Hoe Gennady Golovkin de stille superster van de bokswereld werd

Amerika heeft een verknipte samenleving die draait om pijn. Tenminste, als je bokscoach Abel Sanchez moet geloven. “We willen hier iemand pijn zien lijden. We gaan niet naar stierengevechten om de stierenvechter te zien winnen, we willen zien hoe de stierenvechter de lucht in wordt gegooid en zijn nek breekt.”

Gennady Gennadyevich Golovkin kwam acht jaar geleden vanuit Europa naar Amerika en sloot zich aan bij Sanchez, de beroemde coach uit Tijuana. Golovkin zocht hulp om door te breken in de Amerikaanse bokswereld. Dat is wel gelukt.

Maar voor zijn stap naar Amerika maakte de bokser naam in een hele andere wereld. Golovkin werd geboren in Karaganda, een stad in Kazachstan. Een enorm land vol kolenmijnen, vroeger een belangrijke bron van energie voor de Sovjet-Unie. Golovkin was een amateurkampioen in dat land. Hij won zilver op de Olympische Spelen in 2004 en sloeg jarenlang elke bokser knock-out die hij tegenkwam in Europa, voordat hij op de stoep stond bij de boksschool van Sanchez in Big Bear, Californië.

“Ik legde hem uit wat Amerika wil zien en nodig heeft, en dat ik daar met hem aan kon bouwen, als hij me de kans zou geven,” zegt Sanchez, die een prima stal vechtsporters heeft in Big Bear. “Maar Golovkin had al iets dat ik hem niet zou kunnen leren: zijn stoot.”

Dankzij die stoot behoort Golovkin nu tot de beste en bekendste boksers ter wereld. Zijn leven draait al decennia om de sport, maar het boksen begint nu ook langzaam maar zeker om hem te draaien. Hij is een echte, een knock-out artist, maar ook een merk dat steeds betere sponsors aantrekt. Golovkin heeft reclames voor grote merken als Hublot, Apple en Air Jordan gedaan. Hij heeft een kalme, zelfverzekerde uitstraling, zowel binnen als buiten de ring. Hij verloor geen van zijn 38 partijen tot nu toe. Alleen die laatste tegen Canelo Alvarez eindigde in een discutabel gelijkspel.

Die sponsordeals sluit hij om de toekomst van zijn familie veilig te stellen. Daar heeft hij neppe glimlachjes voor over. “Boksen is geen handel,” zei hij laatst tegen een Mexicaanse journalist. “Het is een sport.”

De mijnen uit de geboortestad van Golovkin zijn gebouwd op honderdduizenden gebroken ruggen, knieën en dromen. De mijnwerkers daar en de samenleving die hun arbeid moest voeden, bestond vooral uit verbannen burgers. Etnische minderheden die uit alle uithoeken van de Sovjet-Unie naar Karaganda werden gestuurd. Boeren die tegen het collectivisme van Stalin in gingen bijvoorbeeld, of mensen die wat negatiefs hadden gezegd over het Sovjetleven. Baby’s werden op een half uur lopen van hun moeders vastgehouden. Moeders moesten dus meerdere keren per dag op en neer lopen om ze te voeden. Gevangenen werden er gemarteld. Sommigen werden buiten aan hekken gebonden, om daar in de vrieskou kapot te gaan.

In de jaren dertig van de vorige eeuw veranderde het kampensysteem van de goelag langzaam in een arbeidersstad, verstikt door koolstof. In 1982 werd er in de wijk Maikuduk een tweeling geboren, Maxim en Gennady. Hun vader was Russisch, hun moeder half-Koreaans. Bijna iedereen met Koreaans bloed werd in de Sovjet-Unie in 1937 naar Karaganda gestuurd, omdat ze als bedreiging werden gezien – zelfs als ze gewoon burgers van de Sovjet-Unie waren.

De tweeling had twee oudere broers: Sergey en Vadim. Zij legden hun jongere broertjes uit dat ze zichzelf moesten kunnen verdedigen. Karaganda was een harde stad in de laatste jaren van het IJzeren Gordijn en dat werd alleen maar erger toen de Sovjet-Unie in elkaar stortte. Een kleine groep profiteerde en werd steenrijk, de rest van de bevolking crepeerde zonder basisbehoeften of banen. Geld was niks meer waard. In de jaren negentig werd het laatste ziekenhuis van Karaganda omgebouwd tot een casino.

De tweeling voetbalde liever, maar hun broers namen hen mee naar een boksschool. Jaren later zouden Sergey en Vadim allebei sterven in het Russische leger. Waar, wanneer en hoe weet de familie nog steeds niet.

Maxim was de betere bokser, maar Gennady pushte zichzelf harder als amateur. Hij verloor maar 5 van zijn 350 amateurgevechten in een land met een van de sterkste bokserstradities ter wereld. Hij won een zilveren medaille voor Kazachstan op de Olympische Spelen van 2004, maar wilde tegen die tijd al weg uit de amateurwereld. Hij tekende bij een promotor, verhuisde naar Duitsland en sloeg jarenlang als professionele Europese vechters KO.

“Hij begon op zijn tiende met boksen en werd kampioen van zijn stad, de regio, Kazachstan en heel Azië. Hij werd wereldkampioen in de jeugd en wereldkampioen van de amateurs, en pakte die Olympische medaille,” zei Max later over zijn broer. “Hij is een soort boksprofessor.”

Maar Gennady kreeg niet de partijen die hij wilde, dus zijn Duitse managers begonnen de Amerikaanse markt te verkennen. Ze kwamen in 2010 aan in Californië, waar ze Sanchez ontmoetten in zijn afgelegen boksschool in Big Bear. Daar kon Golovkin trainen als in een klooster.

Ze keken naar wat video’s van zijn gevechten. Sanchez sprak geen Russisch en Golovkin geen Engels. De communicatie ging met handen en voeten. Toen liet Sanchez hem een video zien waarin Julio Cesar Chavez, de Mexicaanse kampioen, het in 1987 opnam tegen Edwin Rosario. Chavez zat het hele gevecht achter Rosario aan, dreef hem in de hoeken, sloeg hem tegen de touwen. Rosaria had een vechtershart en bleef het hele gevecht staan, maar zijn lippen en neus lagen open. Een oog zwol zo dik dicht dat hij er in de tiende ronde niks meer door kon zien. “Chavez maakt er een slachthuis van. Hij schildert met Rosario’s bloed,” becommentariëerde Larry Merchant voor HBO. Sanchez liet dit aan Golovkin zien omdat hij erin geloofde dat hij ook zulk geweld kon laten zien. “Ik zei tegen hem dat ik hem in drie jaar de beste middengewichtbokser kon maken, dat hij onverslagen zou zijn en wereldkampioen. Tot op de dag van vandaag gaat hij niet tegen me in, stelt hij geen vragen en doet wat ik hem opdraag. Binnen drie jaar was hij de onverslagen wereldkampioen in het middengewicht. Nu durft niemand meer tegen hem te boksen,” zegt Sanchez.

Het duurde niet lang voordat mensen in Amerika begonnen te praten over Golovkin. Fans waren al snel bereid geld te betalen om hem te zien vechten, omdat hij zijn tegenstanders nogal vaak tegen het canvas sloeg (33 knock-outs in 38 wedstrijden). Golovkin werd een tijd lang ontlopen door tegenstanders. Hij zet altijd beheerst druk op zijn tegenstanders, zonder emotie. Hij wil je gewoon kapot maken, maar voelt er niks bij.

“Dat maakt het vreemd voor tegenstanders,” zegt Lamley, de HBO die vaak “KAZAKH THUNDER!” roept als Golovkin zijn tegenstanders door de ring slaat. “Boksers hebben het er altijd over dat Golovkin steeds recht voor ze staat, met de blik van een roofdier in zijn ogen. Ze kunnen geen ruimte vinden om aan hem te ontsnappen, wat mentaal en fysiek slopend is.”

Het uiteenvallen van de Sovjet-Unie was voor de meeste sovjetlanden en hun inwoners een economische ramp. Van de ene op de andere dag werd geld minder waard. Hele overheidsdiensten vielen in een keer weg. Maar Kazachstan kwam er iets sneller bovenop dan andere Centraal-Aziatische landen, doordat het land veel grondstoffen heeft. De afgelopen tien jaar heeft het land veel geïnvesteerd in Gennady Golovkin.

Nu is hij een internationale held. Steeds meer fans uit Kazachstan zetten alles op alles om hem achterna te reizen voor zijn gevechten. Zijn gezicht staat overal op billboards en vorig jaar opende hij nog een sportcomplex voor kinderen in zijn geboortestad. Golovkin werd ook benoemd tot ambassadeur van EXPO2017, een handels- en energiecongres in de hoofdstad van het land.

“Hij is daar een soort Elvis. Vrouwen beginnen te gillen als ze hem over straat zien lopen,” zegt Tom Loeffer, de promotor van Golovkin. “Kazachstan was wereldwijd niet zo bekend. Ja, je had even dat hele Borat-gedoe, maar Golovkin heeft dat min of meer overklast. Hij is nu het beste middengewicht ter wereld, een bokser die staat voor zijn land. Elke keer als hij de ring in stapt draagt hij de vlag van Kazachstan.”

Sanchez krijgt dagelijks mailtjes van Kazachstaanse fans binnen, die Golovkin als bovenmenselijk omschrijven. “Zorg goed voor onze trots, zorg dat het goed met hem gaat. We danken je voor alles wat je doet voor onze trots. Hij is Kazachstan.” Als hij naar feestjes gaat na zijn gevechten, draagt Golovkin altijd en smoking.

Niet slecht voor een jongen die geboren werd in een vergeten hoek van de Sovjet-Unie, in een samenleving die is gevormd door de paranoïde geest van Joseph Stalin. Golovkin is een icoon voor zijn mensen, een rockster van de voormalige Sovjetstaat.

—

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.