Zeldzame foto's van de Britse punkscene in de jaren zeventig

John Ingham werd in de jaren zeventig beschouwd als een van de belangrijkste muziekjournalisten van Engeland. In 1976 was hij de eerste journalist ooit die de Sex Pistols interviewde. Ingham, die schreef onder de naam 'Jonh' Ingham, bracht de ontluikende punkscene, bestaande uit een paar bands en misschien vijftig man publiek, naar lezers in heel Groot-Brittanië. Zijn nieuwe fotoboek Spirit of 76: London Punk Eyewitness geeft een opwindend inkijkje in de begindagen van punk in Londen. Het is een verzameling van Inghams foto's van bands als The Damned, The Clash en het fabelachtige Bromley Contingent.

In het voorwoord van het boek benadrukt punkhistoricus Jon Savage dat het grootste deel van de foto's binnen een tijdsbestek van slechts tien dagen is genomen. Tijdens die periode in november 1976 ontstond het genre, met karig bezochte optredens door de Sex Pistols op scholen en in vieze bars. De scene was zo nieuw dat het woord 'punk' nog niet gebruikt werd. Het woeste, energieke gevoel van de muziek en de cultuur – rauw, in-your-face – was een broodnodige injectie in de arm van de sombere Engelse jeugd, die afstudeerde zonder baanperspectieven en in een algemene sfeer van doem en malaise volwassen werd.

Door mond-op-mondreclame en optredens zoals het legendarische concert van de Sex Pistols in Manchester – wat de inspiratie was voor het ontstaan van bands als Joy Division, de Buzzcocks en The Smiths – explodeerde de scene en veranderde het in het muzikale inwijdingsritueel dat het nu voor jonge mensen overal is. Deze explosie is prachtig vastgelegd in Inghams foto's, en liefdevol samengevoegd in deze hardcover editie.

Vlak voor de publicatie van het boek sprak ik met Ingham over de eerste dagen van de Londense scene, het veranderen van punk in propaganda en het gevoel dat alles op je twintigste voorbij en verschrikkelijk is.

VICE: Wat speelde er in je leven toen je deze foto's nam? 
John Ingham: In 1976 was ik 25. Mijn tienerjaren leefde ik in California, dus ik kreeg het hele psychedelische bandgebeuren wel mee, maar voelde me te jong. Later, toen punk opkwam en ik naar Engeland was verhuisd, voelde ik me er te oud voor. Ik verhuisde naar Londen in 1972 en schreef regelmatig voor de NME en daarna voor Sounds. In 1975 begon ik me boos te maken over hoe het met de muziek ging. De grote bands waren niet heel goed en ze maakten geen nieuwe albums. Ik keek rond en zag veel nieuwe bandjes, maar niemand die echt interessant was. Toen las ik een recensie van de Sex Pistols. Die naam, dat vond ik een van de beste bandnamen die ik in tijden had gezien.

Hoe ben je de eerste persoon geworden die ze interviewde?
De eerste keer dat ik de Sex Pistols zag was begin april 1976, in een stripclub in Soho. Het was meteen duidelijk: John Rotten was geweldig. Hij had een ongelooflijke hoeveelheid charisma. De Sex Pistols waren vrij primitief, maar je kon zien dat ze iets hadden. Ik sprak toen eerst met Malcolm McLaren, hun manager. Hij noemde het geen punk, maar hield wel een heel vertoog over het losbreken uit de jaren zestig. Hij vertelde me dingen die ik zelf ook al dacht, dus ik was tijdens het gesprek snel overgehaald. Alsof hij een zeldzame audiëntie voor me had geregeld zei hij toen: "Oké, je mag ze interviewen." Het interview vond ongeveer twee weken later plaats. Dat was het eerste interview dat de band ooit gaf.

Wat was er destijds met Engeland aan de hand waardoor de jeugd zich zo makkelijk kon identificeren met de frustratie en het gevoel van punk?
De IRA pleegde bomaanslagen in Engeland. Ze bliezen een paar restaurants en andere openbare plekken op, en verstuurden ook bombrieven. Het land verkeerde op de rand van een burgeroorlog. Economisch ging het ook niet goed. Voor afgestudeerden waren er geen banen. En als ze wel een baan vonden, was het om bombrieven te openen. Serieus. Mick Jones zingt in Career Opportunities: "Ik ga geen bombrieven voor je openen." Dat was namelijk zijn baan: hij was bij een bedrijf in dienst als een soort stagiair, en zijn taak was om verdachte brieven te openen. Jonge mensen waren dit zat. Er was veel frustratie, en The Clash verbeeldde dat heel duidelijk.

Wat was er destijds zo spannend aan punk?
Ten eerste was het een nieuwe generatie mensen. De scene bestond uit vijftig of zestig mensen, en iedereen was tussen de 18 en 22. Het was iets wat heel klein en geheim startte, maar tot iets heel groots groeide. Ik wilde bijdragen aan de beweging, in plaats van slechts een toeschouwer te zijn. Ik sprak al vrij vroeg met Mick Jones over dat gevoel en hij maakte het punt dat mensen doen wat ze kunnen. Sommige mensen managen, sommige spelen muziek, sommige maken kleren en sommige mensen schrijven erover. Ik besloot bewust om propaganda te schrijven, en probeerde te schrijven op de manier waarop een vijftien- of zestienjarige zou denken, zodat die zouden denken: dit is het vetste waar ik ooit over heb gelezen, dus ik moet het gaan zien.

Wat motiveerde je om deze foto's te gaan maken en de scene vast te leggen?
Lange tijd had je alleen de Sex Pistols en niemand anders. Een professionele fotograaf genaamd Ray Stevenson, die bevriend was met McLaren, fotografeerde ze heel vaak. Toen The Clash begon, waren ze fantastisch op het podium. Ze waren gekleed op een manier dat het leek alsof Jackson Pollock verf over hun kleren had gegoten. Daarom haalde ik mijn camera en heb ik kleurenfoto's van ze gemaakt. De persfotografen schoten alleen in zwartwit omdat niemand nog kleurenfoto's publiceerde. Zelf schoot ik alleen om het vast te leggen. Ik had niet de gedachte om het te publiceren of te verkopen. Iemand die door het boek bladerde vertelde me: "Ik heb elke collectie gezien die er is en die van jou is de enige met kleurenfoto's van The Clash."

Hoe waren die paar maanden van de vroege shows? Leek het alsof iedereen alles op orde probeerde te krijgen voordat de scene uit elkaar zou vallen?
Het voelde alsof het op begon te komen toen ik naar Manchester ging om de Pistols te zien. Het was in een klein hol bovenop de concertzaal van Manchester genaamd de Lesser Trade Hall. Er paste ongeveer driehonderd man in en het was maar halfvol. Later bedacht ik me dat de mensen die toen naar The Smiths en Joy Division en zo gingen luisteren in diezelfde zaal waren. Dat was de eerste keer dat ze Anarchy [in the UK] speelden en de tent ging helemaal uit z'n dak. Dat is waar Malcolm naartoe werkte. Hij wilde een grote beweging bouwen.

We waren daar altijd als de bands aan het soundchecken waren. Maar tijdens een show zei de eigenaar van de locatie, Ron Watts: "Er zullen ongeveer driehonderd mensen komen vanavond." Iedereen dacht dat hij een grap maakte. Maar hij zei: "Mensen bellen al drie dagen non-stop over vanavond." Ik dacht dat het vast heel het jaar 1977 zou duren en een soort langzame groei zou hebben. Nu wist ineens iedereen van punkrock.

Ik vind het mooi dat het boek eindigt met beelden van een enorme menigte die naar de Sex Pistols kijkt. Het toont echt het verschil in grootte, tussen het begin en waar het eindigde. Wat me fascineerde die nacht was dat het alleen voor genodigden was, omdat ze voor een tv-show schoten, een actualiteitenprogramma. Maar de helft van het publiek had je nog nooit bij zo'n programma gezien. Er is een gast met lang haar en een overjas en de gast die op de cover van het boek staat, die had je nooit eerder als publiek bij zo'n show gezien. De twee meisjes die handboeien om hebben en zwart leer en plastic dragen ook niet. Al deze mensen waren uit het niets gekomen en dat leidde naar het einde van het boek. Want veel van de oorspronkelijke mensen zeiden: "Kijk naar deze mensen! Wie zijn ze? Het is verschrikkelijk nu!" Ik was een beetje gechoqueerd dat mensen die 20 of 21 waren zo pessimistisch en cynisch waren. Het is een erg jonge leeftijd om te denken dat de wereld voorbij is.

Scroll naar beneden voor meer foto's.

Spirit of 76: London Punk Eyewitness is online verkrijgbaar via Anthology Editions.