Dit zijn de levenslessen van Blaise Nkufo, Mister FC Twente

Tijdens de coronacrisis bellen we met voormalig spelers uit de Eredivisie, om erachter te komen hoe het nu met ze gaat. Van Shinji Ono in Japan tot Jozy Altidore in Canada. Al deze interviews zijn hier te vinden. Vandaag is de beurt aan Blaise Nkufo.

In het voetbal kom je niet vaak intellectuelen tegen. Blaise Nkufo kennen we in Nederland vooral als ‘Mister FC Twente’, de spits die meer dan honderd goals maakte voor de Tukkers en basisspeler was in het kampioensteam van 2010. In zijn tijd bij Twente viel Nkufo ook op doordat hij een fervent lezer is, die zich laat inspireren door grote denkers als Descartes. Tegenwoordig heeft hij voetbalscholen in Canada en in Kameroen. Op die scholen geeft Nkufo de kennis die hij heeft vergaard door aan de nieuwe generatie. Dit is zijn verhaal.

Het valt op als je in de spelersbus een boek leest. De meeste spelers luisteren naar muziek of kijken uit het raam, maar ik las altijd. Het liefst boeken over filosofie, religie en psychologie. Bijvoorbeeld van René Descartes of Barack Obama. Ik kan het iedereen aanraden. Een boek geeft je een ander perspectief en kan je anders laten denken. Een mens is niet alleen op deze wereld om te eten en drinken, maar je moet ook je brein voeden. Boeken zijn onze spirituele voeding.

Als ik één schrijver moet noemen die ik bewonder, is het Cheikh Antediop. Hij is een Senegalees historicus die de oorsprong van de mensheid en de pre-koloniale Afrikaanse cultuur bestudeerde. Ik haal er voldoening uit om met de diepere betekenis van het leven bezig te zijn. Voor mij zijn drie vragen essentieel. Wie ben ik? Waar kom ik vandaan? Wat is mijn missie? De antwoorden op deze vragen wijzen mij de juiste richting.

De vlucht van mijn ouders van Congo naar Zwitserland heeft mijn leven veranderd. Mijn eerste jaren als Afrikaans kind in Zwitserland waren niet makkelijk, als een van de weinige zwarte kinderen. Ik werd anders behandeld door mijn klasgenoten, omdat ik er anders uitzag. Ik kreeg te maken met racisme en discriminatie, maar het heeft me niet tegengehouden. De weg is soms hobbelig, moeilijk en uitdagend. Maar de vraag is: hoe ga je om met moeilijke situaties? Juist dan moet je niet opgeven en hard blijven werken.

Mijn tijd in Nederland is daarna erg bepalend geweest voor mijn leven. Toen ik in 2003 bij FC Twente kwam, zat de club aan de bodem. FC Twente speelde tegen degradatie en had het financieel lastig, maar het grootste probleem was de mentaliteit, die was klein. Het geloof dat we prijzen konden pakken was er niet. Voorzitter Joop Munsterman was de enige die groot dacht. Hij maakte van een regioclub een echte topclub. Hij investeerde in het stadion, haalde betere spelers naar het team en zorgde voor een goede technische staf. Onder Fred Rutten werd de organisatie professioneler. We gingen beter voetballen, begonnen in onszelf te geloven en deden ineens mee om de prijzen.

Toen we in 2010 kampioen werden, hadden we onder Steve McClaren een bijzondere spelersgroep. Bryan Ruiz was bijvoorbeeld een rustige jongen met enorm veel klasse, Theo Janssen had een hele andere persoonlijkheid. Ik zal nooit vergeten dat hij tijdens het vieren van de titel op de snelweg uit de bus viel met een lading bier. Dat kan alleen hem overkomen. Ik kon met iedereen goed opschieten, alleen mijn relatie met Kenneth Perez was niet goed. Ik had het gevoel dat hij mij de bal niet wilde geven. Maar we zaten in hetzelfde team en moesten het met elkaar doen. Toen we kampioen werden, gaven we elkaar opeens een knuffel. Ik realiseerde me dat het succes voor hem erg belangrijk was.

Ik geloof erin dat je mentaliteit voor een groot deel bepaalt hoe ver je komt. Als je gelooft in je eigen kunnen, wordt elk doel haalbaar. Joop Munsterman had een plan en kreeg de mensen mee. Uiteindelijk mochten we ons voor één jaar de beste van Nederland noemen. Als aanvoerder mocht ik de schaal omhoog houden. Dat was een geweldig gevoel, erg emotioneel. Als professioneel voetballer wil je niet alleen onderdeel zijn van het voetbal, je wil iets tastbaars bereiken. Dit was voor mij het moment van mijn carrière. Ik voel de emoties weer als ik erover praat. We hebben toen geschiedenis geschreven.

Het deed me pijn dat het de jaren daarna minder is gegaan met FC Twente, ook al was ik toen weg. Ik weet niet precies wat er allemaal is gebeurd, maar ik weet zeker dat Munsterman de beste intenties had. Hij is een goed persoon en heeft veel mensen mooie momenten bezorgd. De mensen in Enschede verdienden dat, zij maken van FC twente een grote club. De Tukkers zijn geweldig. Ik ben blij voor hen dat het nu weer beter gaat.

Sinds ik weg ben uit Enschede, realiseer ik me hoe bijzonder mijn band met de mensen daar is. We hebben samen goede en slechte jaren meegemaakt. Ik ben enorm trots dat er een standbeeld van mij bij het stadion staat, vooral omdat het idee van de supporters kwam. Het voelt als een award voor de toewijding die ik heb getoond. Het leek allemaal vanzelf te gaan, maar ik moest in mijn rol groeien. In het begin had ik het gevoel dat ik me als buitenlandse speler extra moest bewijzen, maar gelukkig presteerde ik goed. Ik werkte hard en maakte veel doelpunten. Meer heb ik niet gedaan. Ik ben vereerd dat mijn standbeeld bij het stadion staat, maar ik voel me daardoor niet beter dan een ander. Ik ben ook maar een eenvoudige man.

Het einde van mijn voetbalcarrière was abrupt. Ik verliet FC Twente in 2010 voor Seattle Sounders in de Verenigde Staten, maar dat was geen goede ervaring. Het voetbal paste niet bij me. Ik heb het laatste jaar van mijn contract daar opgegeven en ben gestopt met voetballen. Dat was een hele omschakeling, want ik moest een nieuw doel vinden in mijn leven. Uiteindelijk realiseerde ik me dat ik toch in het voetbal wilde blijven. De bal heeft mij vanaf mijn zestiende de kans gegeven om groot te dromen. Ik heb een mooie carrière gehad en vind dat als je succes hebt, je dat door moet geven. Ik woon sinds zeven jaar in Vancouver en heb er mijn eigen voetbalscholen opgezet. Ik begeleid jonge spelers die prof willen worden. Vanmiddag ga ik weer het veld op om met ze te trainen.

Een van mijn pupillen, Martin Hongla, heeft de overstap naar FC Barcelona gemaakt. Hij komt uit Kameroen, het land van mijn vrouw, waar ik een tweede voetbalschool heb. Ik ben daar regelmatig om spelers te scouten en te trainen. Het doel is om ze naar mooie clubs in Europa te brengen. Ik wil zo de nieuwe generatie kansen geven. Dezelfde kansen die ik kreeg doordat ik op mijn zevende met mijn familie uit Congo vluchtte naar Zwitserland. Met mijn achtergrond in Afrika en mijn ervaringen in Europa wil ik een brug bouwen. Dat is mijn missie.

Ik wil binnen twee jaar terug verhuizen naar Zwitserland. Vanuit daar kan ik makkelijker spelers vanuit Kameroen naar Europa brengen. Ik wil op die manier iets betekenen voor Afrika, het continent waar mijn roots liggen. Er zijn veel jongeren die ver kunnen komen, maar ze moeten op weg geholpen worden.

Ik herinner me nog goed dat ik jong was en begon met voetballen. Een coach gaf mij een briefje met de tekst: “Als je zo doorgaat, kan je profvoetballer worden.” Vanaf dat moment ben ik in mezelf gaan geloven. Een van mijn doelen voor de toekomst is om zelf een speler vanuit Afrika naar FC Twente te brengen. Dat zou voor mij de cirkel rondmaken.

-

Naast onze geschreven verhalen en video's hebben we nu ook een podcast: De Wereld van VICE Sports. De afleveringen zijn hier te luisteren bij Apple of hier op Spotify: