkend. Iedereen, behalve Hitler zelf. Ze ontwikkelden een symbiotische relatie, door de drugs. Morell zou zelfs geen toestemming gekregen hebben om de begrafenis van zijn broer bij te wonen – want dat betekende dat hij Hitler twee dagen alleen moest laten. De Führer had elke dag zijn injecties nodig. Iedereen weet hoe het voelt als je dealer op vakantie is.

Waarom besloot je dit boek te schrijven?
Een van mijn vrienden, een dj bij Club der Visionäre in Berlijn, vertelde me over het onderwerp. Toen besloot ik er een boek over te schrijven. Ik wist dat het niet zou werken als ik er een fictief verhaal van maakte. Wat het interessant maakt zijn de feiten. Fictie is een ding, historisch correcte feiten zijn iets heel anders.

Het boek is tot nu toe vrij polariserend gebleken. Spiegel had kritiek op het feit dat je geen historicus bent, terwijl de Süddeutsche Zeitung juist heel lovend was. Waardoor roept dit onderwerp volgens jou zulke verschillende reacties op?
Het onderwerp focust zich op een hoofdstuk uit de wereldgeschiedenis dat enigszins beladen is, dus natuurlijk zijn er mensen die een nieuwe kijk niet accepteren. Dit heeft veel te maken met angst, en ook met de soevereiniteit van interpretaties. Er is een soort idee dat de academische wereld bepaalt wie wat mag zeggen over een bepaald onderwerp. Veel mensen zijn bang dat mijn boek de schuld van de nazi's relativeert. Dat is de hoofdvraag, natuurlijk. En daar moet een antwoord op zijn.

Over schuld gesproken, is er een reden te bedenken dat het drugsgebruik onder de nazi's ze minder schuldig zou maken?
Absoluut niet. Hier geldt het fundamentele dogma 'actio libera incausa'. Het betekent dat je onverminderd schuldig bent, als je opzettelijk onder invloed raakt om een misdaad te plegen. De plannen van het naziregime lagen al uitgestippeld in Hitlers boek Mein Kampf , en ze begonnen die plannen al uit te voeren in de jaren dertig, voordat er zoveel drugs gebruikt werd.

Je beschrijft niet alleen het drugsgebruik onder de leiders, maar ook de experimenten met drugs die werden uitgevoerd in concentratiekampen. Wat gebeurde daar voor vreselijks?
In Sachsenhausen werden gevangenen gedwongen om de zogenaamde 'pillenpatrouille' te lopen. Ze moesten een nieuw 'wondermiddel' innemen dat hoge doses cocaïne, methamfetamine en Eukodal bevatte, en daarna de hele nacht rondjes rennen met een rugzak op hun rug. De marine voerde deze tests samen met de SS uit. Gevangenen in Dachau werden volgepompt met mescaline zonder dat ze het wisten. Ze probeerden nieuwe manieren van ondervraging te ontwikkelen. De Amerikanen vonden de resultaten van dit experiment toen ze het kamp bevrijdden. Amerikaanse inlichtingendiensten gebruikten dit materiaal later voor ' Project Artichoke', dat als doel had om Sovjet-spionnen te ontmaskeren.

De gedrogeerde Wehrmacht viel Polen en Frankrijk met zo'n ongekende snelheid binnen, dat mensen het 'Blitzkrieg' noemden. Gebruikten al die soldaten drugs?
Voor de invasie in Frankrijk werden 35 miljoen doses Pervitin verspreid. Het actieve bestanddeel in Pervitin is methamfetamine, oftewel crystal meth. Met name de tankeenheden waren zwaar onder invloed. Piloten van de Luftwaffe namen ook meth. Je zou dus best kunnen zeggen dat de Blitzkrieg een Methkrieg was.

Gebruikten de militairen na 1945 nog methamfetamine?
De nazi's waren voorlopers in het voeren van oorlog op drugs, maar de geallieerden volgden snel. Ze gebruikten speed. De Amerikanen zijn daar nooit mee opgehouden. Ze schreven enorme hoeveelheden speed voor aan hun piloten in de Koreaanse Oorlog. De dronepiloten van nu mogen de zogenaamde Go-Pill (legale amfetaminen) nemen tijdens het opspeuren van mensen op hun schermen.

En de Duitse strijdkrachten?
Ze hebben Modafinil, een middel dat je waakzaamheid versterkt, gebruikt in Afghanistan. Het houdt je wakker, zorgt dat je je ergens vol in wil storten en het schijnt geen bijwerkingen te hebben. Militaire geneeskundige adviseurs kijken nu of ze zogenoemde prestatieverhogende middelen moeten blijven verspreiden onder de troepen.

Waarom is dit onderwerp tot nu toe zo verwaarloosd? Is het een taboe?
Het komt doordat de nationaal-socialisten "narcotica bestreden". Daarmee kwamen middelen onder staatstoezicht, en tegelijkertijd zorgde het ervoor dat drugs in het algemeen taboe werden. Hierdoor werd het onderwerp afgedankt door de mainstream wetenschap. Tot op de dag van vandaag is er nauwelijks uitgebreid onderzoek naar gedaan.

Hoe verhoudt je eigen drugsgebruik zich tot dat van Hitler?
Ik heb niet elke drug gebruikt die ik beschrijf in Der Totale Rausch. Vooral omdat ik, als ik ook maar in de buurt kwam van Hitlers drugsconsumptie, nooit in staat zou zijn geweest een boek te schrijven. Serieus, niemand kan dat soort hoeveelheden aan.

Lees ook:

Er zijn veel meer Hitlers dan je zou denken

Ik liep een dag mee met een Hitler-lookalike uit Kosovo

Like VICE Nederland voor je dagelijkse partij prachtverhalen, want anders mis je dingen: