Dit festival heeft het gehad met vlaggen en ander nationalistisch gezeik

"Het toebehoren tot een land is een menselijke constructie die een aantal van de grootste problemen op aarde heeft veroorzaakt. Gebruik alsjeblieft geen vlaggen van landen of andere territoria op Boom, en kom dichter bij je universeel bewustzijn. De Boom-ervaring overstijgt alle ego’s en elk gevoel van toebehoren tot een bepaald territorium. We are one”, verklaart Boom Festival in hun ‘Guide to a Nice Boom’.

“Met zo’n vlag hecht je jezelf aan een bepaalde identiteit, terwijl je er tegelijkertijd ook een barrière mee veroorzaakt tussen jou en de mensen die niet horen bij of zich niet identificeren met wat er op je vlag staat”, zegt Artur Mendes, een van de organisatoren, via de telefoon. Dat werd vorig weekend opnieuw bewezen door de controverse rond de Vlaamseleeuwenvlaggen (en de gelijkaardige Vlaamse strijdvlagen, met volledig zwarte leeuw) op Pukkelpop. Het festival besloot vrijdag ‘een vijftiental’ van die vlaggen te verwijderen nadat jongens met zo’n vlag klimaatactiviste Anuna De Wever op donderdagavond hadden beledigd en lastiggevallen. De jongerenafdeling van Vlaams Belang besloot als reactie daarop Vlaamse vlaggen uit te delen aan de ingang van het festival.

Uiteindelijk postte Pukkelpop een Facebookbericht om zich te "verontschuldigen voor de misverstanden die zouden kunnen zijn ontstaan na het verwijderen van vlaggen", maar benadrukte in datzelfde bericht ook: "Pukkelpop is een festival waar iedereen welkom is ongeacht geslacht, taal, politieke overtuiging, religie, levensbeschouwing, handicap, beperking, leeftijd, seksuele gerichtheid, raciale of etnische oorsprong. De organisatie verwerpt elke vorm van fysiek of verbaal geweld, pesterijen en respectloos gedrag ten opzichte van festivalbezoekers."

"Ons festival draait om samenhorigheid”, zegt Artur van Boom Festival. “Dat gevoel van nationaal toebehoren dat zulke vlaggen met zich meebrengen, past niet bij de mentaliteit en vibe die we op Boom willen creëren. Je hebt geen vlag nodig om je identiteit te uiten: dat kan je gewoon doen met de manier waarop je je gedraagt. Mensen zouden daarbij niet zo afhankelijk moeten zijn van hun culturele conditioneringen en achtergronden.”

"Dat begrijpen onze bezoekers ook”, vervolgt hij. “Een belangrijk deel van de Boom-ervaring is dan ook het in vraag stellen van jezelf en van wie je bent, en ook van je vooroordelen naar anderen. Zo hopen we dat mensen zichzelf beter kunnen leren kennen en zich kunnen ontwikkelen."

Het zevendaagse Boom Festival gaat om de twee jaar door aan de oevers van het Idanha-a-Nova-meer in het oosten van Portugal, en de vorige editie lokte bezoekers uit maar liefst 147 landen. Artur legt uit dat Boom Festival territoriale vlaggen (zoals die van landen en regio’s) eigenlijk niet verbiedt: “We willen niets verbieden. De wereld zit al vol verboden. We willen mensen gewoon bewust maken van wat het betekent om met een territoriale vlag rond te lopen. Als we dus iemand zien met zo’n vlag – wat sowieso maar zelden gebeurt – zullen we een heel hoffelijk gesprek met hem of haar aangaan waarin we uitleggen waarom die vlag voor drempels kan zorgen tussen hen en anderen. En we hebben gemerkt dat mensen daar heel veel begrip voor hebben.”

Door nog meer de nadruk te leggen op wat ons verbindt, en niet wat ons verdeelt, zouden ook de festivals in ons land een aangenamere plek voor iedereen kunnen worden. Dat gevoel van samenhorigheid verzekeren de meeste festivals nu al met een aantal gedragsregels (“Dour c’est l’amour!”, schrijft Dour bijvoorbeeld in hun verklaring over wederzijds respect en anti-discriminatie op het festival). Het is niet absurd om soortgelijke regels op te stellen over wat mensen (mee)dragen. “Een Rode Duivels-shirt kan, maar clubshirts als die van Anderlecht of Manchester United zouden agressie kunnen opwekken”, zei Tomorrowland-persverantwoordelijke Debby Wilmsen vorig jaar tegen De Standaard over hun beslissing om voetbalshirts van clubs te verbieden. Ook religieuze symbolen zijn er niet welkom.

Regels opstellen is een stap, maar misschien moeten onze festivals, net zoals Boom, hun bezoekers ook uitleggen waarom sommige spullen kunnen zorgen voor drempels (of erger) tussen mensen.

Het is trouwens ook niet zo dat álle vlaggen ongeliefd zijn op Boom Festival. “Vlaggen met hartjes, smiley’s, het vredesteken, enzovoort; vlaggen die een meer artistieke en universele betekenis hebben, zijn natuurlijk heel welkom”, zegt Artur. “Vlaggen zijn ook maar een manier om je uit te drukken, en dat is geen slechte zaak. Maar we willen mensen ervan bewust maken dat de manier waarop ze zich uitdrukken niet zo afhankelijk zou moeten zijn van een territoriale, geconstrueerde, identiteit. Want uiteindelijk is onze belangrijkste vlag nog steeds die van Planeet Aarde.”

UPDATE: Hiphopfestival Fire Is Gold verklaarde deze week dat er geen vlaggen toegelaten zullen zijn op hun festival op de Antwerpse linkeroever. De dag erop zijn tijdens Ampere Open Air zowel vlaggen als shirts van voetbalclubs niet welkom.

Wil je elke zaterdag een overzicht van onze beste verhalen toegestuurd krijgen? Schrijf je dan nu in voor onze newsletter.

Volg VICE België ook op Instagram.