FYI.

This story is over 5 years old.

sterke verhalen

Het sterkste verhaal van Dick el Demasiado

De Eindhovense kunstenaar nam ooit op de Noordpool een live-cd op met een militair orkest uit Rusland. Zo ontsnapte hij in feite aan de dood.
Foto door Marieke de Bra

In deze gloednieuwe serie vragen we interessante mensen naar hun allersterkste verhaal. In aflevering 1 het verhaal van kunstenaar Dick el Demasiado, over wie nu een film in de bioscopen draait.

Dick el Demasiado, ook bekend als de Eindhovense kunstenaar Dick Verdult (1954) is een hete man. Hij deed ooit een opleiding Film en Beeldende Kunst in Parijs en maakt sindsdien videokunst, muziek, radio en beeldende kunst. Hij maakte dingen voor de VPRO, had een solotentoonstelling in het Van Abbemuseum en was nog een blauwe maandag beeldcolumnist voor VICE (ook maakte hij ooit deze mixtape voor ons). Niemand snapte ooit wat hij precies met zijn afbeeldingen bedoelde, maar de logica in de volmaakte gekte van Verdult proberen te vinden is deel van wat zijn werk tof maakt.

Advertentie

Verdult woonde op jonge leeftijd een hele poos in Zuid-Amerika. Vanuit die achtergrond ontwikkelde hij een passie voor cumbia, tantoedansbare Zuid-Amerikaanse volksmuziek. Hij gaf er zijn eigen draai aan, en zo werd hij een muzieklegende in Zuid-Amerika.

Filmmaker Luuk Bouwman vond dat net zo fascinerend als wij en maakte een film over Dick: Dick Verdult - Het Is Waar Maar Niet Hier. Die draait de komende tijd op verschillende plekken in Nederlandse bioscopen. Oké, genoeg introductie, hier is Dicks sterke verhaal:

"Je weet dat ik de experimentele en maanzieke cumbia heb verzonnen. Rond 2003, 2004 begon ik er Zuid-Amerika mee te veroveren. De mensen begonnen mij als een algemeen erkende autoriteit te zien. 'De Neil Armstrong van de maanzieke cumbia', zo hebben ze me toen genoemd. Ik kwam in Argentinië, en daar merkte ik pas echt hoe solide de belangstelling was. Het kwam doordat ik muziek van het volk, de cumbia, tot een hardcore dansbare elektronische stroming maakte. Dat was een verbazing voor ze, en het werkte.

Al snel begon ik veel navolging te krijgen; andere artiesten gingen ook mijn muziek maken. Ik had er alleen geen zin in papa te zijn van tien mensen die me nadoen. Ik besefte dat ik een stap verder moest gaan dan zij allemaal. Maar hoe? De cumbia is tropische muziek. En hoe kon ik die muziek een stap verder brengen? Door die muziek in de minst tropische omstandigheden te maken die ik maar kon bedenken. Zo kwam ik uit bij een militaire Argentijnse ijsbreker.

Advertentie

Het idee was dit: met een band zou ik in het ruim van de ijsbreker muziek maken en een live-cd opnemen, terwijl het schip vaarwegen vrij zou maken in het ijs rondom de Zuidpool. "Brutaal," dacht ik van mezelf. "Dat gaat me lukken." Maar ja, het was een militair vaartuig dat vier maanden onderweg was. Zelfs de bemanning mocht niemand meenemen – die moesten het gewoon vier maanden zonder familie doen. Een maanzieke cumbia opnemen met een stel gestoorde Nederlanders werd dus al helemaal lastig. Toen heb ik om mezelf te troosten maar gewoon foto's van dat schip zitten bewerken. Op de goedkope jpeg die ik had, heb ik de naam van het schip weggepoetst en het schip een nieuwe naam gegeven: cumbia caliente, warme cumbia.

De betreffende "goedkope jpeg"

Het idee om op een extreme plek muziek te maken liet me echter niet los, en dus besloot ik om dan maar naar de andere kant te gaan, naar de Noordpool. Op 23 uur afstand van het draaiend poolijs vond ik een plek die tegenover de Gulag-archipel was, waar de Russische schrijver Solzjenitsyn zijn boek schreef en waar het 26 graden onder nul was. Daar heb ik toen in een week tijd een Russisch orkest geregeld. Dat was op zich ook wel geestig: een contact van me die Engels sprak en die van rock 'n roll hield bracht me in contact met een militair orkest. Op de plek waar ze repeteerden, in de buurt van Norilsk, helemaal in het noorden van Rusland, klopte ik toen op de deur waar ze zaten, ik hoorde ze spelen. Maar iemand hield de deur dicht. Wat is dit nu, dacht ik bij mezelf, en ik trapte die deur in. Toen bleek dat ze daar met een buikdanseres aan het oefenen waren. "Russian Army pays very little," zei de baas van het orkest. Daarom deden ze dit soort schnabbels er stiekem bij. In alle hotels daar was namelijk altijd wel een buikdanseres aanwezig, die dan begeleidende muziek nodig had.

Toen iedereen beetje bekomen was liet ik ze mijn cumbia horen en vroeg ik: 'Kunnen jullie dat spelen?' Ze knikten van ja, en na een paar dagen repeteren zijn we naar die plek bij het ijs gegaan en hebben we in een dag tijd die plaat opgenomen. Knettergek, maar ik heb het klaargespeeld. O ja, maar het punt van dit verhaal was dat toen ik weer terug was in Argentinië, ik ineens op het nieuws zag dat die ijsbreker waar ik op mee wilde, was afgebrand. De warme cumbia! Helemaal afgefikt!"

-

Hier vind je een van de nummers die Dick opnam met zijn Russische legerband. Als je de film van Luuk Bouwman wil zien kun je hier zien waar en wanneer. Dick zelf is trouwens ook nog eens bezig de laatste hand te leggen aan zijn eigen film. Die gaat over de vangst van de Zilvervloot, en hoewel dat niet echt als een Dick el Demasiado-verhaal klinkt, wordt het dat volgens hem toch wel.